فهرست:
کاربرد جراحی تعویض مفصل زانو چیست؟
جراحی تعویض مفصل زانو چگونه انجام می گیرد؟
دوره نقاهت و مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو
دلیل درد بعد از تعویض مفصل زانو چیست؟
جمع‌بندی
یکی از عمل‌های رایجی که به دلایل مختلفی انجام می‌شود عمل تعویض مفصل زانو است. در فرآیند این عمل مفصل آسیب دیده با مفصل مصنوعی و یا پروتز جایگزین خواهد شد. به این عمل عمل مفصل تعویض زانو یا به عبارتی آرتروپلاستی می‌گویند. مفصل زانو یکی از بزرگ‌ترین مفصل‌های بدن به حساب می‌آید که تأثیر بسزایی در عملکرد افراد دارد. مفصل جایگزینی که در عمل تعویض مفصل به جای مفصل اصلی استفاده می‌شود، از جنس آلیاژ‌های فلزی و همچنین پلاستیک و پلیمری است. این زانو‌ها نیز عملکردی مشابه با زانوی طبیعی دارد. مدت زمان عمل تعویض مفصل زانو حدود دو ساعت است. تا انتهای این مقاله از سایت برترین ها همراه ما باشید.
بیشتر بخوانید : مراقبت های قبل از عمل تعویض مفصل زانو
کاربرد جراحی تعویض مفصل زانو چیست؟
درد شدید زانو یکی از دلایلی است که بسیاری از افراد مجبور به تعویض مفصل زانو می‌شوند. در واقع عارضه‌ای که در مفصل زانو به وجود می‌آید همراه با درد است و این درد به دلایل مختلفی می‌تواند به وجود بیاید. به عنوان مثال آسیب‌دیدگی‌های ورزشی و تصادفات رانندگی و آرتروز و ساییدگی زانو از جمله عواملی هستند که می‌توانند باعث درد شدید در قسمت زانو شوند. عمل جراحی تعویض مفصل زانو برای بیماران انجام می‌شود که از درد شدید ناحیه زانو رنج می‌برند. همچنین در صورتی که درد ناشی از بیماری و همچنین آسیب‌های وارد شده به زانو به وسیله روش‌های مرسوم و غیر جراحی درمان نشود در نهایت بهترین متخصص ارتوپدی در تهران با در نظر گرفتن شرایط موجود و همچنین با در نظر گرفتن برخی از موارد که در قسمت زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم اقدام به عمل جراحی تعویض مفصل زانو می‌کند.
سن بیمار یکی از عواملی است که پزشک ارتوپد پیش از انجام عمل تعویض مفصل زانو آن را مورد بررسی قرار می‌دهد اما مدت زمان عمل تعویض مفصل زانو برای عموم افراد یکسان است. این نوع جراحی بیشتر برای افرادی انجام می‌شود که دارای سن بیش از ۵۰ سال هستند. مورد دیگری که در جراحی تعویض مفصل زانو بسیار مهم و حائز اهمیت است، وزن بیمار خواهد بود. در واقع نوع پروتز در بیماران مبتلا به اضافه وزن باید از جنس و آلیاژ‌های متفاوت‌تری باشد.
در افرادی که دارای اضافه وزن هستند از آلیاژ‌های فلزی استفاده می‌شود. فعالیت بیمار و همچنین وضعیت سلامتی بیمار از دیگر مواردی هستند که متخصص ارتوپد با در نظر گرفتن آن‌ها اقدام به تجویز جراحی تعویض مفصل زانو می‌کند. نکته مهم و حائز اهمیت در رابطه با جراحی تعویض مفصل زانو این است که پزشک تنها با در نظر گرفتن شرایط موجود نظر خود را در این زمینه می‌دهد و تصمیم نهایی با بیمار و خانواده بیمار خواهد بود.
جراحی تعویض مفصل زانو چگونه انجام می گیرد؟
پیش از این که عمل تعویض مفصل زانو انجام شود بسیاری از موارد مورد بررسی قرار می‌گیرند. در واقع این کار به این دلیل انجام می‌شود که عوارض و مشکلات پس از عمل به کمترین میزان خود برسد. قبل از عمل جراحی تمامی موارد به خصوص حساسیت به مواد بیهوشی و همچنین هرگونه ممنوعیت به واسطه متخصص ارتوپد مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در برخی از مواقع مشاهده شده پیش از عمل جراحی بسیاری از دارو‌هایی که به واسطه بیمار مورد استفاده قرار می‌گرفت متوقف شده تا در روند عمل جراحی تداخل پیش نیاید. پس از در نظر گرفتن شرایط کلی بیمار نحوه انجام جراحی تعویض مفصل زانو به صورت زیر انجام خواهد گرفت.
پیش از هر چیز لازم است بگوییم مدت زمان عمل تعویض مفصل زانو حدود یک الی دو ساعت است و در طول عمل جراح بریدگی نسبتاً بزرگی بر روی زانو بیمار به وجود می‌آورد. در ادامه متخصص جراحی با کنار کشیدن پوست می‌تواند به مفصل آسیب دیده دسترسی پیدا کند. انجام جراحی تعویض مفصل زانو به طور کلی به دو روش انجام می‌شود این دو روش تحت عنوان جراحی کامل و جراحی جزئی شناخته می‌شوند. به عنوان مثال در صورتی که پزشک از جراحی جزئی برای درمان تعویض مفصل استفاده کند فقط بخشی از قسمت آسیب دیده مفصل را تعویض می‌کند.
پس از اینکه متخصص جراح به مفصل آسیب دیده دسترسی پیدا کرد این مرحله مفصل آسیب دیده را با مفصل مصنوعی جایگزین می‌کند. مفصل مصنوعی را می‌تواند به استخوان درشت نی و استخوان ران که به عنوان یکی از استخوان‌های اصلی در قسمت پا به حساب می‌آید متصل نماید. برای اتصال مفصل مصنوعی از چسب و پین و پیچ‌های مخصوص پزشکی استفاده می‌شود. پس از آن مرحله آخر تحت عنوان بخیه و دوختن و پانسمان آغاز می‌شود.
بیشتر بخوانید : اگر زانو درد دارید، بخوانید
دوره نقاهت و مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو
به طور کلی می‌توان گفت عمل جراحی تعویض مفصل زانو تنها به تجربه و همچنین تخصص جراح بستگی ندارد بلکه به عوامل دیگری نظیر مراقبت‌های صحیح و اصولی پس از جراحی نیز وابسته است. لازم به ذکر است مراقبت‌های صحیح پس از جراحی تأثیر بسیار زیادی در روند بهبودی و همچنین کم شدن دوران نقاهت جراحی خواهد داشت. پس از اینکه عمل جراحی تعویض مفصل زانو برای بیمار انجام شد مراقبت‌های ویژه برای بیمار در نظر گرفته می‌شود.
این مراقبت‌ها را می‌توان شامل مراقبت از زخم جراحی و همچنین تعویض مرتب پانسمان دانست. پانسمان به این منظور انجام می‌شود تا از عفونت احتمالی پیشگیری شود. از مراقبت‌های دیگری که پس از تعویض مفصل زانو باید انجام شود مراقبت از مفصل از نظر جلوگیری از فشار وارد بیش از حد به زانو است. در این مرحله بیمار باید دقت کند تا آسیب به زانو وارد نشود. در واقع باید از حرکت ناگهانی اجتناب کند. استفاده از توالت فرنگی یکی دیگر از موارد بسیار مهم پس از تعویض مفصل زانو است.
در واقع بیمارانی که اقدام به جراحی تعویض مفصل زانو می‌کنند نمی‌توانند از توالت ایرانی استفاده کنند و باید حتماً برای کاهش فشار به روی زانو از توالت فرنگی استفاده نمایند. لازم می‌دانیم تا بیان کنیم استفاده از اساس و چوب زیربغل یا واکر برای ۶ تا ۴ ماه پس از عمل جراحی ضروری است. نکته دیگری که در رابطه با مراقبت‌های پس از تعویض مفصل زانو باید بر آن کنیم این است که در ابتدا قوس مفصلی کامل نیست اما بر اثر گذشت زمان و پیشرفت توان‌بخشی و همچنین افزایش قدرت عضلات این مشکل نیز برطرف خواهد شد.
دلیل درد بعد از تعویض مفصل زانو چیست؟
درد‌های پس از تعویض مفصل زانو می‌تواند علل و همچنین علت‌های مختلفی را داشت. این درد‌ها باعث کاهش دامنه حرکتی زانو و همچنین باعث ناراحتی بیمار پس از جراحی تعویض مفصل خواهد شد. عواملی نظیر وارد شدن بیش از حد فشار به مفصل زانو پس از جراحی و همچنین آسیب دیدن اجزای اطراف مفصل مانند اعصاب و تاندون‌ها می‌تواند از علل درد پس از تعویض مفصل زانو باشد.
همان طور که در قسمت بالا نیز اشاره کردیم مراقبت‌های بعد جراحی تعویض مفصل زانو بسیار می‌تواند در تسهیل و کمتر کردن دوران نقاهت جراحی تأثیر‌گذار باشد. توصیه می‌کنیم در صورتی که بیمار پس از جراحی تعویض مفصل زانو درد‌ها و علائمی را که در زیر آن‌ها را بیان می‌کنیم احساس کرد هرچه سریع‌تر به متخصص مراجعه کنند.
- احساس گرمی و تورم در ناحیه جراحی
- ایجاد درد در ناحیه مفصل زانو
- تشدید درد در زمان حرکت مفصل
- تغییر شکل دادن مفصل تازه تعویض شده
این موارد، مواردی هستند که بلافاصله پس از مشاهده آن‌ها توصیه می‌شود تا به متخصص مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی بیماری های ارتوپدی
جمع‌بندی
جراحی تعویض مفصل زانو از جمله جراحی‌هایی به حساب می‌آید که دارای مزایای بسیار بیشتری در مقایسه با معایبش دارد و مدت زمان عمل تعویض زانو نسبتا کوتاه است. در واقع از بین بردن درد زانو و همچنین اصلاح شکل مفصل و فرم پا‌ها و انجام راحت‌تر فعالیت‌های روزانه تنها بخشی از مزایای جراحی تعویض زانو است. جراحی تعویض زانو زمانی انجام می‌شود که شخص درد شدیدی در مفصل زانو داشته باشد و با در نظر گرفتن شرایط بیمار متخصص تجویز به جراحی تعویض زانو نماید.