وز وز گوش، که به طور علمی به آن "تینیتوس" (Tinnitus) می‌گویند، حالتی است که در آن فرد صدایی مانند زنگ زدن، وز وز، خش خش، یا صداهای دیگر را در گوش یا سر خود احساس می‌کند که منبع خارجی ندارد. این حالت می‌تواند در یک گوش یا هر دو گوش رخ دهد و شدت و نوع صدا می‌تواند متغیر باشد. برخی از افراد این صدا را به صورت مداوم و برخی دیگر به صورت متناوب تجربه می‌کنند. در ادامه این مطلب از سایت برترین ها با ما همراه باشید تا درباره علل و درمان وز وز گوش نکاتی رو با شما درمیان بگذاریم .
دلایل و علل وز وز گوش
یکی از علل شایع وز وز گوش، آسیب به سلول‌های مویی گوش میانی است. این سلول‌ها با حرکت ناشی از موج صدا، سیگنال‌های الکتریکی را به مغز می‌فرستند. اگر این موها خم شوند یا بشکنند، سیگنال‌های تصادفی به مغز ارسال می‌شود و باعث وزوز گوش می‌شود. اما علت دقیق وز وز گوش در همه موارد شناخته شده نیست، اما برخی از علل و عوامل موثر شامل موارد زیر می‌شوند:
- آسیب به گوش داخلی
آسیب به گوش داخلی یکی از مهم‌ترین عوامل بروز وز وز گوش (تینیتوس) است. گوش داخلی شامل ساختارهای حساس و پیچیده‌ای است که نقش اساسی در فرایند شنوایی دارند. این سلول‌ها مسئول ارسال سیگنال‌های صوتی به مغز هستند و آسیب به آنها می‌تواند باعث ایجاد صداهای غیرطبیعی شود. همچنین آسیب به عصب شنوایی که سیگنال‌های شنوایی را از گوش داخلی به مغز منتقل می‌کند، می‌تواند باعث اختلال در انتقال این سیگنال‌ها و ایجاد وزوز گوش شود. این آسیب ممکن است به دلیل التهاب، عفونت، یا قرارگیری در معرض مواد شیمیایی سمی رخ دهد.
بیشتر بخوانید : وزوز گوش نشانه چیست؟
- قرارگیری در معرض صدای بلند
قرارگیری در معرض صدای بلند یکی از عوامل اصلی وزوز گوش (تینیتوس) است. این وضعیت می‌تواند به صورت حاد یا مزمن رخ دهد و دلایل و مکانیزم‌های مختلفی برای آن وجود دارد. صدای بلند ناگهانی مانند صدای انفجار، شلیک گلوله، یا ترکیدن تایر می‌تواند به سرعت به گوش آسیب برساند و یا قرار گرفتن مداوم در معرض صدای بلند مانند صدای ماشین‌آلات صنعتی، موسیقی با صدای بلند در کنسرت‌ها یا گوش دادن به موسیقی با هدفون در سطح بالای صدا، می‌تواند به تدریج به گوش آسیب برساند.
- پیری و افزایش سن
بالا رفتن سن یکی از عوامل شایع وزوز گوش یا تینیتوس است. با افزایش سن، فرایندهای طبیعی پیری بر قسمت‌های مختلف بدن از جمله سیستم شنوایی تاثیر می‌گذارند. دلایل اصلی که باعث وزوز گوش در افراد مسن می‌شود عبارتند از: ضعف در انتقال سیگنال‌های عصبی، کاهش جریان خون به گوش داخلی،انباشت جرم گوش .
- جرم گوش
جرم گوش ممکن است شامل تجمع سرم، گرد و خاک، ریزمواد و مواد بیولوژیکی مختلف در مجرای گوش باشد. این تجمعات می‌توانند انسداد مجرای گوش را ایجاد کرده و فشار و استرس را بر سلول‌ها و بافت‌های حساس گوش اعمال کنند. به عنوان پاسخ به این انسداد و فشار، سلول‌های گوش می‌توانند سیگنال‌های الکتریکی نامنظم را ارسال کرده و به عنوان وزوز یا صداهای دیگر تفسیر شوند.
بنابراین، حفظ بهداشت گوش و جلوگیری از تجمع زیاد جرم در مجرای گوش از طریق بهداشت شخصی منظم و استفاده از محافظ‌های گوش در معرض خطر می‌تواند به کاهش خطرات وزوز گوش کمک کند.
- مصرف داروها
برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد التهاب، و آسپیرین در دوزهای بالا می‌توانند باعث تینیتوس شوند.
- مشکلات پزشکی
برخی بیماری‌ها و شرایط پزشکی مانند فشار خون بالا، مشکلات قلبی-عروقی، دیابت، و مشکلات تیروئید نیز می‌توانند به وز وز گوش منجر شوند.
درمان وز وز گوش
درمان وزوز گوش (تینیتوس) به علت و شدت آن بستگی دارد. هیچ درمان قطعی برای همه موارد وجود ندارد، اما روش‌های مختلفی برای مدیریت و کاهش علائم وزوز گوش وجود دارد. در اینجا برخی از روش‌های درمانی و مدیریتی رایج توضیح داده شده است:
1. درمان‌های پزشکی
• درمان علل زمینه‌ای: اگر وزوز گوش ناشی از مشکلات پزشکی خاصی مانند عفونت گوش، فشار خون بالا، یا مشکلات تیروئید باشد، درمان این مشکلات ممکن است به کاهش وزوز گوش کمک کند.
• برداشتن جرم گوش: اگر وزوز گوش به علت تجمع جرم گوش باشد، پزشک می‌تواند با روش‌های خاصی جرم گوش را بردارد و این ممکن است به کاهش وزوز گوش کمک کند.
2. داروها
• داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی: در برخی موارد، داروهایی مانند آمی‌تریپتیلین یا نورتریپتیلین می‌توانند به کاهش علائم وزوز گوش کمک کنند، به خصوص اگر وزوز گوش باعث اضطراب یا افسردگی شده باشد.
• داروهای ضد التهاب: در صورت وجود التهاب یا عفونت، استفاده از داروهای ضد التهاب یا آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند مؤثر باشد.
3. روش‌های غیر دارویی
تجهیزات ماسکینگ (Masking Devices): این دستگاه‌ها صداهای محیطی ملایمی تولید می‌کنند که می‌توانند وزوز گوش را پوشش دهند و به فرد کمک کنند تا کمتر به صدای وزوز گوش توجه کند.
• سمعک‌ها: برای افرادی که همزمان با وزوز گوش کاهش شنوایی دارند، استفاده از سمعک می‌تواند مفید باشد. سمعک‌ها نه تنها شنوایی را بهبود می‌بخشند، بلکه می‌توانند وزوز گوش را کمتر محسوس کنند.
• درمان شناختی-رفتاری (CBT): این نوع درمان می‌تواند به افراد کمک کند تا واکنش‌های روانی و احساسی خود به وزوز گوش را مدیریت کنند. CBT می‌تواند اضطراب و استرس ناشی از وزوز گوش را کاهش دهد.
4. روش‌های مبتنی بر تغییر سبک زندگی
• کاهش استرس: استرس می‌تواند وزوز گوش را تشدید کند. روش‌های کاهش استرس مانند یوگا، مدیتیشن، و تمرینات تنفسی می‌توانند مفید باشند.
• اجتناب از عوامل تشدیدکننده: اجتناب از مصرف کافئین، نیکوتین، و الکل، که می‌توانند وزوز گوش را تشدید کنند، می‌تواند کمک‌کننده باشد.
• حفظ بهداشت گوش: از استفاده از گوش پاک‌کن‌ها و سایر اشیاء در گوش خودداری کنید و در صورت لزوم به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید : وز وز و زنگ زدن گوش : علل و درمان
5. تکنولوژی‌های جدید و درمان‌های تخصصی
• تحریک الکتریکی یا مغناطیسی: روش‌هایی مانند تحریک الکتریکی عصب (TENS) یا تحریک مغناطیسی مغز (rTMS) در حال تحقیق و توسعه هستند و ممکن است در برخی موارد کمک‌کننده باشند.
• درمان‌های صوتی پیشرفته: برخی دستگاه‌ها و اپلیکیشن‌ها صداهای خاصی تولید می‌کنند که می‌توانند به کاهش توجه به وزوز گوش کمک کنند.
کلام پایانی
هر فرد ممکن است نیاز به ترکیبی از این روش‌ها داشته باشد. مراجعه به متخصص گوش و حلق و بینی یا یک ادیولوژیست (شنوایی‌شناس) می‌تواند به تشخیص دقیق علت وزوز گوش و انتخاب بهترین روش درمانی کمک کند.