زنگ زدن و وزوز گوش چیست؟

زنـگ زدن گــــوش عبارت است از صدای فـش فـش، وز وز، ضربات پشت سـر هــم و سـایـر صداهایی که در گوش و یا سر شنیده میشود. در اکثر موارد ایـن مشکل چندان جدی نیست اما باعث ایجاد ناراحتی در فرد شده و به مرور زمان از بین میرود. نمی توان گفت که زنگ زدن گوش به تنهایی یـک بیـماری قلمداد می شود بلکه به عنوان نوعی نشانه برای آگاهــی از وجـــود بیـــماری هـای دیگر است. بر طبق آمارهای رسیده در حدود ۳۶ میلیون نفر آمریکایی از این اختلال رنج می برند. تقریباً در اکثر موارد این تنها بیمار است که قادر به شنیدن صدا است.

دلایل ایجاد اختلال

زنگ گوش می تواند در هر چهار قسمت تشکیل دهنده گوش ایجاد شود: گوش خارجی، گوش میانی، گوش داخلی، و مغز. اگر فرد در یک اتاقک ضد صدا قرار بگیرد و اصوات نرمال خارجی نیز تقلیل داده شوند، به راحتی می تواند این زنگ های درونی گوش را بشنود. ما به طور عادی صداهای طبیعی داخل بدنمان را نمی شنویم چرا که صداهای خارجی آنقدر زیاد هستند که مانع شنیدن صداهایی با فرکانس پایین تر میشوند. هر چیزی مانند زیاد شدن ترشحات مخاطی گوش و یا یک جسم خارجی سبب می شوند تا ما راحت تر بتوانیم صداهایی که در سرمان وجود دارند را بشنویم. عفونت و سایر بیماری های گوش میانی و استخوان های گوش و همچنین پرده گوش نیز می توانند باعث ایجاد زنگ و یا صدا در گوش شوند.

یکی از شایع ترین دلایل ایجاد زنگ در گوش آسیب دیدن بخش انتهایی عصب میکروسکوپیک شنوایی است. افزایش سن موجب ایجاد اختلال این عصب میکروسکوپیک شنوایی است، این امر به تدریج سبب ایجاد زنگ در گوش می شود. قرار گرفتن در معرض صداهای بلند نیز می تواند به عنوان یکی از دلایل ایجاد زنگ شناخته شود. این امر همچنین منجر به ایجاد اختلالاتی در شنوایی نیز می شود. متاسفانه بسیاری از افراد از مضرات قرار گرفتن در معرض صداهای بلند، بوق آتش نشانی، و موسیقی شدید آگاه نیستند. برخی داروها نیز در این میان بر روی عملکر گوش تاثیر منفی می گذارند که از جمله آن می توان به آسپرین اشاره کرد. در موارد نادر دیده شده که زنگ زدن گوش هشدار از بیماری های خطرناک تری مانند اتساع شرائین و تورمرهای مغزی می دهد.

چگونه می توان زنگ گوش را اندازه گیری کرد؟

تاریخچه پزشکی، معاینه بدنی، و یک سری تست های مخصوص وجود دارند که میتوانند به طور دقیق محل ایجاد زنگ گوش را شناسایی کنند. پزشک باید بداند که زنگ گوش دائمی است یا متناوب. در برخی بیماران زنگ گوش به صورت ضربه هایی تکان دهنده و کوتاه است. همچنین اگر بیمار دچار سرگیجه هم بشود و یا تعادل خود را نیز از دست بدهد، باز هم باید پزشک معالج خود را در جریان قرار دهد. این اطلاعات به پزشک کمک می کنند تا او بتواند تشخیص صحیح تری از بیماری داشته باشد.

سایر آزمایشها از قبیل تست شنوایی سنجی مغز (ABR) ، پرتونگاری کامپیوتری (CT) و شنوایی نگاری مغناطیسی (MRI) نیز برای تشخیص محل دقیق تومور و یا سایر مشکلات لازم هستند. البته وجود تومور در چنین حالتی بسیار نادر است اما به هر حال نباید فراموش کرد که وجود تومور می تواند سبب ایجاد زنگ در گوش شود.

درمان زنگ گوش چگونه است؟

پس از یک ارزیابی سنجیده پزشک شما می تواند دلیل اختلال را پیدا کرده و آنرا درمان کند. زمانیکه یک ارزیابی کامل و دقیق در دست باشد، آنوقت می توان بر روی درمان تمرکز کرد. قسمت اعظمی از درمان از خود فرد شروع می شود. ابتدا خود بیمار باید به خوبی شرایط خود را درک کند و آماده قبول درمان های متفاوت بشود.

در بیشتر موارد یک درمان قطعی برای رفع این اختلال وجود ندارد. گاهی اوقات به مرور زمان صدا از بین می رود و گاهی نیز یک اختلال همیشگی است و بیمار باید مادام العمر آنرا تحمل کند. برخی از متخصصان برای درمان زنگ گوش نیاسین (اسید نیکوتینیک) تجویز می کنند؛ با این وجود هیچ گونه مدرک علمی مبنی بر اینکه نیاسین سبب کاهش زنگ گوش می شود وجود ندارد. لازم به ذکر است که مصرف این ماده سبب قرمز شدن پوست نیز می شود.

آیا می توان کاری در خصوص کاهش زنگ گوش انجام داد؟

باید توجه داشت که سیستم شنوایی از حساس ترین و درعین حال پیچیده ترین ارگانهای بدن است. از آنجایی که بخشی از سیستم عصبی کلی بدن را تشکیل میدهد، خیلی حساس بوده و بر روی سلامت جسمی و روانی فرد تاثیر می گذارد. بنابراین برای کاهش شدت وز وزهای داخل گوش باید سعی کنید:

از قرار گرفتن در برابر صداهای بلند خودداری کنید.
فشار خون خود را کنترل کنید.
مصرف نمک را کاهش دهید.
از موادی که سبب تحریک سیستم عصبی می شوند، مانند قهوه و نوشابه های گازدار ( به دلیل داشتن کافئین) و دخانیات ( به دلیل داشتن نیکوتین) خودداری کنید.
استرس و اضطراب را کاهش دهید.
سعی کنید به خاطر زنگ گوش بیش از اندازه نگران نشوید؛ هر چقدر نگرانی شما افزایش پیدا کند و به زنگ داخل گوش توجه بیشتری کنید، صدای آنرا بلند تر احساس می کنید.
به اندازه کافی استراحت کنید و اجازه ندهید بدنتان خسته شود.
ورزش کنید.
خودتان را سرگرم کنید. معمولاً زنگ گوش در محیط های ساکت و آرام راحت تر شنیده می شود؛ به ویژه زمانیکه به رختخواب می روید. تیک تاک ساعت و یا صدای رادیو می تواند به شما کمک کند که زنگ گوش خود را فراموش کنید.
بیوفیدبک نیز می تواند به شما کمک کند. (پسخوراند زیستی: روش کنترل حالات روحی و عاطفی مثل دلواپسی و افسردگی از طریق تعدیل اعمال غیرارادى مثل فشار خون و تپش قلب به کمک ابزارالکترونیکی)
سمعک نیز می تواند در برخی موارد به بیمارانی که دارای مشکلات شنوایی و زنگ گوش هستند کمک کند. البته پیش از خرید باید یکبار آنرا امتحان کنید.
از مصرف آسپرین و محصولات مشابه آن خودداری کنید.

زنگ گوش در یک نگاه

زنگ گوش به صداهای غیر عادی که در گوش شنیده می شوند، اطلاق میشود.
می تواند در هر یک از ۴ بحش مختلف گوش ایجاد  شود: گوش خارجی، گوش میانی، گوش داخلی، و مغز.
زنگ های دائمی و غیر منتظره را می توان با یک تست شنوایی اندازه گیری کرد (نگاره شنوایی(
می توان برای کاهش شدت زنگ های گوش اقداماتی را انجام داد.