اکثر افراد تپش قلب را به هنگام فعالیت بدنی، فشارهای روحی، هیجان، استرس، اضطراب، ترس و… تجربه می کنند. در این مواقع ضربان قلب زیاد می شود تا اکسیژن کافی را به بدن برساند. اگر ضربان تند قلب ادامه داشته باشد و فرد تنگی نفس یا درد در قفسه سینه خود احساس کند یا اگر در خانواده سابقه سکته قلبی وجود داشته باشد باید به پزشک مراجعه کند. در این مقاله به علت تپش قلب و درمان آن می پردازیم.
دلایل تپش قلب
تپش قلب در بیشتر موارد نگران کننده نیست. معمولا افراد با تپش قلب حس لرزش قلب، پرش ضربان قلب، مور مور شدن یا خفگی را تجربه می کنند. در این مواقع تپش قلب بیشتر در گردن، گلو و قفسه سینه احساس می شود. بعضی افراد هم احساس ناراحتی کلی دارند. تپش قلب می تواند در حالت ایستاده، نشسته یا خوابیده و یا در حال فعالیت یا استراحت ایجاد شود. برخی از دلایل معمول تپش قلب از این قرار است:
مصرف زیاد کافئین
استرس و اضطراب
حملات پانیک
سرماخوردگی یا آنفولانزا
کمبود خواب
داروهای حاوی مواد محرک
ورزش سخت و سنگین
بارداری
کم خونی فقر آهن
بیماری های ایجاد کننده تپش قلب
بیماری عروق کرونر: با تشکیل پلاک در رگ های تغذیه کننده قلب، فرد به بیماری عروق کرونر مبتلا می شود. این بیماری جریان خون به قلب را محدود کرده باعث تپش قلب سریع، حالت تهوع، تعریق و درد قفسه سینه می شود.
نارسایی قلبی: وقتی عملکرد قلب بر اثر بیماری های زمینه ای نظیر دیابت، فشار خون بالا یا بیماری های کلیوی یا حمله قلبی مختل می شود، نارسایی قلبی رخ می دهد. نارسایی قلبی با تپش قلب، تنگی نفس، حالت تهوع، درد قفسه سینه و… همراه است.
آریتمی: ضربان قلب نامنظم که از آن با عنوان آریتمی یاد می شود، باعث می شود احساس غیرمعمولی در قلبتان حس کنید. آریتمی معمولا همراه با علائمی نظیر احساس ضعف، گیجی، تنگی نفس، احساس سبکی در سر، درد در قفسه سینه و… است. برای تشخیص خطرناک بودن آریتمی حتما باید به پزشک مراجعه کرد. آریتمی ممکن است شدید باشد و منجر به ایست قلبی شود یا از نوع خفیف باشد و خود به خود بهبود پیدا کند.
بیماری دریچه قلب: اختلال دریچه میترال یکی از اختلالات آناتومیکی قلب است که معمولا با تپش قلب همراه است. این اختلال در خانم ها شایع تر است. افرادی که به اختلال دریچه میترال دچار هستند تحت درمان غیردارویی یا دارویی بنا بر تشخیص پزشک قرار می گیرند.
تیروئید پرکار: اگر غده تیروئید فرد پرکار باشد متابولیسم بدن افزایش یافته منجر به ضربان قلب نامنظم و تند خواهد شد.
کم خونی: کافی نبودن گلبول های قرمز خون، اکسیژن رسانی به بافت های بدن را مختل می کند و باعث ضربان قلب نامنظم و سریع می شود.
اختلالات هورمونی: وقتی تعادل هورمون های جریان خون به هم بریزد، بسیاری از عملکردهای بدن از جمله ضربان قلب دچار اختلال می شود.
مراجعه به پزشک
بیشتر اوقات تپش قلب نگران کننده نیست و بخشی از عملکرد نرمال قلب محسوب می شود. اما اگر تپش قلب هر بار با انجام کار خاصی مانند بلند کردن اجسام یا پیاده روی رخ می دهد باید به پزشک مراجعه کرد. اگر تپش قلب همراه با علائمی نظیر گیجی، تنگی نفس، عدم تعادل، درد در قفسه سینه، دردهای تصادفی در قسمت های مختلف بدن، غش یا سابقه بیماری های قلبی باشد، نشان می دهد عملکرد قلب دچار مشکل شده است و فرد باید به پزشک مراجعه کند.
پزشک با استفاده از روش های تشخیصی همچون نوار قلب، هولتر، اکوکاردیوگرافی، داپلر رنگی و… بیماری های مرتبط با قلب را تشخیص می دهد.
راهکارهایی برای پایین آوردن ضربان قلب
نوشیدن آب: در طول روز به میزان کافی آب بنوشید. کم آبی بدن عملکرد قلب را مختل و ضربان قلب را نامنظم می کند.
سرفه محکم: در هنگام تپش قلب، سرفه های محکم می تواند عملکرد قلب را به حالت نرمال برگرداند و از میزان تپش قلب بکاهد.
کم کردن تحرک: اگر تپش قلب بر اثر تحرک زیاد به وجود آمده باشد با کم کردن تحرک کاهش پیدا می کند.
کم کردن مصرف کافئین: در طول روز بیش از دو لیوان نوشیدنی کافئین دار ننوشید.
تغذیه متعادل: رژیم غذایی کم چرب حاوی غلات، سبزیجات و میوه ها را در برنامه روزانه خود قرار دهید تا از بروز مشکلات قلبی پیشگیری شود.
پرهیز از پرخوری در وعده های غذایی: پرخوری به اضافه وزن منجر می شود. اضافه وزن کلسترول و فشار خون را بالا می برد.
کنترل استرس: خودتان را در معرض استرس های غیرضروری قرار ندهید. روش های کنترل استرس مانند تکنیک تنفس را یاد بگیرید.
خواب کافی: استراحت و خواب کافی برای سلامت بدن و جلوگیری از بیماری های قلبی ضروری است.
فعالیت بدنی منظم: فعالیت بدنی و ورزش سبک به بهبود عملکرد قلب کمک می کند.
تپش قلب در اکثر موارد بی خطر است و به خودی خود برطرف می شود. با این حال در صورت بروز مکرر و تشدید مشکل باید به پزشک مراجعه کرد.