در دوران بارداری اکثر خانمهای باردار دچار سوزش معده یا سوزش سر دل میشوند که به آین مشکل ترش کردن و رفلاکس اسید معده هم گفته میشود. این مشکل معمولاً خطری ندارد اما باعث ناراحتی و اذیت خانم باردار میشود.
خوشبختانه این عارضه با داروهای بدون نسخه یا با نسخه و تغییرات ساده در رژیم غذایی و سبک زندگی قابل درمان است.
در این مقاله از سایت برترین ها قرار است درمورد علت سوزش معده در بارداری و درمان آن صحبت کنبم پس با ما همراه شوید.
علل های مختلف سوزش معده در بارداری
به نقل از سایت my.clevelandclinic، سوزش معده زمانی است که در قفسه سینه خود احساس سوزش دارید و این احساس ناخوشایند ممکن است به سمت گلو حرکت کند. همچنین ممکن است طعم تلخ یا ترش در پشت گلو داشته باشید.
برای اینکه با دلایل این عارضه آشنا شوید، به شما پیشنهاد میکنیم که در ادامه این مقاله، علت سوزش معده در بارداری را حتما مطالعه کنید
دلایل مختلفی برای سوزش سر دل یا سوزش معده در بارداری وجود دارد که عبارتند از:
- تغییرات سطح هورمون: سطح هورمون در طول بارداری تغییر میکند و روی نحوه تحمل و هضم غذاها تأثیر میگذارد. تغییرات هورمونی ممکن است سیستم گوارش را کند کنند در نتیجه غذا آهستهتر حرکت میکند و باعث نفخ و سوزش سر دل میشود.
- شل کردن اسفنکتر مری: پروژسترون که به عنوان هورمون بارداری شناخته میشود، میتواند باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری (ماهیچهای به نام اسفنکتر تحتانی مری (LES) بین مری و معده قرار دارد) شود. هنگامی که این ماهیچه درست عمل نکند، اسید معده میتواند به سمت مری حرکت کند، وارد مری شود و در آخر باعث سوزش معده شود.
- بزرگ شدن رحم: با بزرگ شدن جنین، رحم هم بزرگتر میشود. میتواند به معده فشار آورد و باعث سوزش معده شود. به همین دلیل است که سوزش سر دل در سه ماهه سوم بارداری، یعنی چند ماه آخر بارداری شایعتر است. در آن زمان جنین و رحم بزرگتر شدهاند و سایر اندامها را تحت فشار قرار میدهند.
- مصرف برخی از مواد غذایی: بعضی از مواد غذایی چه در دوران بارداری و چه غیر بارداری ممکن است باعث سوزش معده شوند مثل:
- رب گوجه
- شکلات یا کاکائو
- غذاهای چرب
- نوشیدنیهای کافئیندار
- الکل
- و ...
بیشتر بخوانید: لزوم انجام آزمایشات ژنتیک پیش از بارداری
علت سوزش معده در بارداری ربطی به جنسیت جنین دارد؟
به باور عموم سوزش معده در بارداری و جنسیت جنین با هم ارتباط دارند و میتواند نشانه دختر بودن جنین باشد.
اما واقعیت این است که سوزش سر دل مشکلی شایع در بارداری است، زمانی که رحم شروع به رشد میکند به معده فشار میآورد و باعث بازگشت اسید از معده به مری خواهد شد. تغییر سطح هورمونها هم میتواند در سیستم معده اختلال ایجاد کند.
مطالعهای در دانشگاه جان هاپكینز در سال 2006 ثابت کرد هورمونهای حاملگی هم در شل شدن اسفنكتر مری و هم در افزایش رشد موهای جنین نقش دارند. با این حال، اگر چه ممکن است بین سوزش معده مادر باردار و موی جنین ارتباط وجود داشته باشد اما باز هم این موضوع دختر بودن جنین را تایید نمیکند، زیرا ممکن است جنین پسر هم به اندازه جنین دختر مو داشته باشد.
روش های درمان سوزش معده در بارداری
با علت سوزش معده در بارداری آشنا شدیم لازم است درمورد درمان هم بدانیم تا راحت با این عارضه مقابله کنیم.
همانطور که در ابتدا گفته شد خوشبختانه این مشکل خطرناک نیست و قابل درمان است. راههای درمان سوزش معده در بارداری مختلف است، در بیشتر موارد میتوان آن را به شکل ایمنی با داروهای گیاهی و تغییرات ساده در رژیم غذایی و سبک زندگی یا به عبارتی درمان خانگی، درمان کرد. البته در صورتی که این راهها جوابگوی مشکل نباشد، مراجعه به پزشک و دریافت دارو ضروری است.
درمان خانگی سوزش معده در بارداری
در موارد سوزش خفیف تا متوسط راهکارهای خانگی و رعایت بعضی نکات میتوانند سوزش معده در باداری را کاهش دهند و یا از بین ببرند.
برای درمان خانگی سوزش معده در بارداری لازم است موارد زیر را انجام دهید:
-
زنجبیل بخورید
-
زنجبیل یکی از درمانهای خانگی برای معده درد، تهوع و استفراغ است. اگر نمیتوانید خود زنجبیل را بخورید میتوانید از بیسکوییت یا آبنبات زنجبیلی استفاده کنید.
-
آدامس بجوید
-
جویدن آدامس ترشح بزاق را تحریک میکند، بزاق دهان شامل بی کربنات است و زمانی که بزاق و بی کربنات بلعیده میشوند، بی کربنات، اسید معده که به سمت مری حرکت میکند را خنثی میکند.
-
مایعات را کم کم بنوشید
- مایعات را یکدفعه سر نکشید، بهتر است کم کم و آهسته بنوشید تا دچار سوزش معده نشوید.
-
آهسته غذا بخورید
-
سعی کنید سرعت غذا خوردن را کاهش دهید و در ضمن بعد از آخرین وعده غذایی زیاد مایعات ننوشید.
-
باید غذا را در مقدار کم و وعده های زیاد مصرف کرد
-
بجای خوردن وعده کم با مقدار زیاد، تعداد وعدهها را بیشتر کنید ولی از مقدار آن کم کنید.
در ضمن بعد از خوردن غذا بلافاصله دراز نکشید.
بیشتر بخوانید: غربالگری ناهنجاری جنین در دوران بارداری
-
عدم مصرف برخی از مواد غذایی
-
برخی از مواد غذایی سوزش سر دل در دوران بارداری را افزایش میدهند مثل:
-
قهوه
- نوشابه
- چای
- الکل
- شکلات
- غذاهای چرب و سرخ شده
- غذاهای ادویهدار
- گوجه و رب گوجه
- و ....
-
لازم است تا حد امکان این مواد غذایی در دوران بارداری کمتر مصرف شوند و یا اصلا مصرف نشوند.
-
شیر و ماست مصرف کنید
-
مصرف شیر و ماست میتواند سوزش معده را کاهش دهد البته اگر به لاکتوز حساسیت دارید، محصولات بدون لاکتوز را مصرف کنید.
-
از پوشیدن لباسهای تنگ خودداری کنید
-
لباسی که به معده و شکم فشار وارد کند میتواند باعث تشدید سوزش معده شود.
-
روی شکم خم نشوید
-
در دوران بارداری از ناحیه میان تنه یعنی شکم نباید خم شد و باید از ناحیه زانوها خم شد تا به شکم فشار وارد نشود.
-
سیگار نکشید
-
زنان باردار نباید اصلا سیگار بکشند. زیرا علاوه بر آسیب رسیدن به جنین، باعث شل شدن اسفنکتر مری میشود و در نتیجه رفلاکس اسید معده را افزایش میدهد.
-
روی پهلوی چپ خود دراز بکشید
-
در این وضعیت برگشت اسید به مری از لحاظ فیزیکی مشکل است.
-
سر تخت خود را بالا آورید
-
گاهی لازم است برای حل این مشکل سر تخت را بالا بیاورید طوری که نیم تنه بالایی در حالت شیبدار قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید: اثرات مصرف مکمل ها در دوران بارداری
درمان دارویی سوزش معده در بارداری
درمان دارویی سوزش معده در بارداری به دو دسته بدون نسخه و با نسخه تقسیم بندی میشوند. اما لازم است در دوران بارداری برای مصرف هر دارویی حتی اگر بدون نسخه است با پزشکتان مشورت کنید.
قرص برای سوزش معده در بارداری بدون نسخه مانند تامز، رولاید، رانیتیدین (زانتاک) یا سایمتدین (تاگامت) میتوانند به شما کمک کنند تا احساس بهتری داشته باشید. اما باز هم تاکید میکنم قبل از مصرف آنتیاسیدها با پزشک خود صحبت کنید زیرا این داروها ممکن است حاوی مقدار بالای سدیم باشند که میتواند باعث احتباس آب در بدن شما شوند. برخی از آنها هم آلومینیوم زیادی دارند که مصرف آن در دوران بارداری بی خطر نیست.اما زمانی که سوزش معده به قدری شدید است که درمان خانگی برای رفع آن موثر نیست باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا برایتان قرص برای سوزش معده در بارداری تجویز کند.
در دوران بارداری قرصهای زیر فقط باید توسط پزشک تجویز شوند و هرگز نباید آنها را سرخود مصرف کنید!
- مایلانتا
- ماالوکس
- تامس
- رولاید
- آنتی اسیدها
- مسدود کننده های بتا
شربت هم برای درمان سوزش معده در بارداری وجود دارد که البته این شربت بسیار شناخته شده است شربت آلومینیوم ام جی، مصرف این دارو در دراز مدت عوارضی مانند، بی اشتهایی، یبوست، بهم ریختگی اعصاب و … دارد پس بهتر است زیاد مصرف نکنید و اگر قصد مصرفش را دارید با پزشکتان مشورت کنید.
اگر در ماههای آخر بارداری هستید باید بدانید که تمام موارد گفته شده برای درمان سوزش معده در ماه آخر بارداری هم کارآیی دارند پس اصلا نگران نباشید.
بیشتر بخوانید: علت سنگ کلیه در بارداری، علائم
پیشگیری از سوزش معده در دوران بارداری
شما میتوانید برای کاهش علائم سوزش سر دل بدون آسیب رساندن به جنین اقدامات زیر را انجام دهید:
- به جای سه وعده بزرگ، چندین وعده غذایی کوچک در طول روز بخورید.
- آهسته غذا بخورید
- بین وعدههای غذایی خود آب بنوشید، اما نه همراه با غذا.
- از غذاهای سرخ شده، تند یا چرب خودداری کنید.
- مصرف مرکبات و آب میوهها را کاهش دهید.
- کافئین را محدود کنید.
- سیگار نکشید و از الکل دوری کنید. سیگار کشیدن و نوشیدن الکل در دوران بارداری علاوه بر ایجاد سوزش سر دل، میتواند مشکلاتی برای سلامتی جنین ایجاد کند.
- هنگام غذا خوردن صاف بنشینید.
- آخر شب غذا نخورید آخرین وعده غذایی را حداقل 3 ساعت قبل از خواب مصرف کنید.
- بلافاصله بعد از غذا خوردن دراز نکشید و یا روی شکم خم نشوید.
- در حالت شیبدار بخوابید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟!
در صورتی که با هر کدام از موارد زیر مواجه شدید به پزشک معالجتان مراجعه کنید.
- سوزش شدید معده یا درد قفسه سینه
- عدم بهبود علائم سوزش معده با تغییرات سبک زندگی و درمان دارویی
- داشتن تب، سر درد، حالت تهوع یا استفراغ همراه با سوزش معده
- حالت خفگی در هنگام غذا خوردن، مشکل در بلع یا احساس گیر کردن غذا در گلو
- کاهش وزن بدون دلیل
- استفراغ خونی
- مدفوع سیاه و قیر مانند
این نکته بسیار حائز اهمیت است که علت سوزش معده در بارداری میتواند علائمی مشابه حمله قلبی داشته باشد. اگر قبلا هرگز سوزش معده را تجربه نکردهاید و اکنون درد قفسه سینه دارید، با پزشک خود تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: چه غذاهایی را در بارداری مصرف کنیم؟
بهترین دکتر زنان در تهران برای درمان سوزش معده در بارداری
برای علت سوزش معده در بارداری معمولا باید به متخصص گوارش یا متخصص داخلی مراجعه کرد اما در دوران باداری ابتدا باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرد و در صورت صلاحدید ایشان برای بررسی بیشتر ممکن است به متخصص گوارش ارجاع داده شوید.
در اینجا قصد داریم تعدادی از بهترین دکتر زنان در تهران را برای درمان سوزش معده در بارداری معرفی کنیم.
آدرس |
تلفن |
نام دکتر |
میدان ونک - خیابان گاندی - کوچه بیست و یکم - پلاک 20 - ساختمان پزشکان آیناز - واحد 6 - طبقه دوم |
02188207653 |
دکتر نوشین نظری |
بلوار كشاورز، بين جمالزاده و كارگر شمالی، پلاك ٣٤٦، طبقه اول |
02166583489 |
دکتر فریبا الماسی |
فلکه دوم صادقیه، بلوار آیت اله کشانی، بلوار ابوذر جنوبی |
02144032217 |
دکتر شیرین حشمتی |
میدان هفت حوض، ابتدای جانبازان شرقی (گلبرگ شرقی)، پلاک 477، طبقه دوم |
02177211726 |
دکتر محبوبه گلبابایی |
خیابان پیروزی سه راه سلیمانیه جنب پمپ بنزین سلیمانیه نبش کوچه مشایخی پلاک ۵۹۷ واحد ۱۴ طبقه پنجم |
02136603234 |
دکتر مریم بافی |
نارمک، میدان هفت حوض، خیابان گلبرگ غربی، خیابان کمیجانی جنوبی، ساختمان عرفان، پلاک 24، طبقه 2، واحد 6 |
02177921594 |
دکتر شایسته افتخاری توکلی |
تهران، سعادت آباد، خیابان صرافهای جنوبی، کوچه کنعانی مقدم شرقی، انتهای بن بست، پلاک۳۶، ساختمان بهاران، طبقه ۴، واحد۱۶ |
0218868104702188689871 |
دکتر ساره حیدری |
لیست کامل بهترین متخصص زنان در تهران را برای علت سوزش معده در بارداری در مطلب بهترین دکتر زنان در تهران کیست؟ مشاهده کنید.
جمع بندی
سوزش معده در دوران بارداری یکی از علائم شایع بارداری به خصوص در سه ماهه سوم است. در این مطلب با علت سوزش معده در بارداری و راههای درمان خانگی و دارویی آن آشنا شدید.
همانطور که گفته شد در شرایط غیر از بارداری، میتوان با مصرف انواع داروها سوزش معده را به راحتی درمان کرد، اما مشکل این است که در دوران بارداری بسیاری از داروها را نمیتوان مصرف کرد و البته بعد از زایمان این عارضه برطرف میشود. با این حال توصیه ما به شما این است که در دوران بارداری برای حفظ سلامت جنین برای خوردن هر دارویی، حتی یک استامینوفن ساده حتما ابتدا از پزشکتان اجازه مصرف آن را بگیرید.