دیسک کمر عارضه ای است که در اثر وارد شدن فشار زیاد یا ضعیف شدن عضلات کمر در اثر بالا رفتن سن ممکن است به وجود آید و با لیزر درمانی دیسک کمر میتوان این عارضه را درمان کرد. مهمترین علامت آن درد می باشد. درد معمولا در قسمت پشت بدن و پا بروز می کند. راههای درمان دیسک کمر شامل روش های بدون جراحی، زیر نظر دکتر ستون فقرات می باشد. البته درمان دیسک کمر با جراحی بسته و باز فقط در صورتی که سایر درمان ها موثر نباشد از سوی پزشک متخصص ستون فقرات تجویز می شود. ساختارهای زیای در ستون فقرات وجود دارد که می‌توانند باعث ایجاد درد شوند که یکی از بهترین درمان ها ،درمان درد پایین کمر با لیزر است.
آناتومی ستون فقرات
ستون مهره‌ها یا ستون فقرات از سی و سه مهره تشکیل میشود که توسط دیسک‌های اسفنجی از یکدیگر جدا میشوند و به چهار ناحیه متمایز تقسیم بندی میشود ناحیه گردنی متشکل از هفت بخش استخوانی در گردن است؛ مهره‌های سینه‌ای دوازده بخش استخوانی پشت بدن را تشکیل میدهند؛ مهره‌های کمری از پنج قسمت استخوانی در ناحیه کمر تشکیل میشوند؛ در پایین آن، بخش خاجی یا ساکروم وجود دارد که از به هم چسبیدن پنج استخوان ایجاد میشود و در نهایت چهار استخوان کوچک‌تر به یکدیگر اتصال می‌یابند تا استخوان دنبالچه شکل بگیرد. بیماری دیسک کمر (درد دنبالچه) در ناحیه کمری ستون فقرات رخ می‌دهد. یکی دیگر از عواقب پاره شدن دیسک بین مهره ای بیماری سیاتیک است.لازم به ذکر است که این ناحیه و همچنین دیگر ناحیه‌های ستون فقرات از دو بخش تشکیل میشوند که عبارت‌اند از:
- مهره ها. بخش‌های تشکیل شده از استخوان
- دیسک‌های بین مهره‌ای (که معمولاً دیسک کمر نامیده میشوند.). این دیسک‌ها بین بخش‌های استخوانی ستون فقرات قرار دارند و مانند ضربه‌گیر عمل می‌کنند.
مهره ها در ناحیه کمری از 1 تا 5 شماره‌گذاری میشوند و دیسک‌های واقع بین دو مهره نیز بر حسب شماره مهره‌های دو طرف، برای مثال دیسک واقع در L2-3 یا بین مهره‌های کمری شماره 2 و 3، نامگذاری میشوند. دیسک بین مهره‌ای از دو قسمت تشکیل میشود که عبارت‌اند از:
- لایه بیرونی دیسک (آنولوس فیبروزوس). یک حلقه کلفت و محکم از بافت فیبری.
- لایه مرکزی دیسک (نوکلئوس پولپوزوس). ماده نرم یا ژلاتینی‌تر قرار گرفته داخل قسمت محیطی.
دیسک کمر چیست؟
دیسک بین مهره‌ای به موازات بالا رفتن سن، مایع خود را از دست می‌دهد و خشک میشود. در نتیجه فشردگی دیسک رخ می‌دهد که به نوبه خود میتواند به تخریب و تلاشی حلقه‌ی خارجی محکم دیسک بیانجامد و به این ترتیب هسته یا داخل حلقه امکان بیرون زدن از جایگاه خود و برجسته شدن را می‌یابد؛ به این عارضه بیرون زدگی دیسک کمر می‌گویند. قسمت مرکزی داخلی دیسک کمر همگام با استمرار تخریب دیسک یا وارد آمدن فشار مداوم بر ستون فقرات عملاً بخش محیطی را پاره میکند و از آن خارج میشود؛ این عارضه را پارگی دیسک یا فتق دیسک می‌خوانند. سپس اجزای ماده‌ی دیسک به ریشه‌های عصبی قرار گرفته در پشت فضای دیسک فشار می‌آورند. این امر به بروز درد، ضعف، کرختی یا تغییر حواس می‌انجامد. اکثر موارد بیرون زدگی دیسک کمر در مهره‌های پایین کمری، به ویژه در سطح‌هایدیسک بین مهره های L4-L5 و دیسک بین مهره های L5-S1 رخ میدهند.
درد سیاتیک عموماً زمانی بروز می‌یابد که بخشی از عصب سیاتیک در اثر فتق دیسک، خار (زائده) استخوانی ستون فقرات یا تنگ شدن کانال نخاعی تحت فشار قرار بگیرد. پی‌آمد این امر التهاب، درد و غالباً بی‌حسی تقریبی پای مربوط به آن بخش از عصب است.
علل
موارد ذکر شده در ادامه می توانند از علت دیسک کمر به شمار رود. دیسک گاهی به یکباره در نتیجه وارد شدن فشار بیش از اندازه و ناگهانی پاره میشود؛ برای مثال افتادن از نردبان و به زمین خوردن در حالت نشسته نیروی بسیار زیادی را به ستون فقرات وارد میکند، اگر این نیرو به اندازه کافی قوی باشد، یا به شکستگی مهره یا به پارگی دیسک می‌انجامد. خم شدن فشار فراوانی را به دیسک‌های بین مهره‌ای وارد میکند و ممکن است علت ایجاد دیسک های بین مهره‌ای از جمله دیسک بین مهره‌ای L4–L5 باشد؛ بنابراین چنانچه سعی کنید در حالت خم شده جسم بسیار سنگینی را بلند کنید، نیروی وارده به احتمال قریب به یقین باعث پارگی دیسک کمر خواهید شد. از این گذشته دیسک در نتیجه وارد شدن نیروی اندک نیز، معمولاً به دلیل ضعیف شدن قسمت محیطی در اثر برآیند آسیب‌های مکرر در گذر زمان، پاره میشود. همانطور که قسمت محیطی ضعیف و ضعیف‌تر میشود، سرانجام زمانی می‌رسد که خم شدن یا بلند کردن جسمی فشار بیش از اندازه‌ای را به دیسک وارد میکند. دیسک ضعیف شده در اثر عاملی پاره میشود که پنج سال پیش هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کرد. این روند در تأثیر بالا رفتن سن بر ستون فقرات ریشه دارد و رایجترین علل دیسک کمر در مهره‌های سینه‌ای است. ماده برجسته شده و راه یافته‌ی دیسک به درون مجرای نخاع میتواند به اعصاب مجرای نخاع فشار وارد کند. به علاوه شواهدی مبنی بر تحریک شیمیایی ریشه‌های عصبی توسط این ماده در دست است. هم تحت فشار قرار گرفتن ریشه عصب و هم تحریک شیمیایی بروز مشکلاتی را در زمینه‌ی چگونگی عملکرد اعصاب به دنبال دارند. تلفیق این دو عامل باعث درد، ضعف و کرختی در آن ناحیه‌ای از بدن میشود که این اعصاب مسئول منتقل کردن پیام‌ها و حس‌هایش هستند.
علائم
نشانه چیزی است که بیمار احساس می کند و گزارش می دهد، در حالی که علامت چیزی است که افراد دیگر مثل پزشک تشخیص می دهند. برای مثال، درد یک نشانه است، در حالی که جوش یک علامت است. نشانه اصلی کمر درد همانطور که از اسم این بیماری مشخص است، احساس درد در هر قسمت از کمر است بطور مثال درد پایین کمر یا درد بالای آن، و گاهی اوقات تا باسن و پا امتداد پیدا می کند. در اغلب موارد علائم دیسک کمر در یک دوره زمانی کوتاه به خودی خود از بین می روند.
درد معمولاً نخستین علامت پارگی یا بیرون زدگی دیسک کمر به شمار می‌رود و غالباً در پشت بدن، دقیقاً بالای دیسک دردناک و آسیب دیده، بروز می‌یابد. اگر فتق دیسک به ناحیه‌ی مهره‌های سینه‌ای مربوط باشد، درد در اطراف جلوی قفسه سینه نیز منتشر میشود. فشار یا تحریک اعصاب ناحیه سینه‌ای موجب بروز علایم دیسک کمر دیگری نیز میشود. فتق دیسک مهره‌های سینه‌ای بسته به عصب آسیب دیده دردی را در پی دارد که احساس میشود از قلب، شکم یا کلیه‌ها نشأت میگیرد. بیرون زدگی دیسک کمر معمولاً با توجه به شدت درد پشت بدن و پا تقسیم‌بندی میشوند. درد پا عموماً در امتداد گذرگاه عصب تحت فشار منتشر میشود. علائم درد منتشر شونده گاهی اوقات با ناتوانی حرکتی، از دست دادن حواس و واکنش نشان ندادن همراه است.
اگر پارگی دیسک‌های ناحیه‌ی سینه‌ای به نخاع فشار بیاورند، با عوارض زیر مواجه خواهیم شد:
- ضعف عضلانی، کرختی یا گزگز پا یا هر دو پا
- واکنش افزایش یافته یک یا هر دو پا باعث انجام حرکات اغراق‌آمیز میشود.
- تغییر در عملکرد روده و مثانه
- فلج از کمر به پایین
تشخیص
چنانچه پزشک بر مبنای سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی پی به وجود فتق دیسک کمر ببرد، انجام آزمایش‌های دیگر ضرورتی نخواهد داشت. در صورت نیاز پزشک به اطلاعات بیشتر یا جواب ندادن درمان پس از ۴ هفته، احتمالاً دستور انجام ام آر آی ستون فقرات یا سی. تی. اسکن داده خواهد شد. پرتونگاری (اشعه ایکس) معمولاً برای این عارضه کاربردی ندارد، اما اگر سابقه پزشکی یا معاینه فیزیکی مبین وجود عارضه‌ای جدی‌تر مانند تومور، عفونت، شکستگی یا آسیب عصبی شدید باشد، یا اگر بیمار از پادرد و علائم دیگری رنج ببرد که پس از ۴ هفته درمان غیرجراحی درمان نشده‌اند، پزشک دستور انجام رادیوگرافی خواهد داد.
فرایندهای تشخیص دیسک کمر و درمان آن و علاوه بر معاینه فیزیکی و بررسی کامل سابقه پزشکی شامل موارد زیر میشوند:
- پرتونگاری (اشعه ایکس). در این آزمایش تشخیصی از پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی برای به دست آوردن تصویرهایی از استخوان‌ها، اندام و بافت‌های داخلی استفاده میشود.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). ام آر آی ستون فقرات تلفیقی از آهن‌رباهای بزرگ، رادیوفرکانس‌ها و رایانه جهت ایجاد تصاویر جامع از اندام‌ها و ساختارهای درون بدن مورد بهره‌برداری قرار میگیرد.
- میلوگرام. در این فرایند، رنگ درون مجرای نخاع تزریق میشود تا تصویر کاملاً واضح و آشکاری را از ساختار در پرتونگاری به دست دهد.
- مقطع‌نگاری رایانه‌ای (سی. تی. اسکن یا سی. ای. تی. اسکن). در این روش تصویربرداری تشخیصی، ترکیبی از فن‌آوری رایانه‌ای و پرتونگاری برای تهیه تصاویر محوری یا افقی (موسوم به اسلایس) از بدن مورد استفاده قرار میگیرد. سی. تی. اسکن تصاویر جامعی را از کلیه‌ی بخش‌های بدن از جمله استخوان‌ها، عضله‌ها، چربی و اندام‌ها به دست می‌دهد. جزییات تصاویر حاصل از این روش بیشتر از تصاویر پرتونگاری اشعه ایکس است.
- الکترومیوگرافی یا عضله‌نگاری برقی (EMG). در این آزمایش تشخیصی، واکنش عضله یا فعالیت الکتریکی در پاسخ به تحریک عصب عضله، اندازه‌گیری میشود.
درمان
درمان دیسک کمر بدون جراحی چیست؟ مسلماً تمام دردهای ناحیه ستون فقرات پشتی و کمری با استفاده از یک شیوه، درمان پذیر نیستند. ابتدا می بایست مشخص شود که درد ایجاد شده در این ناحیه چه علتی دارد و در صورتیکه علت آن اسکلتی عضلانی باشد، درمان دیسک کمر بدون جراحی قابل استفاده می باشد. شایان ذکر است برخی از دردهای این ناحیه ممکن است به علت عوارض احشایی و یا علل دیگری که مستقیما با ستون فقرات مرتبط نیستند ایجاد شده باشد.
پزشک با در نظر گرفتن نکات زیر درمان خاص دیسک کمر هر بیمار را طرح‌ریزی خواهد کرد:
- سن، وضعیت سلامت عمومی و سابقه پزشکی
- شدت عارضه و گسترش آن
- نوع عارضه
- میزان تحمل در برابر داروها، روش‌ها یا درمان‌های خاص
- پیش‌بینی روند بیماری
- نظر بیمار
دارو
- داروهایی که خرید بدون نسخه‌شان مجاز است. پزشک در صورت ملایم تا متوسط بودن درد پیشنهاد میکند تا این دسته از داروها، برای مثال ایبوپروفن (ادویل، مورتین IB و اقلام مشابه آنها) یا ناپروکسین و اقلام مشابه را مصرف کنید.
- مسکن‌ها و آرام‌بخش‌ها.اگر مصرف داروهای بدون نسخه سودمند نباشد، پزشک مسکن‌های مخدری مانند کدئین یا ترکیب اکسی‌کدون ـ استامینوفن (اکسی‌کونتین و اقلام مشابه) را برای مصرف کوتاه مدت تجویز میکند. خواب‌آلودگی، حالت تهوع، گیجی و یبوست از اثرات جانبی احتمالی این داروها به شمار می‌روند.
- داروهای درد عصبی. داروهایی نظیر گاباپنتین (نورونتین، گرالیز)، پرگابالین، دولوکستین، ترامادول و آمی‌تریپتیلین غالباً به تسکین درد ناشی از آسیب عصبی کمک می‌کنند. از آنجایی که این داروها در مجموع اثرات جانبی ملایم‌تری در مقایسه با مسکن‌های مخدر به دنبال دارند، گرایش روز افزونی در میان پزشکان برای تجویز آنها به عنوان داروهای تجویزی خط اول برای مبتلایان به درد دیسک کمر ایجاد شده است.
- شل کننده‌های عضلات. شل‌کننده‌های عضلات در صورت ابتلا به اسپاسم یا گرفتگی عضلانی تجویز میشوند. خواب‌آلودگی و سرگیجه از اثرات جانبی این داروها به شمار می‌روند.
کمپرس سرد و گرم
گرما درمانی برا ی درمان بیرون زدگی دیسک کمر: گرما درمانی یکی از درمان هایی که توسط خود بیمار برای کاهش گرفتگی ماهیچه ها و نقاط ماشه ای ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر انجام میشود گرما باعث افزایش جریان خون و اکسیژن میشود و به درمان بیمار کمک میکند این درمان باعث کاهش درد و آرامش ماهیچه های دردناک میشود در صورتیکه گرفتگی عضلات و دردهای شدید عضلات اولین مشکل شما است استفاده از حوله های گرم، کمپرس گرم و انواع دیگر شکل های گرما درمانی میتواند، به شما کمک کند و باعث کاهش درد شما شود.
سرما درمانی برا ی درمان بیرون زدگی دیسک کمر: سرما درمانی یا یخ درمانی یکی دیگر از درمان های موثر خانگی است که برای درمان التهابات و آسیب دیدگی بافت های نرم استفاده میشود. در موارد درد ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر کمپرس های یخ، بسته های ژل یخ میتواند باعث کاهش درد والتهابات در اطراف عصب های ستون فقرات که تحریک شده اند و یا تحت فشار هستند، شود.
فیزیوتراپی
از فیزیوتراپی و طب فیزیکی گاهی اوقات با اصطلاح توانبخشی عملکرد یاد میشود. پزشک جهت بهبود و حفظ توانایی‌های کاربردی ضروری برای انجام فعالیت‌های زندگی روزمرّه فیزیوتراپی را تجویز میکند. احتمال دارد فیزیوتراپی در درمان بدون جراحی دیسک کمر و محافظه‌کارانه پارگی و بیرون زدگی گنجانده شود یا به عنوان مراقبت پس از عمل جراحی در نظر گرفته شود. دکتر فیزیوتراپی متخصص ماهر و دارای مجوزی است که در زمینه‌ی درمان‌های فعال و غیرفعال و زیست‌مکانیک آموزش دیده است. شماری از دکترهای فیزیوتراپی متخصص بخشی از بدن هستند یا با بیماران جهت رفع مشکل خاصی مانند گردن درد یا کمر درد کار می‌کنند. پس از آن که پزشک شما را به دکتر فیزیوتراپی معرفی کرد، او به نوبه‌ی خود بر مبنای تجویز پزشک معرف، برنامه خاص درمان دیسک کمر را طرح‌ریزی می‌نماید. در این برنامه اهداف درمانی و شرایط کنونی شما لحاظ میشود. این برنامه به تدریج تغییر می‌یابد و با افزایش آمادگی جسمی و نیازهای‌تان گسترش داده میشود. چنین برنامه‌ای احتمالاً یکی از سه درمان زیر یا تمام آنها را دربرمی‌گیرد:
- درمان غیرفعال بدون مشارکت بیمار، یا با همکاری اندک وی، انجام میشود. دکتر فیزیوتراپی درمان شامل ماساژ، کشش و اولتراسوند را بر روی بیمار پیاده میکند.
- درمان‌های فعال شامل تمرین‌های درمانی جهت افزایش انعطاف‌پذیری، قدرت، تعادل، هماهنگی و تحمل میشوند.
- زیست‌مکانیک اصلاح وضعیت اندامی و آموزش شیوه صحیح و ایمن حرکت دادن بدن را دربرمی‌گیرد.
ورزش و حرکات اصلاحی
درمان دیسک کمر با ورزش کمر درد به شما کمک میکند که به آسانی حرکت کنید واحساس بهتری داشته باشید. اما زمان شروع این حرکات اصلاحی ممکن است با درد بیشتری در مفصل کمر مواجه شوید این طبیعی است اما بسیار مهم است که به دردهایی که در حین و بعد از انجام تمرینات ایجاد میشود، توجه شود. درصورتیکه درد در همان قسمت ایجاد شود یا از ساق پا و باسن به ناحیه میانی ستون مهره ها گسترش یابد انجام تمرینات را ادامه دهید گسترش درد از ساق پا و باسن به نواحی دیگر میتواند نشانه های خوبی برای درمان دیسک کمر باشد.
ممکن است در نگاه اول، انجام این همه تمرین و ورزش دیسک کمر دشوار به نظر برسد، اما بر اساس پژوهش‌ها هر چقدر توانایی انجام تمرین‌ها افزایش یابد، درد و علائم دیگر نیز سریع‌تر از بین خواهند رفت.
از جمله نکات مهم در حرکات اصلاحی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در صورتیکه درد در ساق پا و باسن شدیدترشد یا دردهایی که قبلا سابقه نداشته است ایجاد شد انجام تمرینات را متوقف کنید.
- به ترتیب انجام تمرینات دقت کنید وتوجه کنید که درد چگونه قبل از انجام حرکت بعدی تغییر می کند.
- در صورتیکه درد بلافاصله بعد از انجام تمرینات شدید تر شد یا در روز بعد از تمرین هم در بدن پایدار بود انجام تمرینات را موقف کنید.
بعضی از حرکات اصلاحی برای درمان دیسک کمرعبارتند از:
خوابیدن روی شکم
- روی مفصل شکم بخوابید صورت خود را به سمت زمین و کمی متمایل به یک سمت خود قراردهید. بازوهایتان را در کنار بدنتان قرار دهید در صورتیکه گردنتان تحت فشار است، دستان خود را روی یکدیگر قراردهید، و در زیر سر خود برای حفاظت از سروگردنتان بگذارید.
- تلاش کنید تا جاییکه امکان دارد ماهیچه های ناحیه تحتانی مفصل کمرتان آرام و ریلکس باشد.
- به مدت 2 دقیقه روی مفصل شکم بخوابید، در صورتیکه درد به سمت ساق پا گسترش یافت و در آن ناحیه شدید ترشد انجام تمرین را متوقف کنید. تمام ورزش های دیسک کمر را باید تا جایی انجام داد، که باعث درد نشوند.
بالاآمدن با ایجاد فشار
- روی شکم بخوابید سرخود را به سمت زمین نگه دارید آرنج های خود را در کنار بدنتان و در زیر شانه ها بگذارید.
- آرنج خود را به سمت زمین فشاردهید و ناحیه فوقانی کمر خود را بلند کنید. هنگام انجام این تمرین ماهیچه های شکم باید آرام و ریلکس باشند و بدون استفاده از ماهیچه ها مفصل کمر این ناحیه باید به صورت کمانی باشد زمانیکه ناحیه کمانی ایجاد میشود و کمر بالا آورده میشود ناحیه تحتانی مفصل کمر باید آرام و ریلکس باشد.
- این تمرین رابرای مدت زمان 2دقیقه نگهدارید.
- آنرا 2 تا 4 مرتبه تکرارکنید. درصورتیکه درد به سمت ساق پا حرکت کرد یا در آن ناحیه افزایش یافت انجام تمرین را متوقف کنید و تمرین بعدی را انجام ندهید و برای جلوگیری از آسیب بیشتر دیسک کمر با پزشک مشورت کنید.
ایجاد فشار و بالاآمدن به صورت کامل
- روی شکم بخوابید سرخود را به سمت زمین نگه دارید آرنج های خود را در کنار بدنتان و در زیر شانه ها بگذارید.
- آرنج های خود راصاف کنید و تا حد ممکن روی ناحیه فوقانی بدن فشار دهید و بالا بیایید اجازه دهید ناحیه تحتانی مفصل کمر شل باشد و نواحی لگن، پلویس و ساق پا باید آرام و ریلکس باشد.
- این حرکت را برای مدت زمان 5 ثانیه نگه دارید و سپس رها کنید.
- حرکت را 10 مرتبه تکرار کنید سعی کنید با هر بار تکرار بدنتان را کمی بالا تر بیاورید و دستتان را صاف تر کنید.
- در صورتیکه درد به سمت ساق پا حرکت کرد یا در این ناحیه شدیدتر شد انجام تمرین را متوقف کنید و تمرین بعدی را انجام ندهید.
- در صورتیکه نمی توانید، این تمرین را انجام دهید همانند تمرین بعدی مفصل کمر خود راخم کنید. این حرکت اصلاحی در تقویت عضلات و کاهش درد دیسک کمر موثر می باشد.
خم کردن ناحیه پشت
- بایستید و پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید انگشتان پا باید کاملا به سمت جلو قرار بگیرد زانوهای خود را قفل نکنید.
- دستان خود را روی مفصل کمر قرار دهید.
- تا جاییکه میتوانید به پشت خم شوید، برای انجام ورزش زانو باید زانوهای شما کاملا صاف باشند در این موقعیت 2 تا 3 ثانیه بمانید و سپس به موقعیت اولیه باز گردید.
- حرکت را 2تا 4 مرتبه تکرار کنید. با هر بار تکرار تا جاییکه ممکن است کمی بیشتر به عقب خم شوید.
- درصورتیکه درد به سمت ساق پا متمایل شد یا در این ناحیه شدید ترشد انجام تمرین را متوقف کنید. این ورزش در صورتی که ایجاد درد نکند برای کاهش درد دیسک کمر مفید است.
لیزر
انجام عمل دیسک کمر با لیزر و با استفاده از امواج مادون قرمز و نور باعث تحریک روند طبیعی بهبودی بدن میشود منابع نوری که روی پوست قرار می گیرد. این روش جراحی بسته ستون فقرات باعث میشود که انرژی نوری به عمق بافت ها نفوذ کند و باعث افزایش جریان خون و بازگشت عملکرد طبیعی سلولها شود. عمل بسته دیسک کمر با لیزر باعث ایجاد جراحت ها ی پوستی مانند عمل جراحی نمی شود. بر اساس شرایط بیمار و هدف درمان دیسک کمر پالس های انرژی می تواند به صورت شدیدتر وعمیق تر به بافت ها ی بدن فرستاده شود انرژی های نوری لیزر را می توان، بوسیله ابزارهای بزرگ که میتواند، در یک زمان در چند ناحیه ساطع شود و یا بوسیله یک ابزار دستی کوچک فقط در لایه هایی ازبافت ها و سلولها که دچار التهاب و درد شده اند، فرستاد. ابزار لیزری که درروی پوست گرفته میشود باعث درمان دیسک کمر میشود انرژی نوری توسط بافت ها جذب میشود و به انرژی بیومکانیکی تبدیل میشود و باعث تحریک سلولها میشود این فعالیت ها روند طبیعی بهبودی سلولها است که می تواند باعث کاهش درد دیسک کمر، افزایش جریان خون وتحریک بافت ها برای ترمیم شود. لیزر درمانی کمر درد برای بیماری های مختلف پروتکل های متفاوتی دارد. شما باید برای انتخاب یک پروتکل مناسب درمانی بوسیله لیزر محل دقیق بیماری، دلیل، درجه و شدت درد دیسک کمر را ارزیابی کنید. فهم علت دقیق بروز درد مفصل کمر همچنین میتواند به پزشک کمک کند که تشخیص دهد، بیمار به چند مرحله درمان نیاز دارد و طول مدت درمان چقدر است. لیزر درمانی باعث درمان جراحات و درمان انواع مختلفی از آسیب های ماهیچه ای و اختلالات میشود. با افزایش تحقیقات استفاده ازروش لیزر درمانی هم گسترش یافته است. عمل لیزر دیسک برای درمان درهای مزمن و دردهای خفیف دیسک کمر کاربرد بسیاری دارد.
ماساژ و درمان دستی
ماساژ دادن منظم نقش قابل توجهی در تسکین کمر درد بارداری و مزمن دارد. ماساژ شامل ضربه زدن کنترل شده، مالش دادن و دستکاری بافت‌های کمر و پشت بدن میشود. این حرکات جریان خون را افزایش میدهند و در نتیجه اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به عضلات می‌رسد. همچنین خون بیشتر، فراورده‌های جانبی زائدی را با خود می‌برد که به مرور زمان انباشته شده‌اند. متخصص کایروپراکتیک برای درمان پارگی دیسک کمر برنامه‌ی درمانی را طرح‌ریزی میکند که احتمالاً دستکاری مهره‌ها و دیگر تکنیک‌های کایروپراکتیک را جهت برطرف کردن علائم پارگی دیسک دربرمی‌گیرد. اگرچه این برنامه برای هر بیمار به صورت جداگانه و منحصر به فرد تدوین میشود، در حالت کلی شامل درمان دستی و تمرین‌های درمانی میشود.
با توجه به شدت درد کمر در بیماری دیسک کمر، میزان فعالیت، وضعیت سلامت عمومی و تشخیص متخصص کایروپراکتیک برنامه درمانی مختص هر بیمار تهیه میشود. در مواجهه با این روش نیز، مانند هر روش دیگر، هر گونه ابهام یا سؤال در خصوص تکنیک‌های مورد استفاده یا دلیل انجام آنها را با پزشک در میان بگذارید؛ چرا که درک شما از روند درمان و چگونگی تأثیرگذاری آن بسیار مهم است.
تزریق
تزریق اپیدورال کمر جهت تسکین درد کمر و پا انجام میشود. ناحیه کمری ستون مهره‌ها، متشکل از پنج جسم مهره‌ای، دیسک‌ها، رباط‌ها (لیگامان‌ها)، کودا اکوینا (انتهای نخاع) و پنج جفت ریشه عصبی از نزدیکی کمر آغاز میشود. پزشک معالج بر اساس معاینه فیزیکی و عصب‌شناختی و آزمایش‌های تصویربرداری تشخیص می دهد که در کجا ریشه عصب مهره‌های کمری تحت فشار قرار دارد. فشار آمدن به عصب باعث ملتهب شدن و التهاب به نوبه‌ی خود موجب بروز کمردرد میشود به همین منظور تزریق اپیدورال انجام می شود.
مزایای تزریق در فضای اپیدورال کمر
از جمله مزایای استفاده از این روش عبارتند از:
- علائم، درد و التهاب عصب را کاهش می‌دهد.
- اطلاعات تشخیصی مهمی را در اختیار پزشک می‌گذارد و به این وسیله مشخص میشود که دقیقاً کدام ریشه عصبی به کمر درد دامن می‌زند.
علاوه بر این استفاده از این روش جراحی بسته دیسک کمر با هدایت سونوگرافی و تصاویر همزمان و زنده فلوروسکوپی از محل دیسک و تنها از طریق سوزن وپروب های مورد نیاز( لیزر ویا نوکلئوتوم و…) انجام می پذیرد، در نتیجه کاهش عوارض عمل دیسک کمر و در نهایت کاهش هزینه‌های عمل جراحی مهمترین ویژگی این طب است.
کمربند طبی
پزشک بستن کمربند طبی را برای حمایت از کمر، تسکین درد یا ثابت نگه داشتن ستون مهره‌ها در مواجهه با عارضه‌هایی چون کیفوز در نوجوانان توصیه میکند. نوع کمربند بسته به تشخیص پزشک و برنامه درمانی تعیین میشود. از کمربند طبی میتوان در کنار درمان‌های غیرجراحی دیگری چون مصرف داروهای شل کننده عضلات و فیزیوتراپی استفاده کرد. بستن کمربند طبی پس از انجام عمل جراحی دیسک کمر شامل خشک کردن مهره‌ها یا فیوژن جهت تسریع دوره بهبود ضروری است. پزشک دستورات لازم را در خصوص نحوه بستن کمربند، زمان استفاده از آن، مدت بستن کمربند در هر روز و طول دوره درمان ـ چند هفته یا چند ماه ـ ارائه می‌دهد؛ همچنین دلیل بستن کمربند و مزایای بالقوه‌ی آن را در درمان دیسک کمر توضیح می‌دهد.
طب سوزنی
امروزه طب سوزنی به عنوان یکی ازدرمان های جایگزین برای درمان دیسک کمر استفاده می شود. این روش با قرار دادن سوزن های کوچکی در نقاط خاصی از بدن باعث ایجاد انرژی در بدن میشود. زمانیکه سوزن ها با موفقیت در محل های مورد نظر فرو برده شدند دردرمان با طب سوزنی بیماران ممکن است با علائمی مانند سوزش، بی حسی و افزایش حرارت همراه با درد در نواحی از بدن که درمان صورت گرفته است مواجه شوند. متخصصان این روش، به شما خواهند گفت که این روش باعث تحریک اندروفین و منجر به کاهش درد و علائم مرتبط با بیرون زدگی دیسک کمر میشود. همچنین این متخصصان نواحی که عصب های خاص بدن قرار گرفته اند و تحت فشار هستند و باعث ایجاد درد شده اند را مشخص می کنند و سپس سوزن را به صورت صحیح در آن محل قرار میدهند. افرادی که تمایل به انجام درمان کمر درد با طب سوزنی دارند باید مطمئن باشند که این روش تحت نظر یک متخصص با مهارت با استفاده از سوزن های ضدعفونی شده و در مکان های مطمئن و معتبر انجام شود.
آب درمانی
از زمان های قدیم آب درمانی به عنوان یک روش برای درمان انواع مختلف بیماری ها مانند درد کمر و گردن استفاده میشده است در حالیکه نیاکان و گذشتکان ما برای استفاده از این روش باید یک چشمه آب گرم پیدا می کردند، امروزه با اختراع تکنولوژیهای جدید و در دسترس بودن آن به آسانی میتوان از این روش درمانی استفاده کرد. آب درمانی به ورزش در آب هم گفته میشود. این روش با نوع ساده آب درمانی که بوسیله یک حمام آب گرم انجام می شود، متفاوت است وشامل تمرینات ایروبیک در آب است. مشورت با پزشک برای انتخاب نوع درمان بوسیله آب درمانی باعث کاهش درد و دمان دیسک کمر شما می شود.
درمان گیاهی
از جمله درمان های گیاهی مفید برای درمان دیسک کمر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گل ساعتی:این گیاه یکی از رایجترین گیاهانی است که برای درمان بیرون زدگی دیسک کمر استفاده میشود و باعث کاهش درد و التهابات ناشی از این اختلال میشود. این گیاه دارای روغن خاصی است که باعث کاهش گرفتگی ماهیچه های کمر که منبع درد دیسک کمر است، میشود. کپسول ها وقرص هایی وجود دارد که حاوی این دارو می باشد که می تواند بعد از مشورت با پزشک مصرف شود.
- زردچوبه:این ماده یکی از ضدالتهابات طبیعی است که ارزان و در دسترس است. بر اساس تحقیقات بدست آمده مصرف این ماده باعث کاهش درد ناشی از اختلال میشود اضافه کردن یک قاشق چایخوری پودر زردچوبه در غذا و مصرف روزانه آن باعث کاهش درد و درمان دیسک کمر میشود. مصرف مکمل های شامل ترکیبات فعال زردچوبه هم که به آن کورکامین (curcumin) گفته میشود، میتواند موثر و مفید باشد.
- هل:این ماده یکی ازضدالتهاب های مهم است که باعث کاهش گرفتگی و درد در موارد شدید درد دیسک کمر میشود. هل خشک میتواند برای ده دقیقه د در آب گرم حل شود و به عنوان یک چای گیاهی مصرف شود، تا زمانیکه علائم فروکش کند. این داروی گیاهی باید دوبار در یک روز مصرف شود.
- گیاه خشخاش کالیفرنیا:این گیاه وحشی که در کشور آمریکا پرورش داده میشود، باعث کاهش درد میشود. پماد ساخته شده از این محصول روی ناحیه آسیب دیده قرار میگیرد. گیاه خشخاش می تواند در شکل یک مکمل هم استفاده شود. این درمان گیاهی دیسک کمر توسط پزشکان هم تایید شده است.
- علف چای یا گل راعی:استفاده از این گیاه به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان قوی باعث درمان بیرون زدگی دیسک کمر میشود. زمانیکه این گیاه به صورت منظم مصرف شود باعث افزایش ایمنی بدن میشود. این گیاه با دارابودن مواد دیگری که به آن هایپرفورین (hyperforin) گفته می شود، میتواند باعث کاهش درد و التهابات شود و یکی از درمان های مهم طبیعی در کاهش درد دیسک کمر است.
درمان خانگی
انجام اقدام‌های زیر به تسکین درد دیسک کمر کمک میکند:
استراحت کردن. موقعیتی را پیدا کنید که در آن احساس راحتی می‌کنید؛ شاید ترجیح دهید تا روی زمین یا تختی با سفتی متوسط دراز بکشید و زیر سر و زانوها بالش کوچکی را قرار دهید. شاید یا خوابیدن روی یک سمت از بدن و گذاشتن بالش بین زانوها احساس راحتی بیشتری کنید. در هر صورت، مدت طولانی در یک حالت قرار نگیرید.
پیاده‌روی. هر دو تا سه ساعت یک‌بار مدت کوتاهی (10 تا 20 دقیقه) روی سطحی هموار (بدون شیب، پله یا برآمدگی) راه بروید. تنها تا زمانی راه بروید که احساس درد نکنید، از پیمودن مسافت‌های طولانی که منجر به بروز درد میشود بپرهیزید.
مصرف مسکن در صورت نیاز. این داروها معمولاً زمانی بهترین نتیجه را به دست میدهند که طبق یک زمان‌بندی مشخص مصرف شوند نه این که صرفاً هنگام شدید شدن درد دیسک کمر به آنها روی آورده شود.
جراحی
خوشبختانه انجام عمل جراحی برای تعداد انگشت شماری از بیماران مبتلا به دیسک کمر ضرورت می‌یابد. ممکن است پزشک معالج در صورت موفقیت‌آمیز نبودن درمان‌های محافظه‌کارانه و نگهدارنده در تسکین علائم پس از گذشت 6 هفته، به ویژه هنگام رویارویی با موارد زیر عمل جراحی را پیشنهاد دهد:
- کرختی یا ضعف
- دشواری در ایستادن یا راه رفتن
- از دست دادن کنترل روده یا مثانه
جراحان در بسیار از موارد تنها قسمت برآمده‌ی دیسک کمر را برمی‌دارند. با این وجود، برداشتن کل دیسک نیز به ندرت ضرورت می‌یابد. احتمال دارد در این قبیل موارد نادر لازم باشد تا مهره‌ها توسط ابزاری فلزی به یکدیگر متصل شوند تا ستون فقرات پایدار شود. جراح به ندرت پیشنهاد می‌دهد تا دیسک مصنوعی بین مهره‌ها قرار داده شود.
درمان دیسک کمر در بارداری
درد مفصل کمر در خانمها در دوران بارداری به دلیل وزن اضافی که روی ستون مهره ها ولگن ایجاد میشود رایج است خانمهای مبتلابه بیرون زدگی دیسک در دوران بارداری با افزایش درد در ناحیه تحتانی مفصل کمر مواجه میشوند و به درمان های بیشتری نیاز دارند ایجاد وزن اضافی روی ستون مهره ها در دوران بارداری باعث تشدید بیرون زدگی دیسک کمر میشود و ایجاد درد می کند. درمان ها برای خانم های باردار مبتلا به بیرون زدگی دیسک کمر به میزان شدت عارضه و مرحله باردرای بستگی دارد. خانم های باردار در دوران بارداری باید حالت صحیح بدن خود را حفظ کنند و از انجام تمرینات و حرکاتی که باعث ایجاد فشار روی ستون مهره ها میشود جلوگیری کنند. علاوه بر این خانم ها باید از کفش های راحتی استفاده کنند و روی تشک های محکم وبه طرفین بخوابند و فعالیت های سبک ایروبیکی انجام دهند و از بلند کردن اشیاءسنگین خودداری کنند. پزشک متخصص بیهوشی باید قبل از تزریق هرگونه بی حس کننده یا تزریق درنواحی اپیدورال به شرایط کودک در رحم مادر توجه کند. با رعایت این نکات از بروز بیماری بیرون زدگی دیسک کمر در دوران بارداری می توان پیشگیری کرد.
بیماری دیسک کمر نسبتا شایع است اما با پیشرفت های علمی روز افزون با درمان های بدن جراحی در اکثر موارد بیمار بهبود پیدا می کند می تواند به فعالیت های عادی خود بازگردد. تحقیقات انجام شده نشان دهنده تاثیر یا عدم تاثیر غذا بر درمان دیسک کمر نیستند.
منبع : drmoayednia