جارو برقی

جارو برقی
جارو برقی که برای جمع آوری زباله و نظافت محیط بکار می رود با شکل ها و توان های مختلف تولید و به بازار مصرف ارائه می گردد.

ساختمان و اجزاء تشکیل دهنده جارو برقی:
این وسیله از نظر ساختمان به دو قسمت کلی تقسیم می شود که عبارتند از:
الف- اجزاء الکتریکی:
1- موتور:
مهمترین قسمت الکتریکی جارو برقی را موتور آن تشکیل می دهد که از نوع یونیورسالاست. موتور های یونیورسال را در مبحث موتور های الکتریکی از فهرست لوازم برقی بطور کامل شرح داده ایم لذا از تکرار مجدد آن مطالب صرف نظر می شود.
2- مدار هاي الکتریکی و الکترونیکی در جارو برقی ها:
ساده ترین نوع مدار الکتریکی جارو برقی کلید (معمولا" دو حالته ) روشن و خاموش و همچنین لامپ (در بعضی موارد ) می باشد. کلید ها از نوع فشاری بوده و سر راه فاز یا نول اصلی مدار قرار می گیرند. لامپ خبر در اکثر جارو ها با اتصال کابل جارو به پریز برق روشن شده و بیانگر آمادگی دستگاه جهت آغاز به کار است. در بعضی از جارو هاي برقی،علاوه بر کلید اصلی تعبیه شده بر روی بدنه، کلید دیگری نیز بر روی لوله مکنده وجود دارد که عمل روشن و خاموش نمودن دستگاه را از همان نقطه میسر می سازد. جارو های مذکور در واقع مجهز به ترانس ایزوله هستند.ترانس ایزوله یک رله مغناطیسی است که از سیم پیچ با اهم بالا به منظور ایجاد میدان مغناطیسی جهت جذب اهرم کلید استفاده نموده و علاوه بر اهرم از هسته فلزی و کلید متصل به اهرم تشکیل شده است. با وصل کلید روي دسته جارو، مدار رله بسته شده و ازآن جریان می گذرد. عبور جریان در رله میدان مغناطیسی لازم جهت جذب اهرم را فراهم می آورد. کلید ترانس ایزوله، تیغه های قوی جهت عبور فاز اصلی مدار را داراست از اینرو با بسته شدن کلید، فاز به موتور رسیده و از آنجا که نول قبلا به موتور داده شده بود شروع به کار می کند. هر گاه کلید روی لوله مکنده بحالت قطع در آید، مغناطیس رله قطع شده و فشار یک فن، کلید رله را بحالت باز در خواهد آورد و موتور خاموش می شود. استفاده از ترانس ایزوله دو حسن را تواما در بر خواهد داشت.
اولا از آنجا که اهم سیم پیچ رله بالاست، ولتاژ موجود روی کلید تعبیه شده در لوله مکنده بسیار پایین است و احتمال برق گرفتگی در حال کار با جارو شدیدا کاهش می یابد.
ثانیا پایین بودن ولتاژ کلید رله این امکان را بوجود می آورد که از سیم های نازک تری برای ایجاد ارتباط ما بین کلید و رله استفاده شود. اگر ولتاژ تا به این حد پایین نبود، اجبارا قطر سیم رابط افزایش می یافت و عبور سیم رابط با قطر بالا از جداره های لوله خرطومی جارو، از انعطاف آن می کاست ودر آن حالت کار با لوله مکنده قدری مشکل می شد. جدا از محاسن مذکور وجود کلید بر روی لوله مکنده کار با جارو را آسانتر می سازد زیرا برای قطع و راه اندازی جارو وقت کمتری در حال کار صرف خواهد شد. علاوه بر قطعات مذکور در بعضی از جارو ها مانند الکترولوکس از کلید های فشاری مخصوص (میکروسوئیچ ) استفاده شده که اگر قطعات بدنه (در پوش پشت موتور ) و یا بدنه مخصوص موتور یا بدنه مربوط به جمع آوری زباله درست بسته نشوند، این کلید ها در حالت باز بوده و مدار داخلی قطع است (جارو روشن نمی شود).
در بعضی مدل های دیگر سر راه موتور از فیوز حرارتی مخصوص (اورلود ) استفاده شده که با پر شدن کیسه زباله و به تبع آن افزایش جریان موتور، این قطعه تحریک شده و موتور را خاموش می کند. اگر زباله ها خالی نشوند، چند لحظه بعد از روشن شدن موتور، خاموش شدن خودکار آن تکرار می گردد.
همچنین در بعضی از جارو ها یک مدار الکترونیکی تنظیم کننده دستی ولتاژ کار موتور (دیمر) نیز در نظر گرفته شده که بتوسط گردش ولوم این مدار می توان موتور را در توان های مختلف بکار گرفت.
عمل کنترل دور موتور در انواع دیگر بتوسط خروجی های متفاوت بالشتک ها انجام می گیرد. 
ب- اجزاء مکانیکی:
1- بدنه دستگاه:
شکل ظاهری قطعات مکانیکی جارو ها بر عکس قسمت الکتریکی از تنوع بسیار زیادي برخوردار است. به طوری که هر سازنده بر حسب طراحی خاص خود، ساختمان خارجی دستگاه را می سازد. در ضمن هدف سازندگان این نوع وسیله این است که تا حد امکان تولیدشان از نظرظاهری با محصولات کارخانه های مشابه متفاوت باشد، در نتیجه نمی توان یک استاندارد واحدبراي قسمت مکانیکی این وسیله اتخاذ کرده و به عنوان مسئله تعمیر و نگهداری مطرح ساخت. بنابراین یک نمونه را انتخاب کرده و به عنوان الگو مورد بر رسی قرار می دهیم. بدنه دستگاه جارو برقی معمولا از دو قسمت اساسی تشکیل می شود: یک قسمت در بر گیرنده موتور، کلید، سیم جمع کن، لامپ خبر و احتمالا مدار الکتریکی کنترل دور موتور و قسمت دیگر جایگاه قرار گیری کیسه زباله است. این دو قسمت توسط یک قفل و ضامن باز کننده از یکدیگر جدا می گردد. و مابین دو قسمت از فیلتر های مخصوص استفاده می شود تا هوای مکیده شده توسط جارو قبل از ورود به محفظه موتور از وجود ذرات غبار پاک گردد.
2- سیم جمع کن:
سیم جمع کن را می توان عضو مشترک قطعات الکتریکی و مکانیکی دانست. قسمت الکتریکیآن عبارت است از کابل برق و دو شاخه و پلاتین های اتصال برق به حلقه های مسی- شاخکهای انتقال برق به داخل جارو. استفاده از سیم جمع کن، علاوه بر آنکه کابل برق دستگاه را درهنگام خاموشی، از نظر پنهان نموده و خطر آسیب رسیدن به آن را کاهش می دهد، در هنگام کار نیز جابجایی جارو را میسر می سازد. اساس کار به این ترتیب است که انتهاي سیم رابط جارو در داخل سیم جمع کن به کنتاکت هایی بسته می شود که این کنتاکت ها به ریل های دوار متصل است. این ریل ها در واقع بر روي چرخ قرقره سیم جمع کن تعبیه شده و با کشیدن کابلبه بیرون از جارو، همراه چرخ به گردشدر می آیند. برای آنکه اتباط برق موتور با شبکه دراین زمان (هنگام کشیدن کابل یا حرکت جارو برقی ) قطع نشود شاخک های ثابت که به ریلپایین و دیگری به ریل بالا متصلند در تمام لحظات ارتباط را حفظ نموده و از آنجا که حالت فنری دارند به ریل ها و در واقع سیم جمع کن اجازه چرخش می دهند و از سوی دیگر فاز و نول را در یافت نموده و به داخل جارو و موتور می رسانند. در شکل زیر ریل ها و سیم جمع کنو دو نمونه مدار الکتریکی جارو برقی به همراه سیم جمع کن نشان داده شده است.
3- فیلتر:
با روشن شدن موتور جارو برقی، هوا به داخل آن مکیده شده و زباله را جمع آوری می کند. هوایی که به داخل جارو مکیده می شود علاوه بر زباله گرد و غبار را نیز بهمراه خواهد داشت. اگر ذرات غبار از هوای مکیده شده جدا نگردند، هوایی که از قسمت موتور خارج می شود به داخل منزل نفوذ نموده و محیط را آلوده می سازد. برای رسیدن به این منظور سر راه هوای خروجی از کیسه و قبل از آن که این هوا به قسمت موتور برسد از لایه های اسفنجی استفاده می شود. اسفنج فشرده در واقع نقش فیلتر یا پاک کننده هوای خروجی را بر عهده دارد. اگر فیلتر بیش از حد کثیف شود، هوا به سختی از آن عبور می کند از اینرو لازمست در فواصل زمانی معین (متناسب با کار کرد جارو ) نسبت به شستشوی آن اقدام نمایید. در واقع می توان گفت از جمله عواملی که منجر به کاهش مکش جارو می شوند یکی کثیف بودن فیلتر است. هر گاه مسیر مکشی جارو مسدود گردد و موتور نتواند آزادانه هوا را به داخل جارو بمکد، جریان دریافتی آن افزایش یافته و به موتور آسیب خواهد رسید. در اکثر جارو برقی ها ازیک نمایشگر وضعیت مکش استفاده می شود . همزمان با محدود شدن مسیر مکش، موتور هوای درون محفظه را می مکد در این هنگام هوای داخل لوله نمایشگر مکیده شده، و سوپاپ رابه طرف عقب خواهد کشید. قسمتی از سوپاپ را با رنگ زرد به عنوان خطر مشخص ساخته اند و هر گاه این قسمت از سوپاپ در مقابل شیشه نمایانگر قرار بگیرد، وضعیت موتور در حالت دشواری خواهد بود. ممکن است مسدود شدن مسیر مکش از پر شدن کیسه زباله و یا وجود یک شی خارجی در لوله مکش مانند پلاستیک یا پارچه باشد. قبل از یافتن مورد و بر طرف نمودن این عیب مجاز به روشن نمودن مجدد جارو نیستیم.
عیب یابی و تعمیر جارو برقی:
عیب 1: جارو برقی روشن نمی شود. علت: پریز برق ندارد.
رفع عیب: جهت رویت برق پریز، بهترین روش استفاده از ولتمتر آومتر است. رنج را برروی 250 ولت قرار داده و برق پریز را اندازه گیری نمایید. اگر مشکل از پریز است آن رارفع نمایید.
عیب 2: جارو روشن نمی شود.علت: دوشاخه جارو و یا سیم رابط معیوب شده.
رفع عیب: بدنه جارو را باز نموده و بوسیله ولتمتر رسیدن برق را به سیم جمع کن مشاهده نمایید. براي این آزمایش می بایست دوشاخه را وارد پریز نموده و چون دستگاه دارای برقاست بسیار دقت نمایید. البته می توانید همانگونه که در مباحث قبل گفته شده این آزمایش رابدون اتصال دستگاه به برق نیز انجام دهید. براي این کار، کافی است ورودي هاي سیم رابط به R* سیم جمع کن را بیکدیگر اتصال داده و اهم متر را در حالی که رنج بر روی 1 قرار دارد به دو شاخه متصل نمایید. اگر دوشاخه سیم رابط سالم باشند، عقربه منحرف شده و عدد صفر رانشان می دهد ( در صورت حساس بودن اهم متر، عقربه چند اهمی را نشان خواهد داد که درواقع اهم سیم هاي رابط است). در این آزمایش اگر مشکل از سیم رابط یا دوشاخه باشد، ابتدا دوشاخه را بر رسی نمایید و سپس نسبت به تعویض سیم رابط اقدام کنید.
عیب 3: جارو روشن نمی شود. علت: عیب از سیم جمع کن است.
رفع عیب: در اکثر موارد اینگونه دیده می شود که برق وارد سیم جمع کن شده ولی به سببعدم اتصال شاخک های سیم جمع کن به حلقه هاي گردان قرقره، فاز یا نول و گاها" هر دووارد دستگاه نمی شوند و در نتیجه جارو روشن نخواهد شد. جهت رفع عیب کافی است شاخکها را کمی به حالت عمود نزدیک نموده، سپس قرقره را بر روی آن ها قرار دهیم .در نتیجه این عمل حلقه های گردان برشاخک ها فشار وارد نموده و آن ها را به طرف پایین می راند. حالت فنری شاخک ها، ارتباط بین آن ها و حلقه های گردان را من بعد ایجاد خواهد نمود.
عیب 4: جارو برقی روشن نمی شود. علت: کلید قطع و وصل خراب است.
رفع عیب: جارو را از برق جدا نموده و به وسیله اهم متر کلید را تست نمایید . اگر کلید روشن باشد عقربه عدد صفر و در حالت خاموش کلید عقربه بی نهایت را نشان خواهد داد. درغیر این صورت کلید را تعویض نمایید.
عیب 5: جارو روشن نمی شود. علت: رله سوخته است.
رفع عیب: در جارو هایی که مجهز به رله هستند تا مدار رله بسته نشود و کلید قدرت آن متصل نشود، جارو روشن نمی شود برای تست رله بهترین روش آنست که سیم های متصل شده به کلید روي دسته جارو را ابتدا به وسیله اهم متر چک نمایید. سپس کلید روی دسته و درصورت سالم بودن آن ها خود رله را عملا آز مایش می کنیم جارو را به برق متصل نموده و بایک پیچ گوشتی دسته عایق کلید قدرت رله را بندید. اگر جارو روشن نشد،عیب از رله نیست، اما اگر جارو روشن شد سیم های رابط رله و یا ساختمان داخلی اش آسیب دیده است.
عیب 6: جارو روشن نمی شود. علت: مدار سری موتور قطع است.
رفع عیب: همانگونه که در مبحث موتور های یونیورسال آورده شده مدار این موتور ها کاملا"سري است. اگر ارتباط یکی از اجزاء با سائرین قطع شود موتور روشن نخواهد شد. مثلا اگر به سبب خرابی یکی از فنر ها، زغال مربوطه به کلکتور نچسبد مدار سری موتور قطع است. اگرموتور را مستقلا به برق زده اید و روشن نشده، آن را از برق جدا نموده و بوسیله اهم مترارتباط یک یک اجزاء را به سایرین مورد بر رسی قرار دهید و اگر در ارتباط کلی آن ها قطع شدگی دیده شود، مورد معیوب را رفع نمایید تا جارو روشن شود.
عیب 7: جارو روشن نمی شود. علتک موتور کاملا سوخته است.
رفع عیب: اگر موتور کاملا سوخته باشد در حالت اتصال مستقیم برق به آن روشن نخواهدشد زیرا بسیاری از پیچک های آرمیچر و همچنین پیچک هاي قطب ها کاملا سوخته اند.سوختن کامل موتور معمولا پس از مرحله نیم سوز شدن است. معمولا موتور ها در حالت نیمسوز مدتی به کار ادامه می دهند تا اینکه پیچک های بیشتری آسیب خواهند دید و ارتباط سرياجزاء موتور کاملا قطع می شود. ( مرحله سوختگی کامل). جهت تشخیص سوختگی درآرمیچر یا بالشتک به مبحث موتور های یونیورسال مراجعه نمایید.
عیب 8: موتور روشن می شود اما قدرت چندانی ندارد. علت: کلکتور کثیف است.
رفع عیب: جهت تمیز نمودن کلکتور بهترین روش استفاده از تینر های فرار قوی و یا بنزیناست. توصیه می گردد برای تمیز کردن کلکتور از سمباده استفاده نکنید زیرا ممکن استذرات مسی ساییده شده مابین شیار تیغه ها قرار گرفته و سبب اتصال آن ها به یکدیگر شود کهدر نتیجه آرمیچر خواهد سوخت. به هنگام شستشوی آرمیچر با مسواک و مواد فرار، آرمیچررا به گونه ای در دست بگیرید که کلکتور بر روی زمین قرار گرفته و محور آرمیچر به طرف بالا باشد. چون ریختن مواد پاک کننده روی سیم پیچ ها به آن ها آسیب می رساند به همین سبب می بایست سیم پیچ ها نسبت به کلکتور در سطح بالاتري قرار داشته باشند.
عیب 9: موتور روشن می شود اما قدرت چندانی ندارد. علت: زغال خراب است.
رفع عیب: اکثرا پس از تعویض زغال قدرت موتور کاهش می یابد و علت آن است که قبل از جاگذاری زغال جدید، سطحی از زغال که می بایست در تماس با کلکتور باشد به حالت حلالدر نیامده و چون به هنگام سایش شکل حلال بخود گرفته سبب کثیف شدن کلکتور شده. بنابراین قبل از جازدن زغال جدید اجبارا می بایست حالت حلال را در سطح تماس زغال ها باکلکتور ایجاد نمود. و اگر اشتباها در جهت خلاف بگردش در آمده، کلکتور سطح زغال را ازبین می برد و در گردش مجدد حتی در جهت درست از آنجایی که نیاز است حالت حلالی زغال اصلاح شود، مدتی طول خواهد کشید تا جرقه های بین زغال و کلکتور از بین رفته و موتوربقدرت نامی خود دست یابد.
عیب 10: موتور روشن می شود اما قدرت چندانی ندارد. علت: خرابی یاطاقان ها
رفع عیب: آرمیچر بکمک یاطاقان ها قادر خواهد بود که براحتی بچرخد و اگر بلبرینگ ها یا بوش ها خراب شوند آرمیچر در حال چرخش دچار مشکل می شود. (اگر یاطاقان ها خراب شوند آرمیچر در حال چرخش با کفشک های قطب در گیر شده و صدای ناهنجاری را بوجود می آورد).
می توان با رویت سایش هسته فلزی آرمیچر که در نتیجه در گیری آرمیچر و کفشک های قطب است به شکل یاطاقان ها پی برد و بلافاصله نسبت به عیب اقدام نمود.
عیب 11: موتور روشن می شود اما قدرت چندانی ندارد. علت: نیم سوز بودن موتور
رفع عیب: یک موتور نیم سوز قدرت زیادي نداشته و بلافاصله داغ می کند. تشخیص سوختگی و یا عیب در آرمیچر و بالشتک ها در قسمت های موتور های یونیورسال کاملا آورده شده است. موتور نیم سوز شده را می توان بدون باز نمودن جارو با اندازه گیری جریان مصرفی دستگاه تشخیص داد. جریان مصرفی یک موتور نیم سوز شده معمولا یا چندین برابر جریان نامی دستگاه است و یا جریان مصرفی بسیار ناچیزی می کشد.
عیب 12: مکش جارو ضعیف است. علت: مشکل از ضعیف بودن موتور است که در عیب (عوامل موثر در کاهش قدرت موتور بررسی شد ).
عیب 13: مکش جارو ضعیف است. علت: کیسه زباله پر شده است.
رفع عیب: کیسه را تخلیه نموده و اگر از نوع پارچه اي است در فواصل زمانی معین آن را بشویید تا ذرات غبار از منفذ های پارچه خارج گردند.
عیب 14: مکش جارو ضعیف است. علت: لوله های رابط مسدود و یا سوراخ شده.
رفع عیب: لوله های رابط مکش را از حیث ایجاد سوراخ در آن ها بر رسی نمایید و اگرشیئی مانند پارچه و یا پلاستیک در آن ها گیر نموده، نسبت به خارج نمودنش اقدام نمایید. دربر رسی لوله های مکنده همیشه به تمیز نمودن برس اصلی جارو توجه زیادی را معطوف دارید.
عیب 15: مکش جارو ضعیف است. علت: فیلتر بیش از حد کثیف است.
رفع عیب: در مبحث اجزاء مکانیکی جارو به نقش و اهمیت فیلتر اشاره شد از اینرولازمست مرتبا نسبت به تمیزنمودن فیلتر اقدام نمایید.
عیب 16: از جارو به هنگام کار صدای زیادی بگوش می رسد. علت: خرابی پروانه
رفع عیب: جارو را باز نموده و پروانه یا پروانه ها (بعضی از جاروها دارای دو پروانه هستندمانند جاروی الکترولوگس ) را بازدید کنید ودر صورت خرابی نسبت به تعویض پروانه معیوب اقدام نمایید.
عیب 17: از جارو به هنگام کار صدای زیادی بگوش می رسد. علت: بلبرینگ ها یا بوش ها معیوب شده اند.
رفع عیب: خرابی بلبرینگ و بوش سبب می شود آرمیچر با کفشک های قطب هسته درگیر شود از اینرو صدای خشنی در کارکرد موتور بگوش می رسد. آن ها را بازدید کنید و یاطاقان معیوب را تعویض نمایید.
عیب 18: از جارو به هنگام کار صدای زیادی بگوش می رسد. علت: نگهدارنده هاي لاستیکی خراب شده اند.
رفع عیب: در ماشین هایی چون جارو برقی که معمولا سرعت زیاد موتور لرزشی شدیدی را در بدنه ایجاد می نماید بین قطعات مختلف از رابط ها یا نگهدارنده های لاستیکی استفاده می کنند. خرابی این لاستیک ها سبب می شود جارو در هنگام کار صدای زیادی را ایجاد نماید. درصورت مشاهده این عیب لاستیک های معیوب را تعویض نمایید.