ارتودنسي چيست؟
ارتودنسی در لغت به معنی منظم و ردیف کردن دندان ها است و متخصصان این رشته تخصصی که فارغ التحصیل دوره سه ساله تخصصی پس از دوره دکتری دندانپزشکی می باشند قادر می شوند نسبت به تشخیص و درمان کامل مشکلات ناشی از ناهماهنگی فک بالا و پایین و اختلالات رشدی آنها در دوره رشد و تکامل و نامرتبی دندان ها و ایجاد روابط مناسب بین دندان ها در هریک از فکین و همچنین ایجاد روابط مناسب بین دو قوس دندانی و فک بالا و پایین اقدام نمایند.
همچنین در مواردی که اختلالات رشدی تکامل و اسکلتی به گونه ای باشد که امکان درمان و جابه جایی دندان ها و یا درمان های ارتوپدیک جهت اصلاح رابطه فکین به تنهایی با ارتودنسی وجود نداشته باشد در تعامل با رشته های دیگر تخصص دندانپزشکی نظیر رشته های تخصصی جراحی فک و صورت و پروتزهای دندانی اقدام به درمان به صورت تیمی می نمایند.
حالا چرا دندان ها باید مرتب شوند؟
دندان های انسان دارای اعمال و وظایف گوناگونی هستند. آنها در امر جویدن و خرد کردن لقمه غذایی و آماده سازی آن برای بلع به دستگاه هاضمه از هضم غذا کمک می کنند و همچنین در تکلم فصیح صحبت کردن نقش زیادی دارند. وجود دندان ها و قرارگیری آنها در محل مناسب در زیبایی و ایجاد جذابیت چهره انسان نقش غیرقابل انکاری دارد. برای انجام وظایف فوق، علاوه بر اینکه دندان های هر فک باید در موقعیت و نظم خاصی قرار گذشته باشند، باید با دندان های فک مقابل نیز در ارتباط صحیح قرار گیرند تا بتوانند علاوه بر ایجاد امکان اعمال و وظایف فوق شرایط با ثباتی در دهان فرد ایجاد نمایند.
گاهی این نظم و ارتباط صحیح بین دندان ها و فکین به دلایل مختلفی که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود، برقرار نمی گردد و یا در حین رویش دندان ها به دلایلی اختلالاتی ایجاد می شود که مسیر طبیعی و صحیح رویش دندان ها را دستخوش تغییر نامطلوب می نماید و در نتیجه مشکلات و ناهنجاری هایی ایجاد می گردد که رفع آن نیاز به انجام درمان های ارتودنسی و ارتوپدی فکین دارد. ارتودنسی یعنی منظم کردن دندان ها و برقراری رابطه صحیح بین دندان ها و فکین، به نحوی که بتوانند وظایف خود را در سلامت کامل و به خوبی انجام دهند.
اگر دندان های شخصی کج و معوج و نامرتب باشند و یا دندان های یکی از فکین او بیش از حد بیرون زده باشند و یا یکی از فکین بالا یا پایین بیش از اندازه کوچک و یا بزرگ باشد یا فاصله بین دندان ها زیاد باشد، یا در حین باز و بسته کردن دهان فک پایین به سمت راست یا چپ منحرف گردد، و یا هنگامی که دهان را می بندد، تعدادی از دندان های جلوی دهان او به همدیگر نرسند و نتوانند با هم تماس و ارتباط مناسب برقرار کنند، برای برطرف ساختن مشکل خود می تواند به دندانپزشک متخصص ارتودنسی (ارتودنتیست) مراجعه نماید. همچنین گاهی از اوقات در سنین بین ۶ تا ۱۲ سالگی که سن تبدیل دوره دندانی شیری به دوره دندانی دایمی است و اصطلاحا به آن دوره دندانی مختلط گفته می شود، به دلایل مختلفی روند افتادن دندان های شیری و رویش دندان های دایمی دچار اختلال و نامرتبی می شود که نیاز به مراجعه به متخصص ارتودنسی جهت بررسی و اصلاح روند رویش دارد.