هپاتیت بر اساس وجود یکی از علائم زیر یا همه آن ها امکان پذیر است: علائم و نشانه های فردی، سابقه پزشکی از جمله سابقه در مصرف مواد مخدر و روابط جنسی محافظت نشده ، آزمایش خون ، اسکن و تصویربرداری کبد یا بیوپسی کبد.
به طور کلی برای تشخیص هپاتیت ویروسی و سایر علل هپاتیت حاد، آزمایش خون و تصویر بالینی فرد کفایت می کند. آزمایش خون شامل آنزیم های کبدی ، سرولوژی ماند اتو آنتی بادی ها، آزمایش اسید نوکلئیک( مانند آزمایش DNA یا RNAویروس هپاتیت) ، تست های بیوشیمی و CBC است.
الگو های تشخیصی ناهنجاری آنزیم های کبدی می تواند به علل هپاتیت اشاره داشته باشد یا به مراحل خاصی از آن اشاره کند. به صورت کلی در بیشتر موارد هپاتیت AST وALT افزایش می یابد، بدون توجه به آن که فد علامت خاصی را نشان دهد. ام آر آی سی تی اسکن و سونوگرافی همگی می توانند تغییرات چربی بافت کبد یا استئاتوز و ندولاریته سطح کبد را که علائم سیروز کبدی است، شناسایی کنند.
در درجه اول هپاتیت ویروسی از طریق آزمایش خون با اندازه گیری سطوح آنتی ژن های ویروسی مانند آنتی ژن سطحی یا هسته هپاتیت B، آنتی بادی های ضد ویروسی مانند آنتی بادی سطحی ضد هپاتیت A یا Bیا DNA ویروسی تشخیص داده می شود.
در عفونت های اولیه یعنی در طول هفته اول آنتی بادی های IgM در خون پیدا می شوند. در عفونت های مزمن و بعد از بهبودی آنتی بادی های IgG یافت می شوند و تا سال ها در بدن بیمار باقی می مانند. به همین دلیل وقتی یک بیمار از طریق عفونت و بهبودی یا واکسیناسیون قبلی آنتی بادی های IgG مثبت داشته باشد ولی آنتی بادی IgG او منفی باشد، ایمن از ویروس در نظر گرفته می شود.
در مورد هپاتیت B برای آنتی ژن های ویروسی متعدد و آنتی بادی ها آزمایش خون وجود دارد. البته آنتی ژن های ویروسی متعدد هپاتیت B اجزای گوناگون ذره ویریون هستند.
ترکیب آنتی ژن و آنتی بادی های مثبت می تواند در مورد مرحله عفونت که حاد یا مزمن است و درجه تکثیر ویروس و عفونت پذیری ویروس اطلاعاتی را بیان کند. وجود آنتی ژن HBS در خون به این معنی است که در حال حاضر ویروس در بدن وجود دارد. وجود آنتی بادی AntiHBS به این معنی است یا شخص قبلاً مبتلا به ویروس بوده و یا آن که فرد در مقابل ویروس واکسینه است.
HBV دارای یک هسته مرکزی و یک پوشش در اطراف است. سیستم ایمنی بدن در مرحله فعال عفونت، آنتی بادی های IgM می سازد. آنتی بادی های HBV را برای هسته IgM چند هفته بعد از نخستین آلودگی به هسته هپاتیت B در خون فرد دیده می شود. اشخاصی که واکسن هپاتیت زده اند، این آنتی بادی را در خون خود ندارند.
آنتی بادی تام ضد هسته هپاتیت B یا همان anti HBc total با شروع علائم در هپاتیت B حاد ظهور می کنند و تا اخر عمر فرد باقی هستند. وجود anti –HBc نشان دهنده عفونت قبلی یا دائم به وسیله ویروس هپاتیت بی در یک محدوده زمانی نامشخص است.
Hepatities B envelope Antibody یا همان HBe Ab یک آنتی بادی است که به وسیله بدن بر ضد آنتی ژن anti –HBe ساخته می شود. نتایج مثبتB دال بر وجود ویروس هپاتیت مزمن است. اما B به معنی آن است که شخصی که هپاتیت دارد، به دلیل این که میزان کمی ویروس در خون خود دارد، با ریسک کمتری برای اختلالات کبدی مواجه است.
این آنتی بادی در طول هفته های هشتم تا شانزدهم عفونت ظهور پیدا می کنند و به طور معمول علامت پایان عفونت حاد هستند.
به صورت معمول وجود anti –HBe به همراه نتایج مثبت HBs Ag نشانه آن است که فرد ناقل بیماری می باشد.
بیشتر بخوانید : نشانه های ابتلا به هپاتیت