صبر
بدون صبر نمیتوان در تدریس به بچههای مهد کودک موفق بود. بچههای کوچک غیر قابل پیش بینی هستند و حواس آنها مرتبا از درس پرت میشود. بعضی از روزها هم برخی از بچهها خسته، گرسنه یا ناخوش هستند یا این که دل و دماغ یادگیری ندارند. مربی مهد کودک باید برنامهی درسی را با این شرایط وفق دهد و از روبهرو شدن با مسائل غیر منتظره اضطرابی به خود راه ندهد. سرعت یادگیری بچههای مهد کودک یکسان نیست و ممکن است معلم را از پیشبرد درس عاجز کند. بچهها در مهد کودک و در کنار بچههای دیگر رفتارهای صحیح اجتماعی را یاد میگیرند، پس باید در وقت مناسب به مسائل رفتاری نیز پرداخت.
داشتن صبر و حوصله فقط برای کار با بچهها نیست. مربی مهد کودک باید با والدین بچهها هم سر و کله بزند. مربیان مهد کودک بخش اصلی اولین تجربهی والدین در برخورد با افراد شاغل در سیستم آموزشی هستند، بنابراین مربیان باید با صبر حوصله با آنها صحبت کنند.
خلاقیت
اکثر مربیان ایدههای بسیار خوبی برای تدریس در کلاس مهد کودک دارند اما وقتی عملا وارد کار میشوند اغلب با کمبود منابع و امکانات مواجه میشوند و از پیاده کردن ایدههای خود باز میمانند. در نبود امکانات خلاقیت مربی بسیار کار ساز است به ویژه برای مربیان مهد کودک.
بچههایی که برای اولین بار در یک محیط آموزشی مثل مهد کودک قدم میگذارند، باید احساس راحتی و شادی کنند. محیط مهد کودک باید گرم و صمیمی باشد و در عین حال بچهها را به شرکت فعالانه در یادگیری تشوق کند. این نکات را باید در برنامهریزی درسی هم مد نظر داشت.
انعطاف پذیری
همان طور که پیشتر گفتیم بچههای مهد کودک غیر قابل پیش بینی هستند. توانایی نظارت و تنظیم درس مطابق با شرایط و حال آن روز کلاس اهمیت زیادی دارد. ممکن است یک روز بارش باران مانع از برگزاری کلاس مهد کودک در فضای باز بر طبق برنامه شود یا قرار بوده برگههایی را برای یک فعالیت کلاسی به تعداد بچهها کپی کنید اما وقتی به مهد کودک میرسید، متوجه میشوید که دستگاه کپی خراب است.
انعطاف پذیری به ویژه برای مربی مهد کودک ضروری است. بعضی روزها با چهرههای مشتاق برای یادگیری مواجه میشود اما برخی دیگر از روزها، با کلاسی شلوغ و بیننظم روبهرو میشود. بچههای کوچک از هم تاثیر میپذیرند، بنابراین اگر تعدادی از آنها بی حوصله باشند بعید نیست که این حس به بچههای دیگر مهد کودک هم سرایت کند که در این صورت باید کلاس را به صورت دیگری برگزار کنید.
احترام
احترام قائل شدن برای بچهها و والدین آنها یکی از ویژگیهای مهمی است که هر مربی باید داشته باشد. اما دارا بودن این ویژگی برای مربیان مهد کودک اهمیت دو چندان دارد چرا که او اولین فردی است که در سیستم آموزش با کودکان و والدین آنها کار میکند. طرز برخورد با دانش آموزان و خانوادههای آنها به گونهای که احساس کنند جزء مهمی از جامعهی آموزش به حساب میآیند، راه ارتباط سازنده را هموار کرده و منجر به احترام دو جانبه میشود.
بخشی از این احترام به دانش آموزان و والدین به درک و پذیرش تفاوتها مربوط میشود. بچهها پیش زمینههای فرهنگی متفاوتی از یکدیگر دارند و مربی مهد کودک باید هنگام برنامهریزی درسی، مخاطب قرار دادن کلاس و به طور کلی تدریس این نکته را مد نظر داشته باشد.
انرژی بالا
شاید این ویژگی بیشتر به خصلت ذاتی مربی مهد کودک مربوط باشد، اما او هم باید درست مثل دانش آموزان پر انرژی باشد و علاقهی وافری به یادگیری نشان دهد. بچهها با هیجان برای یادگیری چیزهای جدید به مهد کودک میآیند و اگر معلم شور و شوق زیادی برای درس داشته باشد، دانش آموزان هم واکنش مثبت نشان میدهند.
بسیاری از مربیان مهد کودک در پایان روز احساس خستگی میکنند. آنها پا به پای بچهها بازی میکنند و به بچهها نشان میدهند که مدرسه جای بسیار خوبی است و در آن به آنها خوش میگذرد. بچهها در مهد کودک دوست دارند با آهنگ و سرود درس یاد بگیرند. آنها با فعالیت و حرکت یاد میگیرند بنابراین باید از جای خود بلند شوند و در کلاس جنب و جوش داشته باشند تا بتوانند اطلاعات را به خاطر بسپارند.
مربیان مهد کودک اولین کسانی هستند که بچهها را با دنیای تعلیم و تربیت آشنا میکنند. آنها درهایی را به روی بچهها باز میکنند که برخی از آنها حتی از وجود آن درها هم بیاطلاع بودند. اگر مربیان مهد کودک ویژگیهای بالا را در خود تقویت کنند دانش آموزانی را تربیت میکنند که تا آخر عمر از یادگیری باز نخواهند ایستاد. مربیان مهد کودک در طول سالها فعالیت روشهایی را پیدا کردهاند که با استفاده از آنها بچهها یاد میگیرند و در عین حال در مهد کودک خوش میگذرانند.
بالا بردن سطح اعتماد به نفس بچه ها در مهد کودک
اگرچه کودکان بین ۳ تا ۵ سال نیاز به مراقبت و کمک والدین دارند اما مربیان مهد کودک معتقدند که بچه ها در این سن بیشتر از آنچه که ما فکر می کنیم می فهمند. روش های ترغیب بچه ها به اعتماد به نفس بیشتر شامل موارد زیر میشود:
انتظار بیشتری داشته باشید
همه افراد در هر مرحله از زندگی خود یک سری انتظارات رو برآورده می کنند که بچه های مهد کودک و پیش دبستانی هم از این قاعده مستثنی نیستند. مثلا در مهد کودک بچه ها وقتی وارد میشوند همه انتظار دارند که کت و کاپشنشون رو روی چوب لباسی بگذارند اما در خانه چنین انتظاری نیست. پس باید کمی سطح توقع خودتون رو از بچه ها بالا ببرید تا اون ها هم کارهایی که میخواهید رو انجام بدهند. اما زیاده روی نکنید!
از انجام دادن کارهایی که کودک خودش میتواند انجام بدهد اجتناب کنید. اگرچه انجام خیلی از کارهای روزمره کودک اگه توسط مامان یا بابا انجام بشود سریعتر و راحت تره اما اینکار به مرور زمان استقلال و اعتماد به نفس کودک رو پایین می آورد. تکنیک پیشنهادی ما به شما برانگیخته کردن حس غرور کودک میباشد. یکی از مربیان مهد کودک میگفت: (وقتی میخوام بچه ها لباسشونو بپوشند یا رو صندلی آماده غذا خوردن بشوند، ازشون میپرسم که برای لباس پوشیدن کمک میخوای؟ میتونی غذاتو خودت بخوری؟) معمولا بچه ها در چنین شرایطی میخواهند خودشون کارهاشون رو بکنند.
کاری که بچه انجام داده مجدد انجام ندهید
اگه کودک شما رو تختی رو خودش سعی میکند مرتب کند اما ملافه ها چروکیده و نامنظم میمونه اشکالی ندارد. اگه سعی میکند اسباب بازیهاش و جمع کند اما اونا رو منظم نمیچینه باز هم عیبی ندارد و سعی کنید مثل مربی مهد کودک تشویقش کنید. اینکار به کوچولوها اعتماد به نفس میدهد. البته تو بعضی مواقع ضروری اگه اینکارو کردین عیبی ندارد اما تا وقتیکه مجبور نشدید کاری که انجام داده رو مجدد انجام ندهید.
اجازه بدهید کودک مشکلاتش رو حل کند
اگه میبینید بچه تون اسباب بازی که براش خریدید رو داره سعی میکنه سرهم کنه، یا روی نوک انگشتانش می ایستد تا کتابی رو از قفسه بردارد، کمی قبل از کمک کردن بهش صبر کنید حواستون باشد که خطری کودک رو تهدید نمیکند و با خیال راحت منتظر بمونید تا خودش تقاضای کمک کند. به گفته یکی دیگر از مربیان مهد کودک (پدر مادرها میخواهند همه چیز برای فرزندشان ایده آل باشد، اما آنها باید اعتماد به نفس کودک رو قبل از کمک کردن بهش در نظر بگیرند).
یک تمرین تقویت کننده اعتماد به نفس مشخص کنید. اینکه کودک پیش دبستانی یا مهد کودک خودتون رو مسئول انجام کار ساده و خاصی بکنید، احساس مسئولیت پذیری رو تقویت میکند. مثلا یک گلدان کوچک براش بگیرید و بهش بگویید تو مسئول آب دادن به این گل هستی.
برنده همکاری با کودک مثل فعالیتش تو مهد کودک بشوید
اگه به هرکدوم از مهد کودک های اطراف خودتون سر بزنید میبینید که در کلاس ها بچه دور تا دور نشستن، موقع حرف زدن یا خارج شدن از کلاس دستشون رو بالا میبرند، به همدیگر خوراکی و مدادرنگی میدهند. سوال اینجاست که مربی مهد کودک چطور بچه ها رو مجاب میکند؟ چجوری کودک با شادی و خوشحالی کاری که مربی میخواهد را انجام میدهد؟
تشویق کودک رو فراموش نکنید
اگه کودک شما در شخصیتش حس همکاری وجود ندارید حتما از رفتارهای خوبش تعریف کنید و به تکرار اون رفتارها تشویقش کنید.
کارهای روزانه قابل پیش بینی ایجاد کنید. دلیل همکاری بیشتر بچه ها در مهد کودک، پیش دبستانی و مدرسه وجود روند روتین و مشخص شده هر روز هست. اینکه کودک بداند هر روز چه کارهایی رو باید انجام بدهد و چه چیزهایی در انتظارش هست باعث منظم تر شدنش میشود. شما هم میتوانید یک برنامه اما با آزادی بیشتر تنظیم کنید و کودک شاید اوایل مخالفت کند اما در نهایت ازش پیروی میکند.
برخورد محکم و جدی و اطلاع از کارهای بعدی
اگه فرزند شما کاری که ازش میخواهید رو انجام نمیدهد و مثلا وقتی بهش میگویید بیا غذا بخور همون لحظه تلویزیون رو خاموش نمیکند بخاطر اطلاع دادن یکباره شماست. در مهد کودک عموما بچه ها میدونند که برای مثال ساعت یک، وقت غذا خوردن هست و برای همین هم بچه ها در زمان مشخص به کارها میرسند. شما هم میتوانید یک ربع قبل از سرو غذا به بچه بگویید که یک ربع دیگه وقت بازی کردن یا تماشای تلویزیون دارد.
به کودک جایزه بدهید
اگه فرزند شما عاشق جایزه گرفتن و تمجید شدن هست، برای شروع روند منظم تر شدنش میتوانید براش یه دفتر و برچسب های رنگی بگیرید که با انجام هرکار خوب برچسب جایزه بگیرد و با جمع کردن یک بسته برچسب یه جایزه مثل کتاب داستان یا چیزی که دوست دارد برایش بگیرید.