جراحی مفصل زانو، بهویژه تعویض زانو یا بازسازی رباطها، میتواند زندگی بیمار را بهبود بخشد و او را از دردهای مزمن و محدودیتهای حرکتی خلاص کند. با این حال، مراقبتهای بعد از جراحی نقش مهمی در بهبود سریعتر و جلوگیری از عوارض احتمالی دارد. انجام دقیق توصیههای پزشک و رعایت نکات مربوط به مراقبتهای پس از جراحی میتواند به بازیابی کامل عملکرد زانو و افزایش کیفیت زندگی کمک کند.
در این مقاله به بررسی مهمترین مراقبتهای بعد از جراحی مفصل زانو میپردازیم.
1. استفاده از وسایل کمکی برای حرکت
پس از جراحی، بیماران به دلیل ضعف عضلانی و ترمیم تدریجی مفصل، ممکن است در ابتدا توانایی حرکت آزادانه را نداشته باشند. استفاده از وسایلی مانند عصا، واکر یا صندلی چرخدار در چند هفته اول بسیار مهم است. این وسایل به کاهش فشار روی زانو و جلوگیری از آسیبهای احتمالی کمک میکنند.
2. توجه به درد و تورم
بعد از جراحی زانو، درد و تورم طبیعی است و میتواند تا چند هفته ادامه داشته باشد. پزشکان معمولاً داروهای ضد درد و ضد التهاب تجویز میکنند تا این علائم کاهش یابد. علاوه بر داروها، استفاده از کمپرس یخ به مدت 15 تا 20 دقیقه در روز میتواند به کاهش تورم و درد کمک کند.
3. تمرینات فیزیوتراپی
فیزیوتراپی بخش اساسی و حیاتی از مراقبتهای بعد از جراحی مفصل زانو است. برنامههای فیزیوتراپی به تقویت عضلات اطراف زانو، بهبود دامنه حرکتی و تسریع بهبودی کمک میکنند. تمرینات فیزیوتراپی معمولاً شامل حرکات سادهای برای خم و راست کردن زانو، تمرینات کششی و تقویتی است که تحت نظر یک متخصص فیزیوتراپی انجام میشود. تداوم و پیگیری این تمرینات برای جلوگیری از سفتی مفصل و حفظ عملکرد طبیعی زانو بسیار مهم است.
4. پیشگیری از لخته شدن خون
پس از جراحی، بیماران در معرض خطر لخته شدن خون بهویژه در پاها قرار دارند. پزشکان معمولاً برای جلوگیری از این مشکل، داروهای ضد انعقاد خون مانند آسپرین یا هپارین تجویز میکنند. علاوه بر داروها، استفاده از جورابهای واریس یا وسایل فشاری، و انجام حرکات ساده پا در حالت درازکش نیز میتواند به جریان بهتر خون کمک کرده و خطر لخته شدن را کاهش دهد.
5. مدیریت رژیم غذایی
پس از جراحی، تغذیه مناسب نقش مهمی در بهبود سریعتر دارد. مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ، و لبنیات میتواند به تقویت عضلات و تسریع ترمیم بافتها کمک کند. همچنین مصرف میوهها و سبزیجات که حاوی ویتامینها و آنتیاکسیدانها هستند، به بهبود کلی سلامت بیمار کمک میکند. در عین حال، مصرف آب به اندازه کافی برای جلوگیری از کمآبی بدن و بهبود عملکرد سیستم گوارش نیز ضروری است.
6. توجه به بهداشت زخم
بیماران باید توجه ویژهای به بهداشت زخمهای جراحی داشته باشند تا از بروز عفونت جلوگیری کنند. پزشکان معمولاً دستورالعملهای دقیقی برای تعویض پانسمان و مراقبت از زخم ارائه میدهند. همچنین در صورت مشاهده علائمی مانند قرمزی شدید، ترشح غیرطبیعی یا افزایش دما در محل جراحی، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
7. بازگشت به فعالیتهای روزمره
بازگشت به فعالیتهای روزمره باید به تدریج و با توجه به پیشرفت بهبودی صورت گیرد. در هفتههای اول، بیماران باید از انجام فعالیتهای سنگین یا ورزشی خودداری کنند. راه رفتن با کمک و انجام فعالیتهای سبک زیر نظر پزشک یا فیزیوتراپیست میتواند به بهبود سریعتر کمک کند. همچنین، بازگشت به کار و فعالیتهای شغلی نیز باید با مشورت پزشک انجام شود.
8. توجه به وضعیت خواب
وضعیت خواب نیز پس از جراحی زانو اهمیت زیادی دارد. خوابیدن به پشت با قرار دادن یک بالش زیر زانو میتواند به کاهش فشار روی مفصل و تسهیل در ترمیم آن کمک کند. از خوابیدن به پهلو یا روی زانوهای جراحیشده خودداری کنید تا از وارد شدن فشار به مفصل جلوگیری شود.
9. پیگیری منظم با پزشک
پس از جراحی، ملاقاتهای منظم با پزشک جراح برای ارزیابی روند بهبودی و پیشگیری از عوارض احتمالی ضروری است. پزشک در این ملاقاتها، وضعیت زانو را بررسی کرده و در صورت نیاز برنامه درمانی را تنظیم میکند.
نتیجهگیری
مراقبتهای بعد از جراحی مفصل زانو، از جمله تمرینات فیزیوتراپی، مدیریت درد و تورم، تغذیه مناسب و پیشگیری از لخته شدن خون، نقش بسیار مهمی در بهبود سریعتر و موفقیت جراحی دارند. انجام این مراقبتها بهصورت دقیق و پیگیری منظم با پزشک میتواند به بازگشت کامل عملکرد زانو و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مراقبتهای بعد از جراحی زانو و مشاوره با دکتر علی نعمتی، جراح و متخصص استخوان و مفاصل، میتوانید با کلینیک تماس بگیرید.
سعادت آباد ، خیابان سرو شرقی ، کوچه مجد ، بالاتر از درمانگاه سعادت آباد ، روبروی کوچه نامی ، پلاک ۱۲
وبسایت: dralinemati.com