سکته قلبی یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در جهان محسوب می شود. بسیاری از افراد به دلیل حمله قلبی پیش از رسیدن به بیمارستان یا در بخش اورژانس جان خود را از دست می دهند. در صورتی که با شناخت علائم سکته قلبی و عملکرد سریع می توان از مرگ بر اثر حملات قلبی جلوگیری کرد. در این مقاله به علائم سکته قلبی و راهکارهایی برای جلوگیری از آن می پردازیم.
علت سکته قلبی چیست؟
قلب از طریق رگ های خونی، خون رسانی به سراسر بدن را انجام می دهد. خون از طریق عروق کرونر به عضله قلب می رسد تا اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز آن را تامین کند. سکته قلبی وقتی رخ می دهد که جریان خون ورودی به قلب از طریق عروق کرونری برای لحظه ای قطع شود و بافت عضله قلب آسیب ببیند. این وضعیت عاملی تهدیدکننده برای زندگی افراد است.
زمانی که یک یا چند عروق کرونری به دلیل ایجاد پلاک خونی دچار انسداد شود سکته قلبی رخ می دهد. پلاک خونی به طور معمول از چربی، کلسترول و مواد زائد سلولی تشکیل شده است. اگر یکی از عروق کرونر اصلی مسدود شود، بخش بزرگی از عضله قلب تحت تاثیر قرار می گیرد.
علائم سکته قلبی چیست؟
درد در قفسه سینه و تنگی نفس از علائم اصلی سکته قلبی محسوب می شود. گاهی این علائم کاملا متفاوت است و میزان درد در هر فرد تفاوت دارد. در واقع همه افرادی که به حمله قلبی دچار می شوند، علائم یکسانی را تجربه نمی کنند. برخی درد بیشتری دارند در حالی که بعضی دیگر درد کمتری را تجربه می کنند. شایع ترین علائم سکته قلبی از این قرار است:
احساس فشار در قفسه سینه: این احساس معمولا بیش از یک تا دو دقیقه ادامه دارد.
درد در قفسه سینه، پشت، بازوها و قسمت های فوقانی بدن: معمولا درد از قفسه سینه شروع می شود و در سمت چپ بدن به سمت بازوها منتشر می شود. خیلی از بیمارانی که دچار سکته قلبی شده اند از درد بازو شکایت کرده اند.
تعریق: عرق سرد بدون دلیل واضح به ویژه اگر به همراه سایر علائم سکته قلبی باشد باید جدی گرفته شود و بلافاصله به پزشک مراجعه شود.
حالت تهوع و استفراغ: گاهی اوقات سکته قلبی همراه با علائم گوارشی رخ می دهد. علائم گوارشی و معده درد در زنان بیشتر از مردان گزارش شده است.
ضربان قلب نامنظم: اگر به طور ناگهانی و بدون اتفاقی که باعث هیجان و اضطراب بشود، ضربان قلب نامنظم بزند می تواند نشانه مشکل قلبی و بروز سکته تلقی شود.
سرگیجه یا سبکی سر: از دست دادن تعادل به صورت ناگهانی هم زمان با احساس درد در قفسه سینه یا تنگی نفس یکی از علائم سکته قلبی است. سرگیجه معمولا بر اثر افت فشار خون رخ می دهد، زیرا قلب نمی تواند به درستی خون را پمپاژ کند.
درد در گلو یا فک: اگر هم زمان با درد قفسه سینه در ناحیه گلو و فک هم درد احساس شود، ممکن است علائم سکته قلبی باشد.
خستگی مفرط: اگر فرد قبلا فعالیت هایی همچون بالا رفتن از پله ها یا جابه جا کردن وسایل را بدون مشکل انجام می داده است اما حالا به نفس زدن می افتد، باید به پزشک مراجعه کند. خستگی مفرط یا ضعف بدنی بیشتر در زنان می تواند نشانه حمله قلبی باشد.
سرفه ادامه دار: افرادی که مشکل قلبی دارند در صورت داشتن سرفه ای که متوقف نمی شود، به ویژه اگر این سرفه ها به همراه خلط سفید یا صورتی رنگ باشد باید به پزشک مراجعه کنند.
تورم در پاها: یکی از نشانه های مهم اختلال در عملکرد قلب، تورم در ساق، کف و مچ پا است. وقتی قلب در پمپاژ کردن خون مشکل داشته باشد، خون در رگ های پا جمع شده و باعث ورم کردن پاها می شود.
معمولا زنان کمتر درد قفسه سینه را تجربه می کنند. آنها بیشتر احساس سوزش یا درد در گردن، بازو، پشت و فک را گزارش می کنند.
چه کسانی در معرض سکته قلبی هستند؟
احتمال وقوع سکته قلبی در افرادی که به فشارخون، کلسترول، تری گلیسیرید و قند خون بالا مبتلا هستند بیشتر است. فشار خون بالا به عروق آسیب زده و فرآیند ایجاد پلاک را تسریع می کند. بعضی از تری گلیسیریدها در رگ ها باقی می مانند و منجر به ایجاد پلاک می شوند.
دیابت در ابتلا به بیماری عروق کرونر بسیار موثر است و می تواند حملات قلبی را در پی داشته باشد. اضافه وزن و چاقی یکی دیگر از عواملی است که خطر ابتلا به سکته قلبی را به طرز چشمگیری افزایش می دهد.
استعمال دخانیات باعث بروز بیماری های قلبی عروقی می شود و خطر سکته قلبی را به دنبال دارد. افزایش سن پس از 45 سالگی برای مردان و پس از 55 سالگی برای زنان نیز یکی دیگر از عوامل ابتلا به سکته قلبی به شمار می آید. همچنین سابقه خانوادگی در بیماری های قلبی احتمال ابتلا به سکته قلبی را افزایش می دهد.