سبک روستیک چیست؟
استفاده از مواد و مصالح و متریالهای برگرفته از طبیعت، فضایی صمیمیتر و همراه با راحتی بیشتر میآفریند. در سبک «طبیعتگرایی روستایی» وجوه کلیدی از قبیل منسوجات با بافتی قابل لمس و مواد و مصالحی قوی هم به لحاظ ظاهر و هم کیفیت ساختاری آن مانند آجر یا چوبهای طبیعی و توپر و بالاتر از همه اینها، اشتیاق به بازتاب فضای طبیعی خارج از خانه به درون آن با کاربرد مقلدانه رنگهای آرامشبخش و الگوهای نقشینه موجود در ذات و ماهیت طبیعت است.
کاشیهای سفالین و قفسهها و میزهای ساخته شده از جنس چوب واقعی در آشپزخانه یا وجود لوازم تزیینی کاربردی ساخته شده از بافتههای حصیری و میز و صندلیهایی ساخته شده از چنین مواردی از مثالهای کاربردی این سبک است. وجود فرشهای بافته شده از الیاف طبیعی مانند فرشهای کرکی یا پشمی، گبه یا گلیم نیز افزودن رنگهای زیبایی است به این ترکیب طبیعتگرایانه با سبک روستایی. انواع سنگهای طبیعی نیز میتواند به عنوان عنصری ساختاری- تزیینی روی دیوار یا کف به کار رود. سنگهای طبیعی نیز با خود رنگهای زیبا و آرامشبخشی به محیط میافزاید.
مصالح کاربردی در سبک روستیک
حداقلهای ضروری در این سبک دیده میشود که جذابیت خود را مدیون این عوامل اساسی است؛ کفهایی ساخته شده از انواع سنگهای کمتر صیقلی مانند «سنگ لوح» یا «تراورتن» چوبهای قدیمی به عنوان تیرهای چوبی معمارانه در فضای داخلی به صورت قفسه یا بخشی از دیوارپوش فضا یا وسایل ساخته شده از آن. وجود کفهایی که با چوبهایی به شکل الوار فرش شده باشند نیز گواه دیگری برای توان ایجاد فضایی ملهم از طبیعتگرایی روستایی خواهد بود.
مبلمان و اثاثیه فضایی به سبک روستیک
وسایلی از قبیل صندلیهای قدیمی چوبی که دستی بر آنها کشیده شده باشد و روکشی از پارچههای شطرنجی یا چهارخانه برای آنها در نظر گرفته شود، یکی از راههای رسیدن به این سبک در خانه است. انتخاب اسباب و اثاثیه و مبلمان هماهنگ با این سبک، شخصیت فضای دلخواه را تشکیل میدهد. اصولا وجود لوازم و اثاثیه قدیمی در این سبک کاربرد دارد.
توجه داشته باشید اینگونه وسایل هرگز درخشان و جلا خورده نیستند، بلکه رویه طبیعی ماده سازنده آنها و ماتی خاصی که در ذات این مواد وجود دارد باید حفظ شود؛ چوبها، چرم یا سنگ یا پارچهها و منسوجاتی فاقد درخشش و جلا. ولی این امر به این معنی نیست که فقط باید از وسایل قدیمی بهره برد، برعکس میتوان مجموعه وسیعی از ترکیب و تلفیقهای مختلف به وجود آورد فقط باید توجه داشت که همواره طبیعت به عنوان الگوی اصلی موردنظر باشد.
یکی از عوامل تزیینی در این سبک، استفاده از شیوه پتینه روی لوازم یا دیوارهاست. عامل دیگر، وجود صنایع دستی در اشکال مختلف آن در فضاست؛ از قبیل بشقابها و لیوانهای سرامیکی نقاشی شده و لعاب خورده. اشیای قدیمی که از مادربزرگهای خانواده باقی ماندهاند، عنصر تزیینی و با اصالت این سبک خواهد بود. به هرحال، استفاده دوباره از وسایل قدیمی کمک قابل توجهی است به حفظ طبیعت.
پارچه ها و روکش ها
پارچههای طبیعی مانند پشم، کتان، نخ، پنبه و... از عناصر مهم این سبک است که برای پوشش مبلمان و اجزای آن در کنار چوب یا حصیر به کار میرود. نقوش پارچهها شامل انواع راهراه، چهارخانه و شطرنجیها و نقوشی از گیاهان و گلهاست. پردهها نیز اگر ساده و بینقش نباشند، از همین انواع خواهند بود و اندازه تمام قدی دارند که تا روی زمین میرسد و از چوب پردههای چوبی آویزان میشوند. پارچههای پرده هم از جنسهایی از قبیل کتانهای ضخیم یا پنبهای و به هرحال از نوع پارچههای طبیعی هستند.
پارچههای قدیمی یا دوختن قسمتهای سالم پارچههای قدیمی به یکدیگر، یک راه جالب و سرگرمکننده برای به وجود آوردن رومیزیهایی است که در عین اصالت، زیبایی خیرهکنندهای دارند و از هنر و سلیقه صاحبخانه حکایت میکنند. کوسنهای زیبایی نیز میتوان از تکه پارچههای قدیمی دوخت – باتوجه به هماهنگی یا تضاد با نقش و رنگ پارچههای رومبلی و صندلیها.پارچههایی با بافتهای درشت مانند جاجیم یا پارچههای گونی بافت که روی آنها نقاشی یا گل دوزی شده باشد نیز انتخاب خوبی است. میتوان از کامواهای رنگی یا نخهای گلدوزی یا روبانهای رنگی و متفاوت که بتوان از میان بافت درشت آنها رد کرد نیز به پارچههایی خاص و زیبا رسید که به فضای منحصربهفرد شما هویت جذاب و ابتکاری میبخشد.
گرمای رنگ ها در سبک روستیک
رنگها در این سبک، عموما خاموشاند و آرام و از طبیعت الهام میگیرند. ترکیب رنگهای کرم و طیف های روشن آن (ترکیب با سفید)، انواع زردهای ترکیب شده با سفیدیا خاکستری یا انواع رنگهای خاکی (مانند آجری، قهوهایها، زیتونیها و...) در کنار رنگهای قوی مانند شکلاتی یا خاکستریهای تیره. برای ایجاد تنوع نیز میتوان از سبز خرهای (سبز تیره یا مایل به آبی) و قرمزهای سرد (مانند شاتوتی، آلبالویی) یا قرمزهای گرم (مانند خرمالویی یا قرمز- قهوهای) استفاده کرد؛ فیروزهای نیز رنگ مناسب و ایرانی زیبایی است که کار را کامل میکند.
سبک روستیک را بهتر بشناسید
سطوح بافتدار و ناصاف دیوار از دیگر شاخصههای این سبک است. میتوان با ایجاد بافتی ملایم از روش پتینه بر روی دیوار استفاده کرد. در این صورت دیوار دارای سایه روشنهایی میشود که فضا را از حالت یکنواختی بیرون میآورد. در ضمن رنگهای بر پایه آب فراموش نشود. کاربرد چوب برروی دیوارها چه به صورت کامل تمام دیوار را بپوشاند و چه به صورت قفسههای بزرگ چوبی (بهخصوص بدون وجود درهای شیشهای برروی آنها و با سبکی ساده و سرراست و بدون پیرایه) نیز فضای روستایی طبیعتگرایانه خلق میکند. چه در کف و چه در دیوار یا وسایل، از روغنهای طبیعی تقویتکننده چوب که عمر آن را طولانی میکند به جای روغن جلا (وارنیش) استفاده کنید.
سبک ریترو در دکوراسیون داخلی
در سالهای اخیر سبکی وارد دکوراسیون شده است تحت عنوان «ریترو» (Retro). این سبک نوعی نوستالژی گذشته یعنی دهههای اولیه تا حدود دهه 70 قرن بیستم را به دوران معاصر (بعد از سال 2000) یعنی قرن 21 به همراه دارد. دوستداران این سبک، جزئیاتی از دکوراسیون دهههای انتخابی قرن بیستم را به عنوان عناصری از سبک چیدمان در دکوراسیون خود قرار میدهند که از آن سالها باقی مانده باشند؛ مثلا یک صندلی لهستانی،یک مبل پارچهای بزرگ از سبک آمریکایی دهههای گذشته یا یک کمد قدیمی دانمارکی ساخته شده از چوب صندل یا حتی تکههای سالم مانده چرم یا پارچه از دهههای 30 میلادی که در کنار اسباب و لوازم امروزی ساخته شده از مواد طبیعی قرار میگیرند.
کاربرد رنگهای محبوب دوران گذشته، دوران پدربزرگها و مادربزرگها هنگامی که هنوز جوانانی سرزنده و پرتلاش بودهاند، نیز از دیگر راههای آوردن گذشته دوستداشتنی به جهان امروز و اکنون است. حتی نوع انتخاب عوامل دکوری مربوط به دهههای نیمه اول تا 60 و 70 میلادی قرن گذشته میتواند به این سبک ختم شود. انتخاب عوامل و عناصری که دارای خطوط واضح عمودی- افقی و صاف و مستقیم باشند با رنگهای خنثی (بژ، کرم، قهوهایها، خاکستریها و...) و مواد طبیعی و رنگهای طبیعی آنها، شیوه چیدمان جنبش هنر مدرن بهخصوص هنر مدرن اسکاندیناوی را به فضا میآورد.
تاکید براصل و طبیعی بودن مواد
نباید فراموش کرد محصولات صنعتی و مواد مصنوعی که در این دههها بسیار مورد علاقه هنرمندان بود، در این سبک جایی ندارد، بلکه برعکس تاکید براصل و طبیعی بودن مواد به کار رفته در عناصر و عوامل تزیینی و کاربردی است.
وجه دیگر این سبک سادگی در تزیینات و عناصر و اشیای به کار رفته است. اغلب خطوط مستقیم یا اسباب و اشیایی که خطوط محیطی آنها واضح است ارجحیت دارند. سطوح ساده نیز بسیار مهماند؛ مثلا دیوارها یا سفید رنگ شدهاند یا از رنگهای خنثی و روشن شده بهره بردهاند. برای پوشاندن کف هم که طراحی آن نیز ساده و یکدست با رنگی برگرفته از طبیعت انتخاب میشود، بهترین گزینه گبه یا فرشهایی با نقوش ساده شده و هندسی است؛ بهخصوص اگر رنگهای ملایمی داشته باشند.