ساخت و تولید لوازم برقی خانگی یک فرآیند صنعتی است که نیاز به نظارت دارد. میزان کیفیت و مناسب بودن هر وسیله برقی برای استفاده، باید مورد تایید قرار گیرد. همچنین درجه کیفیت وسیله برقی نیز باید توسط یک سازمان رسمی و بی طرف اعلام شود.
این مرجع رسمی در کشور موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران است. استانداردها حدود، چگونگی و شرایط قابل تایید بودن خصیصه های مختلف یک وسیله را معین می کند. از مهمترین انواع استاندارد، استاندارد مصرف انرژی الکتریکی لوازم خانگی برقی است.
نتایج حاصل از این استاندارد به صورت برچسب انرژی تبیین می شود. در ایران نیز، لوازم برقی خانگی از جمله یخچال و فریزر، کولر آبی و گازی و ماشین لباسشویی دارای استاندارد اجباری مصرف انرژی هستند. ضمن اینکه برای کالاهایی همچون اطوی برقی، بخاری برقی، آبگرمکن برقی و سماور برقی نیز تدوین و اعمال استاندارد مصرف انرژی در حال تکمیل است.
توجه به استاندارد یکی از مهمترین عوامل برای انتخاب لوازم است. استاندارد بودن یک وسیله از لحاظ مصرف انرژی، شرط لازم تهیه هر وسیله برقی خانگی است. امنیت استفاده از وسیله و کیفیت مناسب تر لوازم دارای استاندارد از ابتدایی ترین نتایج توجه به این امر است.
در این میان، معیار هزینه کل در طول عمر وسیله برقی یکی از شاخص هایی است که برای انتخاب لوازم خانگی برقی باید مورد توجه قرار گیرد. به این معنا که هزینه های مترتب یک وسیله، تنها در هزینه خرید اولیه آن خلاصه نمی شود، بلکه هزینه های انرژی مصرفی، تعمیر و نگهداری و در برخی مواقع، هزینه فضای از دست داده شده را نیز در بر می گیرد. مجموع این هزینه ها با توجه به بازده انرژی وسیله، تغییر خواهد کرد.
کلیه ملاحظات در شاخصی به نام هزینه کامل طول عمر وسیله تجمیع شده است. این شاخص به بیان ساده، کل هزینه های مترتب در اثر خرید و استفاده از یک وسیله برقی را برحسب ریال بیان می کند.
این شاخص شامل مولفه های هزینه اولیه خرید، هزینه بهره برداری (مصرف برق)، تعمیر و نگهداری وسیله با توجه به کیفیت ساخت و در مورد برخی از لوازم مانند یخچال- فریزر در صورت انتخاب وسیله نامتناسب با نیاز، شامل هزینه فضای اضافی اشغال شده وسیله در طول عمر آن است.
در همین راستا مصرف کننده باید به پایین تر بودن این شاخص در لوازم برقی انتخابی خود در نظر داشته باشد؛ چراکه این شاخص یکی از اصلی ترین معیارهای انتخاب برای مصرف کننده است و مصرف کننده باید به این شاخص توجه کند.
معیار دوم، تاثیر در ورود به پله تصاعد است. هزینه برق در ایران به صورت تصاعدی و با توجه به پله مصرف متغیر است. از این رو باید در انتخاب یک وسیله، الگوی مصرف وسیله و تاثیر آن در افزایش مصرف دوره ای، احتمال ورود به پله بالاتر تصاعد و در نتیجه افزایش یافتن هزینه برق را مدنظر قرار داد. لذا برای انتخاب و مصرف یک وسیله برقی، باید به این تاثیر دقت کرد. این اثر در شاخصی به نام معیار تاثیر در ورود به پله تصاعد در نظر گرفته می شود. این شاخص راهنما نیز یکی از موارد راهنمایی برای مصرف کنندگان است.
به بیان ساده، این شاخص نشان دهنده میزان تاثیر در اختیار گرفتن یک وسیله در ورود به پله گرانتر تعرفه برق است. هرچه این عدد بالاتر باشد، بیانگر پرمصرف تر بودن وسیله و تاثیر بیشتر در افزایش مصرف و نزدیک شدن به پله گرانتر تعرفه برق است. بنابراین در هنگام انتخاب، مصرف کننده باید به پایین تر بودن شاخص فوق در لوازم برقی دقت کند. مصرف کننده در صورت نزدیک بودن هزینه های کامل طول عمر وسایل مشابه می تواند وسیله ای با شاخص تاثیر در ورود به پله تصاعد پایین تر را انتخاب کند. این شاخص با طرح مصرف بیشتر وسیله به صورت تاثیر در گرانتر شدن برق مصرفی تحلیل ساده ای دارد و قابل درک است.
معیار دیگر، هزینه اضافی تحمیلی به شبکه در اثر استفاده از وسیله برقی در ساعات پیک است. در مورد ساعات پیک یا اوج بار، قبلا گفته شد که تولید برق در این ساعات، هزینه ای گرانتر داشته و الگوی نامناسب مصرف لوازم برقی خانگی در این ساعات خسارت زیادی به اقتصاد کشور وارد می کند.
با توجه به میزان توان و میانگین مدت استفاده از هر وسیله، این خسارت می تواند تغییر کند. این موضوع در شاخصی به نام هزینه اضافی تحمیلی به شبکه در اثر استفاده وسیله برقی در ساعات پیک مطرح شده است.
این شاخص در حقیقت، هزینه اضافی تحمیلی به شبکه در اثر استفاده وسیله برقی در ساعات پیک را با در نظر گرفتن اثر مصرف وسیله و گرانتر بودن تولید این انرژی در ساعات پیک را برحسب ریال بیان می کند.
این شاخص اهمیت الگوی مصرفی وسیله در ساعات پیک را نمودار می کند. این شاخص در آینده با توجه به چند تعرفه شدن برق و اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها، نقش مستقیمی در هزینه پرداختی برق مصرف کننده پیدا خواهد کرد.
از دیگر شاخص های موثر در انتخاب لوازم برقی خانگی، برچسب بازدهی انرژی است. در واقع، برچسب انرژی، خروجی مستقیم آزمایشات استاندارد وسیله برقی است اهمیت زیادی دارد. لوازمی که فاقد برچسب انرژی باشند، به هیچ عنوان نباید مورد انتخاب قرار گیرند.
لوازم با برچسب انرژی که دارای رتبه انرژی بهتری هستند، از بازده بالاتر، مصرف انرژی و هزینه برق کمتری نسبت به لوازم با رتبه انرژی پایین تر برخوردارند. ترتیب برچسب انرژی از کم راندمان ترین به پربازده ترین به ترتیب از G به F به E به D به C به B و به A هستند.
توجه به این توصیه ها می تواند مصرف کنندگان را در انتخاب لوازم کم مصرف تر هدایت کند.
منبع : پول نیوز