راههای پیشگیری از بیماری در آکواریوم:
در نگهداری ماهی های آکواریومی باید توجه داشت که همواره جلوگیری از آلوده و بیمار شدن ماهی ها به مراتب عملی تر و آسان تر از معالجه ی بیماری ها می باشد. بنابراین حداکثر کوشش بایستی به عمل آید تا محیطی خوب و مناسب برای ماهی ها ایجاد گردد.
                                                                    
برای این منظور عوامل زیر باید به بهترین وجه مورد توجه قرار گیرند:
1- اکسیژن کافی
2- درجه حرارت مناسب
3- نور کافی
4- پ هاش مناسب
5- نبودن هرگونه فلز بدون روکش در داخل آکواریوم
6- از بین بردن کلر آب قبل از افزودن به آکواریوم
7- گیاه کافی در داخل آکواریوم
8- تغذیه ی صحیح از نظر نوع غذا، نحوه و تعداد تغذیه در روز
بدون شک بیشتر بیماری هایی که بین ماهی های آکواریومی مشاهده می گردند در اثر نامناسب بودن شرایط داخلی آکواریوم به وجود می آیند.
اگر شرایط داخل آکواریوم در حد خوب و استاندارد باشد نه تنها عوامل فوق الذکر باعث بیمار شدن ماهی ها نمی گردند بلکه چون ماهی ها در شرایط خوب قرار دارند قدرت مقاومت آن ها در برابر عوامل بیماری زای انگلی یا میکروبی نیز افزایش یافته و در صورتی که این عوامل به طریقی به داخل آکواریوم نفوذ نماید امکان آلوده و بیمار نشدن ماهی وجود دارد.
۱۷ نکته مهم و اساسی برای جلوگیری از مرگ و‌ میر ماهیان و داشتن آکواریومی سالم و شاداب
1- آکواریوم را در مکان ثابتی در منزل قرار دهید که نزدیک بخاری نباشد و تابش مستقیم نور خورشید بر روی آن قرار نگیرد و نزدیک دریچه ها و درب ورودی و خروجی منزل نباشد.
2- به هیچ عنوان آب آکواریوم به طور کامل تعویض نکنید و یا ماسه ها و وسایل موجود در آکواریوم را به طور کامل شست و شو ندهید زیرا باکتریهایی را که وظیفه آنها محافظت از اکو سیستم آکواریوم است با این کار از بین می روند و آکواریوم باید برای مرحله بعد مجددا آماده شود که در این صورت باید چند روز آب آکواریوم دوباره بدون ماهی باشد در غیر این صورت ماهیها خواهند مرد.
3- برای تعویض آب آکواریوم هر بیست روز یکبار یک پنجم آب آکواریوم را سیفون کرده و به جای آن آبی هم دما با آب اولیه اکواریوم همراه با داروی ضد عفونی آکواریوم اضافه کنید.
4- چنانچه برای اولین بار است که آکواریوم راندازی می کنید بعد از آب کردن آکواریوم بر اساس حجم آب موجود در آن به ازای هر 40 لیتر آب٬ یک قاشق چای خوری غذای ماهی یا داروی باکتری فعال (نحوه مصرف روی جلد دارو) به آب اضافه کنید و پمپ هوا و مهتابی و بخاری آکواریوم را روشن کنید و بگذارید عمل هوا دهی به مدت یک هفته انجام شود تا باکتریهای مورد نیاز برای نگهداری از محیط آکواریوم٬ در آکواریوم شما رشد کنند. در غیر اینصورت بعد از اضافه کردن ماهی به آکواریوم حتما با مرگ و میر ماهیها روبرو خواهید شد.
5- در منزل حداقل روزی دوبار به ماهیها غذا بدهید. (صبح ها غذای سنگین تر و عصر ها غذای سبک تر) 
6- در طول هفته حتما یکبار وعده غذای ماهی را حذف کنید(وعده عصر) و به جای آن مقداری اسفناج پخته یا کاهو به ماهیها بدهید.
7- چنانچه ماهی های گوشت خوار مانند اسکار، تایگر، بارش، آنجل و... در آکواریوم خود دارید حتما در طول هفته یک وعده از غذای روزانه را به ماهی زنده رودخانه یا کرم زنده 
8- اگر در آکواریوم خود از ماهی های گیاه خوار مانند گوپی، مولی، گورامی و ... نگهداری می کنید از دادن غذاهای گوشتی به آنها به طور مکرر جدا خودداری کنید٬ زیرا در اینصورت ماهی ها سریعا چاق می شوند و نتیجه آن مرگ است، برای ماهی های گیاه خوار باید در رژیم غذای آنها از 80 درصد غذای گیاهی و 20 درصد غذای گوشتی استفاده کرد.
غذاهای گوشتی مانند دل گاو، جگر گاو، طحال گوسفند، غذای بیومار، ماهی و میگو.
9- توجه داشته باشید که ماهیان با غذا نخوردن نمیمیرند و عاملی که مرگ آنها را بسیار سریع می کند ٬ زیاد خوردن و افراط در غذا دادن است.
10- در همه فصول سال(بهار، تابستان، پاییز و زمستان) به هیچ عنوان بخاری آکواریوم را از آب خارج نکنید و همیشه دمای آن را محدوده ۲۶ تا ۲۸ قرار دهید زیرا بر اثر تغییر دما شکی بر ماهی ها وارد می شود که عامل بروز انواع بیماریها به ماهی خواهد بود که نتیجه آن مرگ ماهیان است.
11- به هیچ عنوان یکباره غذای زیادی به داخل آکواریوم وارد نکنید زیرا غذای اضافی باعث تخمیر شدن در آب آکواریوم می شود که نتیجه آن ایجاد باکتریهای مضر در آکواریوم وباعث  مصرف بیش از حد اکسیژن است که به دنبال آن مرگ ماهیان را مشاهده می کنید.
12- چنانچه قصد سفر به مدت یک هفته را دارید و ماهیان شما از نوع گیاهخوار هستند اصلا نگران ماهی ها نباشید زیرا ماهی ها می توانند به مدت یک هفته بدون غذا زنده بمانند ولی بهترین کار این است که چند برگ اسفناج یا کاهوی خام را در آکواریوم بیاندازید تا به مرور زمان در آب نرم شوند ماهی ها در این مدت بدون غذا نمانند و فقط پمپ هوا و بخاری روشن باشد یا می توانید از غذای مسافرتی استفاده کنید.
13- سیستم هوا دهی آکواریوم همیشه در حال کار کردن باشد. فقط هنگام غذا دادن میتوان به مدت نیم ساعت خاموش شود.
14- به هیچ عنوان از سیستم های هوا دهی قوی مانند پمپ های قوی، سیفون های برقی قوی که ایجاد تلاطم در آب می کنند استفاده نکنید زیرا تلاطم زیاد آب انرژی ماهی را می گیرد که نتیجه آن مرگ ماهیان است.
15- در آکواریوم خود فقط از یک خانواده ماهی نگهداری کنید یا خانواده گوشت خواران یا خانواده گیاه خواران زیرا در غیر اینصورت بین ماهیان زد و خورد صورت می گیرد و تعدادی از آنها حتما خواهند مرد.
16- برای داشتن ماهی های سالم از غذاهای متنوع استفاده کنید.
۱۷- در آکواریوم هایی که از ماهیان گوشتخوار نگهداری میکنید حتما از دکوراسیون صخره ای استفاده کنید.