دندانپزشکی در بارداری
در دوران بارداری به دلیل مصرف بیشتر مواد قندی توسط خانم باردار و اسیدی شدن بیشتر بزاق به خاطر استفراغ و تهوع بارداری، بیماری‌های دندان و در پی آن نیاز به دندانپزشکی، بیشتر می‌شود و دندان‌ها و لثه‌ها به مراقبت بیشتری نیاز دارند. در این دوران در بدن مادر باردار تغییرات هورمونی رخ می‌دهد که باعث ایجاد مشکلات در لثه، درد دندان، خونریزی حین مسواک زدن و اشکال در جویدن غذا می‌شود. در مجموع این مشکلات نیاز به رعایت بهداشت دهان و دندان و خدمات دندانپزشکی در بارداری را افزایش می‌دهد.
نگرانی های رایج در مورد عصب کشی در بارداری
رادیو گرافی دندان:
بخشی از روش درمان به انجام یک سری رادیوگرافی برای ارزیابی ساختار داخلی دندان نیاز دارد. رادیوگرافی می تواند از محل عفونت و میزان آن اطلاعات دقیق به دندانپزشک بدهد. این بخشی از درمان است که نباید جا بیوفتد. اغلب زنان تصور می کنند که رادیوگرافی برای جنین آنها خوب نیست. اما در اغلب موارد این هراس ها بی مورد است. اول از همه اشعه ایکس روی دندان متمرکز است نه شکم. دوم این که برای اطمینان خاطر زنان باردار به آنها یک جلیقه مخصوص ضد اشعه داده می شود. در واقع، این جلیقه برای مسدود کردن درصد بالایی از اشعه ایکس کافی است.
بی حسی:
کلاس اول مواد شیمیایی مورد استفاده در دندانپزشکی، بی حس کننده موضعی است. زنان باردار می ترسند که ماده بیهوشی به فرزند آنها آسیب بزند. در حقیقت اکثر این مواد صرفا موضعی هستند. اما دندانپزشک می تواند به هزینه درد بیشتر در طول پروسه درمان، مقدار دوز ماده بی حسی را از این مقدار هم کمتر کند. ماده بی حسی نباید به کودک شما آسیبی بزند.
مایع شستشو:
مایع شستشو برای عمل جراحی معمولا حاوی درصد کمی از سدیم هیدروکلراید یا سفید کننده است. حتی اگر مقادیر کمی از آن را فرو ببرید، 95٪ از آن محلول فقط آب است. بنابراین این مقدار هیدروکلراید سدیم بلعیده شده به هیچ وجه برای شما یا جنین خطرناک نیست.
پر کننده ها:
آخرین ماده شیمیایی مورد استفاده در این روش مواد پر کننده است. اکثر آنها بوی های عجیب و غریبی دارند. همچنین می توانند مزه بدی هم داشته باشند. با این حال، این مواد صرفا رزین هایی هستند که با لیزر درمان می شوند. این مواد به جنین آسیبی نمی زنند.
استرس:
البته استرس وارد شده به زن باردار برای جراحی دندانپزشکی می تواند برای جنین مخرب باشد. به اکثر بیماران توصیه می شود که در صورت تحمل درد جراحی را به بعد از زایمان موکول کنند.
با دندانپزشک خود در مورد مقدار زمان ممکن برای به تعویق انداختن جراحی صحبت کنید. در شرایط مناسب و تحت کنترل انجام عصب کشی در باردار بی خطر است. اما تا جایی که می توانید این جراحی را به تعویق بیاندازید.
عصب کشی دندان در بارداری
بارداری ممکن است شما را بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قرار دهد، اما این بدان معنی نیست که بارداری باعث بروز این مشکلات می شود. اگر در حال حاضر مشکلاتی در رابطه با دندان خود دارید، این مشکلات ممکن است در بارداری تشدید شود. برخی از مشکلات دندانی شدید ممکن است نیاز به مراقبت های فوری پزشکی مانند عصب کشی دندان داشته باشند،درمان ریشه خطر جدی برای شما یا نوزادتان به همراه ندارد. اما لازم است از برخی مشکلات آن ها مطلع شوید. برخی از آثاری که می تواند شما را در معرض ریسک قرار دهد در حین درمان عبارتند از:
اثر اشعه ایکس
تأثیر داروی بی حسی
اثر آنتی بیوتیک ها
همچنین باید بدانید که در صورت عقب انداختن درمان ریشه نیز مشکلاتی ممکن است گریبانگیر شما شود:
عفونت ممکن است گسترش یابد.
درد شدیدی به مدت طولانی شما را آزار دهد.
بهترین زمان برای درمان ریشه دندان در بارداری
سه ماهه اول بارداری دوره ای حیاتی است. اگر هرگونه مشکل دندانی در این مدت مشاهده شود، ممکن است پزشک شما آنرا به تعویق بیندازد تا اینکه با سه ماهه دوم شروع به درمان آن کند.
هنگامی که در سه ماهه دوم قرار گرفتید، ممکن است پزشک شما پیشنهاد دهد که عکسبرداری با اشعه ایکس از دندان آلوده را شروع کنید تا درمان ریشه پس از آن آغاز شود. با این حال، اگر در سه ماهه سوم قرار داشته باشید، ممکن است پزشک درمان را تا بعد از زایمان تعویق بیندازد.
توصیه هایی به خانم‌های بارداری که دندان درد دارند.
1. از عصب‌کشی در دوران بارداری نترسید. ممکن است برخی دندان‌پزشکان به‌دلیل محافظه‌کاری بیش از حد (که دلیل آن هم باورهای غلط بیماران است)، از درمان شما خودداری کنند، اما دندان‌پزشکان و مراکز دیگری هستند که حتما درمان مورد نیاز شما را انجام خواهند داد.
2. هرگز با مصرف طولانی‌مدت دارو‌های مختلف، سعی نکنید درد را تحمل کنید چون ممکن است داروها زیان‌های بیشتری برای شما و فرزندتان داشته باشند.
3 ماهه دوم بارداری بهترین زمان برای مراجعه به دندانپزشک است ولی هر زمانی که درد داشتید، با درمان‌های معمول دندانپزشکی قابل کنترل است.
4. قبل از مراجعه به دندانپزشک، می‌توانید به پزشکی که تحت‌نظر او هستید مراجعه کنید و از او برای آغاز درمان دندانپزشکی، توضیحات مکتوب بگیرید. عوامل بسیاری وجود دارند که احتمال دارد باعث بروز مشکلات برای جنین، نقص جنین، سقط و بروز مشکلات پزشکی برای خانم‌های باردار شود. هیچ کدام از این عوامل از نظر علمی به درمان‌های استاندارد دندانپزشکی ربط ندارند.
توصیه های بهداشتی دهان و دندان به خانم های باردار:
کار‌های غیر ضروری دندانپزشکی خود را در سه ماهه دوم بارداری و یا بعد از زایمان انجام دهید.
موقع نشستن روی صندلی دندانپزشکی، برای حفظ جریان خون سالم، پا‌های خود را روی هم نیندازید.
به زنان باردار توصیه می‌شود با خمیر دندان فلوراید دار حداقل 2 بار در شبانه روز دندان‌های خود را مسواک کرده و نخ دندان بکشند.
اگر خانم باردار دچار افزایش حجم لثه شد نگران نباشد بعد از زایمان، لثه‌ها معمولاً با رعایت بهداشت و جرم گیری به حالت اولیه بر می‌گردند. این افزایش حجم از ماه دوم و سوم حاملگی شروع و تا ماه هشتم افزایش می‌یابد در ماه نهم مقداری کمتر می‌شود.
اگر بوی خمیر دندان باعث تهوع در زنان باردار می‌شود، بهتر است از خمیر دندان‌های بدون بو استفاده کنند.
برخی معتقدند که تامین کلسیم بدن جنین از دندان‌های مادر، باعث پوسیدگی دندان‌ها می‌شود که این تصور غلط است. افزایش میزان پوسیدگی در دوران بارداری ناشی از نوع رژیم غذایی و رعایت ناقص بهداشت دهان و دندان است.
تغییرات هورمونی دوران بارداری در نیمی از زنان باعث افزایش بزاق و در نیمی دیگر باعث خشکی دهان می‌شود. خشکی دهان محیط دهان را برای رشد میکروب‌ها مساعد می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود با افزایش مصرف مایعات و جویدن آدامس‌های بدون قند و استفاده از دهان شویه از خشکی دهان جلوگیری کنند.
بعد از هر بار تهوع در زنان باردار، باید دهانشان را با آب شستشو دهند تا خاصیت اسید معده راه یافته به دهان خنثی شود و این گونه از پوسیدگی شدید دندان‌ها جلوگیری شود.
نکته:
بر خلاف تصور موجود در بین برخی از مردم، بارداری به خودی خود باعث آسیب پذیری دندان‌ها نمی‌شود و با رعایت بهداشت دهان و مراقبت‌های قبل و حین بارداری می‌توان از مشکلات دهان و دندان در دوران بارداری جلوگیری کرد. همچنین استفاده از خدمات دندانپزشکی در بارداری با رعایت نکات گفته شده و استاندارهای پزشکی برای مادر و جنین خطرناک نمی‌باشد