والدین چرا یک مدرسه غیرانتفاعی را خوب و یک مدرسه غیر انتفاعی را بد ارزیابی می کنند؟ اصلا والدین به چه مواردی اهمیت می دهند و چه مواردی برای آنها بی اهمیت است؟ اگر به صورت کلی بخواهیم نگاه کنیم باید بگوییم که والدین موارد زیر را برای انتخاب یک مدرسه غیر انتفاعی در نظر می گیرند:
۱- برنامه های درسی آن مدرسه برای دانش آموز
۲- معلمان آن مدرسه
۲- میزان موفقیت دانش آموزان آن مدرسه
۳- نام آشنا بودن مدرسه
۴- تناسب شهریه مدرسه
۵- میزان اخلاق گرایی و رشد معنوی دانش آموز در مدرسه
۶- نوع رفتار روانشناسانه با دانش آموز
۷- دوری و یا نزدیکی به محل سکونت و یا سهولت تردد دانش آموز
۸- نوع تبلیغات مدارس
۹- شیوه ورود دانش آموز به مدرسه
۱۰- تمایل خود دانش آموز
برنامه های درسی:
از آنجایی که اصل اول موفقیت تحصیلی، داشتن برنامه مدون و هدفمند و البته انعطاف پذیر است، بون شک یکی از اصلی ترین دغدغه های والدین این است که قرار است دانش آموز آنها چه کند و این کار را چگونه انجام دهد. این که بعضی مدارس با تکالیف فراوان و سنگین و گاه فراتر از حد توانایی دانش آموز و برنامه های فوق العاده و کلاسهای تقویتی، دانش آموز را خسته می کنند و یا این که بعضی مدارس، با تکیه بر مطالب کتاب درسی و آسان گرفتن بر دانش آموز، او را تا حدی تنبل و خوشگذران بار می آورند، سیاستی است که مدیریت مجموعه تعیین می کند. در مجموع برنامه ایده آل برنامه ایست که با توجه به شخصیت مطالعاتی دانش آموز چیده شود و آنقدر انعطاف داشته باشد که نه دانش آموز را بسیار بیکار و راحت و نه دانش آموز را فراری از مدرسه بار آورد. دانش آموزان سطح بالاتر و با پشتکار بیشتر، برنامه های سنگین را می پسندند و دانش آموزانی که به نسبت سطح پایین تری دارند برنامه های متعادل تری را می طلبند. بنابراین اصل اول این است که دانش آموز قرار است چه بخواند و چرا.
معلمان مدرسه:
یکی دیگر از اصلی ترین منطق های والدین، شهرت معلمان یک مدرسه غیر انتفاعی است و این امر باعث شده است تا بسیاری از مدارس غیرانتفاعی در پی معلمان برجسته و تراز اول باشند تا در جذب والدین به سمت مدارس خود موفق تر از دیگران باشند. از آنجایی که یک معلم خوب می تواند یک دانش آموز را به حد بالایی از علاقه مندی در درس و تحصیل برساند، بی دلیل نیست که والدین اینقدر به وجود معلم خوب اهمیت می دهند. اما نکته اینجاست که معلم خوب چه کسی است؟ معلم خوب را می توان فردی دانست که فن بیان قدرتمندی دارد و می تواند روحیه کلاس را به صورت کاملا روانشناسانه مدیریت نماید. او کسی است که به مطالب درسی مسلط است و شیوه تدریس وی به طرز خاصی مفهومی است. علاوه بر تسلط در مدیریت کلاس و مطالب درسی، یک فاکتور بسیار ویژه برای معلم خوب این است که بتواند با دانش آموز ارتباطی منطقی و دوستانه برقرار کند که در آن حد معلم و شاگردی رعایت شود. در واقع معلم خوب لزوما کسی نیست که استاد تمامی مطالب باشد و بتواند آنها را خوب تفهیم کند، بلکه معلم خوب کسی است که بداند دانش آموز را چگونه در مسیر صحیح قرار دهد.
میزان موفقیت دانش آموزان یک مدرسه:
از آنجایی که بهترین شکل ارزیابی برای بشر، دیدن مستندات و یا حرفهای کسانی است که به آنها اعتماد دارد، می توان گفت که والدین به دنبال جایی هستند که فرزند آنها را به موفقیت هایی که سابقا برای فرزندان دیگر والدین رقم زده است، برساند. همین یک اهرم قدرتمند تبلیغاتی برای مدارس غیرانتفاعی است که نتایج خود را به صورتهای مختلف بر سر در مدارس خود نصب می نمایند. در واقع راستی آزمایی این ادعاها خود برای والدین چالشی بزرگ است. اگر فرزند آنها در این مدرسه همان نتایج را بگیرد کاملا راضی خواهند بود و اگر دچار افت شدید شود همه آنها را کذب محض قلمداد خواهند کرد. بنابراین چه بهتر که به دنبال مدرسه ای باشند که با نوع رفتارشناسی فرزند آنها تناسب داشته باشد .
نام آشنا بودن مدرسه:
برای والدینی که حوصله فکر کردن ندارند و فقط می خواهند که مدرسه یک مدرسه خوشنام باشد، این عامل بسیار تاثیرگذار در انتخاب می باشد. در اکثر مواقع این گونه از والدین حتی برای چشم و هم چشمی هم که شده باشد، این عامل را اصلی ترین عامل قلمداد خواهند کرد. حتی اگر مدرسه ای نوپا با ایده های نوین و واقعا درخشان وجود داشته باشد به خاطر عدم شهرت آن مدرسه حتی به آن مدرسه فکر هم نمی کنند. برای آنها برند و نام ارزشمندتر از کیفیت است و البته کیفیت را معدل با برند و نام می شناسند.
تناسب شهریه مدرسه:
این تناسب چند جنبه دارد: جنبه اول آن تناسب شهریه مدرسه با بودجه مالی خانواده است که البته اگر به این نتیجه برسند که باید فرزندشان در فلان مدرسه درس بخواند، به نوعی حتی با قرض و وام این کار را انجام می دهند. جنبه دوم که منطقی تر است جنبه تناسب شهریه با خدمات و امکانات آن مدرسه است. اگر شهریه درخواستی با امکانات، نتایج و خدمات و معلمان آن مدرسه همسویی نداشته باشد به احتمال زیاد، والدین قید آن مدرسه را می زنند. چرا که پیش خود خواهند گفت ارزشش را ندارد. پس چه بهتر که مدارس از قبل لیستی از خدمات و برآورد هزینه آنها را محاسبه کرده باشند تا با دادن ارقام واقعی در قبال خدمات، خیال والیدن را راحت کنند و یا چه بهتر که خود والدین چنین موردی را از مدارس بخواهند.
میزان اخلاق گرایی و رشد معنوی:
دلیل به وجود آمدن مدارسی که در آنها تاکید بر روی دین مداری و اخلاق اسلامی است، پر کردن چنین خلائی بوده است. البته در تمامی مدارس ایران جنبه های اسلامی بودن مدرسه به طور کامل رعایت می گردد ولیکن برخی مدارس غیرانتفاعی این امر را اصلی ترین دلیل بقای خود قلمداد کرده و در پی جذب والدینی هستند که به دنبال ارتقاء معنوی و شخصیت مذهبی دانش آموز خود هستند. بنابراین والدینی که به دنبال تربیتی خاص برای فرزند خود هستند به دنبال چنین مدارسی خواهند رفت. از طرفی به خاطر سیاست و خط مشی مدرسه و از طرفی دیگر به این دلیل که سایر دانش آموزان را در سطحی معادل با سطح فکری و تربیتی خانواده خود قلمداد می کنند.
نوع رفتار روانشناسانه با دانش آموز
وجود روانشناس و مشاورانی خاص در یک مدرسه، برای بعضی از والدین بسیار اهمیت دارد و ترجیح می دهند تا فرزند آنها از نظر روحی و روانی در سطح متعادلی رشد کند، حتی اگر به موفقیت تحصیلی چشمگیری در آن مدرسه دست نیابد.
دوری یا نزدیکی به محل سکونت:
قطعا هر والدینی در گام نخست به دنبال مدرسه ای هستند که به محل سکونت آنها نزدیکتر باشد و یا رفت و آمد بدانجا به آسانی صورت پذیرد. در واقع می توان گفت در دید اول والدین در اطراف خود به دنبال مدرسه خوب می گردند ولی وقتی که با ارزیابی های خود به این نتیجه می رسند که مدرسه های نزدیک مناسب شرایط آنها نیست، کفش آنین در پای به سراغ مدرسه های دورتر نیز خواهند رفت تا بتوانند شرایط مورد نظر خود را در آنجا بیابند.
نوع تبلیغات مدارس:
از آنجایی که انسان آنچه را که بیشتر ببیند و بشنود، بیشتر به خاطر می سپارد، مدرسه ای را انتخاب می کند که دائما تبلیغات آن را در مقابل چشمان خود می بیند. درواقع در اینجا تبلیغات به صورت کاملا ناخودآگاه شرایط یک مدرسه خوب را در ذهن والدین دیکته کرده است. در این موارد می توان به بنرهای موفقیت مدرسه در زمینه ای خاص، برگزاری آزمونی پرطمطراق و پر سر و صدا برای ورودی مدرسه، تراکت ها و بیلبوردها و حتی پیامک و غیره اشاره نمود.
شیوه ورود دانش آموز به مدرسه:
سهولت و یا سختی ورود دانش آموز به یک مدرسه غیر انتفاعی خاص نیز یکی دیگر از عوامل مهم در تصمیم گیری والدین می باشد. وقتی دانش آموز آنها در سطح رقابتی پایینی قرار دارد ترجیح می دهند تا دانش آموز را درگیر آزمون ورودی مدارس خاص نکنند و بی دردسر دانش آموز را در یک مدرسه بدون آزمون ثبت نام کنند. البته گاهی برگزاری آزمون در مدارس شکل تشریفاتی دارد که نباید از این مهم غافل شد. برخی مدارس، آزمون خود را آنچنان رقابتی و در سطح بالا برگزار می کنند که قبولی فرزندشان در آزمون آن مدرسه به نوعی افتخار برای خود و فرزندشان محسوب می شود و گاهی این آزمون آنقدر نخ نماست که علنا والدین و دانش موز در مقابل همه می گویند که: “البته آزمون آنها جنبه تشریفاتی دارد و در نهایت فقط پولی مهم است که باید بدهیم.” اگر مدرسه ای می خواهد آزمون بگیرد باید واقعا آن را در سطح بالا و خوبی برگزار کند تا چنین تصور منفی در ذهن والدین و دانش آموز شکل نگیرد: “تصور پول را بده و بر روی سر ما قرار بگیر!”
تمایل خود دانش آموز:
هر قدر هم والدین در زمینه انتخاب مدرسه غیر انتفاعی سختگیر و وسواسی باشند، در نهایت این دانش آموز است که تصمیمات را تایید و یا بر هم می زند. البته گاهی دانش آموز مدرسه دلخواه خود را انتخاب می کند و والدین آن را رد می کنند. در واقع اگر دانش آموز تصویر بدی از یک مدرسه بسیار خوب هم داشته باشد، والدین از ترس افت تحصیلی و روحی دانش آموز قید آن مدرسه را می زنند مگر این که به شدت دیکتاتور باشند و یا به جای بحث منطقی با فرزند خود، بار مسئولیت را با پذیرش حرف دانش آموز از روی شانه بردارند. همین اتفاق در حالت عکس هم وجود دارد و دانش آموز نمی تواند در برابر تمایل والدین رقابت کند.