بیماریهای کبدی یکی از مشکلات شایع در حیوانات خانگی، به ویژه سگها و گربهها هستند. کبد یکی از اعضای حیاتی بدن است که نقشهای مختلفی از جمله تولید صفرا، متابولیسم مواد مغذی، سمزدایی و ذخیرهسازی انرژی دارد. اختلالات کبدی میتوانند تأثیرات جدی بر سلامت حیوانات داشته باشند، بنابراین تشخیص و درمان به موقع این بیماریها اهمیت زیادی دارد. در این مقاله، به بررسی انواع بیماریهای کبدی، علائم آنها و روشهای درمان در سگها و گربهها خواهیم پرداخت.
بیماریهای کبدی در سگها و گربهها: انواع و علل
کبد در سگها و گربهها مانند سایر موجودات نقش اساسی در سلامت بدن دارد. بیماریهای کبدی میتوانند به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، عفونتها، سموم، تغذیه نادرست، یا بیماریهای خودایمنی ایجاد شوند. انواع مختلفی از بیماریهای کبدی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
هپاتیت
هپاتیت یک التهاب در کبد است که معمولاً به دلیل عفونتهای ویروسی، باکتریایی یا آسیبهای ناشی از مواد سمی ایجاد میشود. هپاتیت میتواند در مراحل ابتدایی بدون علائم باشد، اما اگر درمان نشود، میتواند منجر به آسیب شدید کبد و حتی نارسایی کبد شود.
سیروز کبدی
سیروز کبدی یک بیماری مزمن است که در آن بافت سالم کبد جای خود را به بافت اسکار میدهد. این بیماری معمولاً به دلیل التهاب طولانیمدت یا آسیبهای مکرر به کبد ایجاد میشود. سیروز ممکن است به دلایل مختلفی مانند مصرف بیش از حد داروهای خاص، عفونتهای مزمن یا بیماریهای خودایمنی ایجاد شود.
بیماریهای کبدی ناشی از داروها
برخی از داروها میتوانند اثرات منفی بر کبد داشته باشند. مصرف طولانیمدت داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، آنتیبیوتیکها و داروهای شیمی درمانی میتوانند باعث آسیب به کبد شوند.
کبد چرب (چربی در کبد)
کبد چرب یکی از شایعترین مشکلات کبدی است که در آن چربی بهطور غیرطبیعی در کبد انباشته میشود. این مشکل معمولاً به دلیل تغذیه نامناسب، چاقی یا بیماریهای متابولیک رخ میدهد.
بیماریهای خودایمنی کبد
در برخی موارد، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به کبد حمله کرده و آن را آسیب میزند. این بیماریها میتوانند به التهاب و آسیب کبد منجر شوند و در صورت عدم درمان، به سیروز و نارسایی کبدی منجر شوند.
تومورهای کبدی
وجود تومورهای خوشخیم یا بدخیم در کبد میتواند باعث ایجاد علائم بیماری کبدی شود. تومورها ممکن است به تدریج رشد کنند و به سایر قسمتهای بدن گسترش یابند.
علائم بیماریهای کبدی در سگها و گربهها
بیماریهای کبدی در مراحل اولیه معمولاً علائم قابل توجهی ندارند، اما با پیشرفت بیماری، علائم مختلفی ممکن است مشاهده شود. برخی از علائم شایع بیماریهای کبدی عبارتند از:
• خستگی و بیحالی: سگها و گربههای مبتلا به بیماریهای کبدی معمولاً به نظر بیحال و خسته میآیند. آنها ممکن است علاقهای به بازی یا فعالیتهای روزانه نداشته باشند.
• از دست دادن اشتها: یکی از علائم رایج بیماریهای کبدی کاهش اشتها یا بیمیل شدن به غذا است. این مشکل میتواند به کاهش وزن و ضعف عمومی منجر شود.
• زردی (ژندره): یکی از علائم بارز بیماریهای کبدی زرد شدن پوست و چشمها است. این وضعیت نشاندهنده تجمع بیلیروبین در خون است که معمولاً به دلیل اختلال در عملکرد کبد ایجاد میشود.
• استفراغ و اسهال: سگها و گربهها ممکن است به دلیل اختلالات گوارشی ناشی از مشکلات کبدی دچار استفراغ و اسهال شوند.
• تورم شکم (آسیت): در صورت بروز نارسایی کبدی، ممکن است مایع در شکم جمع شود که منجر به تورم شکم میشود.
• افزایش تشنگی و ادرار: برخی از سگها و گربههای مبتلا به بیماریهای کبدی ممکن است به طور غیرطبیعی زیاد آب بنوشند و ادرار بیشتری تولید کنند.
تشخیص بیماریهای کبدی در سگها و گربهها
برای تشخیص بیماریهای کبدی، دامپزشک از روشهای مختلفی استفاده میکند. این روشها شامل موارد زیر هستند:
آزمایش خون
آزمایش خون میتواند سطح آنزیمهای کبدی، بیلیروبین و سایر مواد مرتبط با عملکرد کبد را بررسی کند. افزایش برخی از این مواد میتواند نشانهای از اختلال در عملکرد کبد باشد.
آزمایشات ادرار
آزمایش ادرار میتواند به شناسایی مشکلات کبدی و ارزیابی عملکرد کلیهها کمک کند.
سونوگرافی و رادیولوژی
تصویربرداری سونوگرافی میتواند برای مشاهده تغییرات در ساختار کبد، مانند تومورها یا چربی کبدی، استفاده شود. همچنین، رادیولوژی برای بررسی مشکلات دیگر در ناحیه شکم مفید است.
بیوپسی کبد
در برخی موارد، بیوپسی کبد برای تایید تشخیص بیماریهای کبدی انجام میشود. این روش شامل برداشت نمونه کوچکی از بافت کبد برای بررسی دقیقتر است.
روشهای درمان بیماریهای کبدی در سگها و گربهها
درمان بیماریهای کبدی بستگی به نوع و شدت بیماری دارد. برخی از روشهای درمانی شامل موارد زیر هستند:
داروها
درمان دارویی معمولاً برای کاهش التهاب، کنترل عفونتها و درمان مشکلات مرتبط با عملکرد کبد استفاده میشود. داروهایی مانند آنتیبیوتیکها، ضد التهابها و داروهای محافظ کبد ممکن است تجویز شوند.
رژیم غذایی خاص
رژیم غذایی مناسب نقش مهمی در درمان بیماریهای کبدی دارد. رژیم غذایی با پروتئینهای با کیفیت بالا، کمچربی و کمنمک میتواند به کاهش فشار بر کبد کمک کند و به بهبود عملکرد آن کمک نماید.
درمان حمایتی
در صورتی که بیماری پیشرفته باشد و کبد به شدت آسیب دیده باشد، درمان حمایتی ممکن است شامل مایعات و مواد مغذی اضافی برای حمایت از عملکرد کبد باشد.
جراحی
در مواردی که بیماری کبدی ناشی از تومور یا آسیبهای دیگر باشد، ممکن است جراحی برای برداشتن تومور یا درمان آسیبها لازم باشد.
مراقبتهای خانگی
مراقبتهای خانگی نیز بخش مهمی از درمان است. این مراقبتها شامل تأمین رژیم غذایی صحیح، مدیریت داروها و نظارت بر علائم حیوان است.
نتیجهگیری
بیماریهای کبدی در سگها و گربهها میتوانند تهدیدی جدی برای سلامت آنها باشند، اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، میتوان کیفیت زندگی حیوان را حفظ کرد. صاحبان سگها و گربهها باید نسبت به علائم بیماریهای کبدی حساس باشند و در صورت مشاهده تغییرات در رفتار یا سلامت حیوان خود، فوراً به دامپزشک مراجعه کنند.
در بیمارستان دامپزشکی لوتوس، تیم متخصص ما آماده است تا به شما در تشخیص و درمان بیماریهای کبدی در حیوانات خانگی کمک کند و بهترین روشهای درمانی را برای بهبود سلامت آنها ارائه دهد.
تهرانپارس، حدفاصل باقری و خیابان رشید، جنب بانک سپه، پلاک۲۰۸، طبقه همکف
اینستاگرام : lotuspet_clinic