در دانش پزشکی به هر نوع آسیب دیدگی، ضربه، جراحت، شوک، صدمه و حادثه وارد شده به بدن انسان ضربه یا تروما (Trauma) گفته می‌شود البته با این شرط که عامل خارجی به بدن آسیب وارد کند و عامل درونی یا بیماری تروما محسوب نمی‌شود.
اهمیت تفاوت این دو مبحث یعنی تروما و بیماری در اورژانس و فوریت‌های پزشکی مشخص می‌شود؛ مثلاً در برخورد با بیماری که دچار سنکوپ یا شوک شده، اگر عامل آن بیماری باشد، امدادگر به آسانی می‌تواند اقدام به جابجایی بیمار کند ولی در شرایط تروما، به علت وجود احتمال آسیب‌های شدید مانند قطع نخاع، هر نوع جابجایی و حرکت دادن بیمار توسط اشخاص ناوارد ممنوع است.
بیشتر بخوانید : بیش از آن‌چه فکر می‌کنید از دندان‌هایتان کار می‌کشید!
تروما را می‌توان بر اساس محل آسیب به انواع مختلفی دسته بندی کرد مثل:
- پلی تروما
- ترومای سر
- ترومای سینه
- ترومای شکم
- ترومای صورت
- ترومای طناب نخاعی
- ترومای لگن
- ترومای بافت نرم
ما در مقاله انواع ترومای صورت و فک از سایت برترین ها قصد داریم درمورد دلیل ترومای صورت و درمان آن صحبت کنیم پس با ما همراه باشید.
تروما صورت
به نقل از سایت dranthonynaim، صدمات وارد شده به صورت می‌تواند متفاوت باشد و همچنین می‌تواند مربوط به پوست صورت، بافت نرم صورت و حتی شکستگی صورت و فک باشد.
تروما صورت یا صدمات وارد شده به فک بالا و پایین کاملا جدی است و نیاز به درمان پیچیده دارد.
اگر آسیب‌های وارد شده به صورت به طور مناسب و کامل درمان نشوند، می‌توانند منجر به مسائل و مشکلات طولانی مدت و تغییر شکل احتمالی صورت شوند.
مناطق درگیر تروما صورت و فک
مناطق صورت که ممکن است درگیر تروما شوند معمولاً به سه قسمت تقسیم می‌شوند:
- صورت فوقانی، که شامل استخوان و سینوس‌های جلو است.
- صورت میانی، که استخوان‌های بینی، استخوان اتموئید (یک استخوان واحد، کوچک و سبک در جمجمه است که حفره بینی را از مغز جدا می‌کند)، زایگوماتیک (ماهیچه گونه‌ای بزرگ که کار کشیدن گوشه دهان به طرف بالا و عقب را بر عهده دارد) و استخوان‌های فک بالا را در بر می‌گیرد.
- صورت پایین، که فک یا فک پایین را شامل می‌شود.
مطلب پیشنهادی سایت برترین ها : ایمپلنت بهترین جایگزین برای دندان از دست رفته
در ضمن تروما صورت می‌تواند در مناطق گفته شده خونرسانی و سیستم عصبی را هم درگیر کند.
علل تروما صورت و فک
علل بسیاری وجود دارد که می‌تواند منجر به آسیب دیدگی صورت و فک شود، برخی از این موارد شامل موارد زیر می‌شوند:
- تصادفات جاده‌ای
- حوادث ورزشی
- سر خوردن
- سقوط کردن
- حمله فیزیکی (دعوا و برخورد فیزیکی)
- انواع شکستگی‌ها
- و ...
برخی از شکستگی‌هایی مربوط به آسیب‌های فک بالا می‌شوند عبارتند از:
- شکستگی استخوان پیشانی
معمولاً به دلیل ضربه شدید به پیشانی رخ می‌دهد. این اتفاق می‌تواند سینوس فرونتال را شکسته و باعث حساس شدن ناحیه ابرو شود. - شکستگی‌های اربیتال
اوربیت را می‌توان به عنوان یک ساختار هرمی به سمت عقب و قدامی تصور کرد. مرزهای اوربیت با هفت استخوان دیگر در ارتباط است و ضربه و شکستگی هر ناحیه اوربیت به عنوان مثال حفره چشم می‌تواند باعث خونریزی در سینوس فک بالا شود. - شکستگی بینی
ضربه و شکستگی بینی رایج‌ترین نوع شکستگی صورت است که حدود 40 ٪ از تمام صدمات صورت را تشکیل می‌دهد. - شکستگی استخوان اتموئید
شکستگی استخوان اتموئید نوعی شکستگی بینی است که به طور خاص شامل پل بینی می‌شود. صدمات مرتبط با این شکستگی می‌تواند شامل آسیب به سیستم عصبی مرکزی و شکستگی‌های بیشتر مربوط به قسمت صورت میانی باشد. - شکستگی زایگوماتیک
شکستگی ناحیه گونه. علائم این شکستگی می‌تواند شامل بی حسی گونه، بینی، لب و لثه باشد. این دومین نوع رایج شکستگی صورت است. - شکستگی‌های فک بالا (Le Fort I, II or III)
این سه نوع شکستگی می‌تواند در صورت میانی رخ دهد.
Le Fort I شکستگی لب فوقانی، زیر بینی است.
Le Fort II شکستگی ناحیه‌ای، شامل لب فوقانی تا پل بینی و زیر حفره‌های چشم قرار دارد.
Le Fort III شکستگی‌های قسمتی از صورت که باعث جداسازی استخوان‌های وسط صورت، از لب فوقانی تا ابرو است.
* Le Fort : اصطلاح تخصصی مربوط به رشته پزشكی است * - شکستگی‌های فک پایین
این آسیب می‌تواند خطرناک باشد زیرا ممکن است منجر به مشکل در تنفس و از بین رفتن دندان‌ها شود. انواع مختلفی از شکستگی‌های فک پایین وجود دارد و می‌تواند در زوایای مختلف فک رخ دهد. - شکستگی استخوان آلوئولار
نوعی شکستگی فک که مربوط به استخوانی است که دندان‌ها را در خود جای می‌دهد. این شکستگی‌ها توسط لق شدن دندان‌ها و خونریزی لثه مشخص می‌شوند. - شکستگی کل صورت
این نوع شکستگی زمانی رخ می‌دهد که چندین شکستگی در سه منطقه مختلف صورت اتفاق افتاده باشد.
عوارض تروما صورت و فک
تعدادی از عوارض دیگر نیز وجود دارند که ممکن است در اثر آسیب به صورت رخ دهند. برخی از آسیب‌های شدید ممکن است تهدید کننده سلامت فرد باشد، بنابراین مهم و ضروری است که در اسرع وقت برای درمان اقدام کنید.
این عوارض عبارتند از:
- مشکل در تنفس
- انسداد راه هوایی از طرف استخوان یا زبان
- خونریزی داخلی یا خارجی
- عفونت
اگر تروما صورت توسط یک متخصص مناسب و به موقع درمان نشود، می‌تواند منجر به عواقب طولانی مدت و گاهی جبران ناپذیر شود مانند:
- ماندن جای زخم
- مشکلات سینوسی مزمن
- آسیب به دندان‌ها
- آسیب عصبی که می‌تواند منجر به از بین رفتن حواس در صورت شود
- بهبود نادرست شکستگی‌ها
درمان تروما صورت و فک
با توجه به ماهیت مختلف و متنوع آسیب‌های صورت، درمان به نوع صدمات وارد شده به بیمار بستگی دارد. بنابراین هر گونه صدمه یا تروما را حتی خفیف جدی بگیرید و سریع برای درمان آن به پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری از تروما صورت و فک
همانطور که گفته شده نوع درمان ترومای صورت و فک به نوع آسیب وارد شده وابسته است. پیشگیری از صدمه و تروما بهترین راه است البته در مواقعی که امکان پیشگیری از آسیب وجود دارد.
برخی از اقداماتی که برای پیشگیری از ترومای صورت و فک لازم است شامل موراد زیر می‌شوند :
- همیشه از کمربند و کلاه ایمنی استفاده کنید.
- هنگام ورزش، استفاده از ابزارهای ایمنی را فراموش نکنید.
- در مواقع خستگی و خواب آلودگی، و یا آشفتگی رانندگی نکنید
- اگر رشته ورزشی خاصی را انجام می‌دهید مثل ورزش‌های رزمی که خطر آسیب دیدن صورت در آن وجود دارد از یک محافظ دهان استفاده کنید.
- و ...
بیشتر بخوانید : باید و نباید های جراحی زیبایی فک و چانه
جمع بندی
در مطلب انواع ترومای صورت و فک تلاش کردیم با انواع ترومای صورت و فک و درمان و پیشگیری آن آشنا شوید.
توصیه ما به شما این است که اگر به دلیل تصادف، دعوا و ...، دچار تروما و آسیب صورت و فک شدید، در اسرع وقت به جراح فک و صورت در تهران مراجعه کنید تا اقدامات لازم برای درمان شما انجام شود.