سندرم پیش از قاعدگی یا PMS یک وضعیت فیزیکی و عاطفی است که در زنان قبل از شروع دوره قاعدگی رخ می‌دهد. این وضعیت معمولاً در هفته‌های پیش از قاعدگی آغاز می‌شود و با شروع قاعدگی بهبود می‌یابد. علت دقیق بروز PMS هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما فرضیه‌های مختلفی وجود دارد که عوامل هورمونی، شیمیایی و روانشناختی را به عنوان علل احتمالی این وضعیت ذکر می‌کنند.اگر میخواهید بدانید در این دوره چه کارهایی بهتر است انجام دهید در ادامه این مقاله از سایت برترین ها همراه ما باشید.
بیشتر بخوانید : بهترین دمنوش ها برای پریود شدن سریع کدام است؟
سندرم پیش از قاعدگی یا PMS
سندرم پیش از قاعدگی یا PMS به مجموعه‌ای از علائم جسمی، روانی و احساسی گفته می‌شود که بسیاری از زنان در روزهای قبل از قاعدگی تجربه می‌کنند. این علائم می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در زندگی روزمره و روابط فردی و اجتماعی زنان تداخل ایجاد کند.
نشانه ها و علائم سندرم پیش از قاعدگی یا PMS
نشانه‌ها و علائم سندرم پیش از قاعدگی یا PMS می‌توانند بین زنان متفاوت باشند، به صورت کلی این علائم به دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
1. علائم جسمی: نفخ شکم، درد شکم، سردرد، خستگی، حساسیت سینه‌ها، افزایش اشتها و تغییرات در وزن
2. علائم روانی: تحریک‌پذیری، اضطراب، افسردگی و نوسانات خلقی
3. علائم رفتاری: دشواری در تمرکز، انزوای اجتماعی و کاهش میل جنسی
در ادامه برخی از نشانه‌های رایج وضعیت PMS ذکر شده است:
• تغییرات مزاجی: تغییرات مزاجی شدید می‌تواند شامل غم، عصبانیت، خشم، اضطراب، افسردگی، حساسیت به نور یا صدا، تحریک‌پذیری، تغییرات خلق و خو و احساس بیشتری از حساسیت و اشتیاق به انجام فعالیت‌های روزمره باشد. این تغییرات معمولاً در هفته‌های پیش از قاعدگی شروع می‌شوند و با شروع دوره قاعدگی بهبود می‌یابند.
• علائم فیزیکی: علائم فیزیکی متنوعی می‌تواند در PMS رخ دهد. برخی از این علائم شامل درد و تورم سینه، درد یا ناراحتی در ناحیه تحتانی شکم (مانند درد‌های قاعدگی)، سردرد، خستگی و کاهش سطح انرژی، تورم و وزوز در قسمت‌های دیگر بدن (مانند پاها و دست‌ها) می‌شود.
• تغییرات خواب: برخی از زنان ممکن است در هفته‌های پیش از قاعدگی با مشکلات خواب روبرو شوند. این مشکلات شامل بی‌خوابی، خواب غیرعادی یا خواب بیش از حد می‌شود.
• تغییرات در وزن: برخی از زنان ممکن است تغییراتی در وزن داشته باشند، از جمله افزایش یا کاهش وزن. علل این تغییرات وابسته به عوامل هورمونی و تغذیه ممکن است.
• تغییرات خوراکی: افزایش اشتها یا عکس‌العمل متفاوت نسبت به غذاها، ترجیح غذاهای شیرین یا نمکی، و تغییرات در وزن می‌تواند به علائم PMS ارتباط داشته باشد.
• مشکلات گوارشی: برخی از زنان ممکن است در هفته‌های پیش از قاعدگی با مشکلات گوارشی مانند سردرد، تهوع، استفراغ، یبوست یا اسهال روبرو شوند.
• تغییرات در پوست: برخی از زنان ممکن است در این دوره تغییراتی در پوست خود مشاهده کنند، از جمله آکنه، لکه‌ها یا جوش‌های بیشتر، تغییر رنگ پوست یا خشکی پوست.
مهم است بدانید که علائم PMS می‌توانند در هر زنی متفاوت باشند و شدت آنها نیز متغیر است. اگر علائم شما در طی دوره پیش از قاعدگی شدید شده است و تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی شما دارد، مراجعه به پزشک متخصص زنان ضروریست. پزشک می‌تواند تشخیص دقیقی برای این وضعیت داشته باشد و در صورت لزوم روش‌های درمانی مناسب را توصیه کند. درمان PMS ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی، تغذیه مناسب و در صورت لزوم مصرف داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب باشد.
چرخه قاعدگی زنان
چرخه قاعدگی در خانم‌ها به طور متوسط 28 روز طول می‌کشد و تخمک گذاری (زمان آزاد شدن تخمک از تخمدان‌ها) در روز 14 اتفاق می‌افتد. قاعدگی یا خونریزی در روز 28 چرخه رخ می‌دهد.
علائم PMS از چه روزی شروع می‌شود؟
دوره PMS می تواند از حدود 14 روز قبل از قاعدگی شروع شده و تا 7 روز پس از آن ادامه یابد. به طور کلی، علائم PMS در 2 تا 3 روز قبل از قاعدگی شدیدتر می شوند.
1. شروع علائم: می‌تواند از حدود روز 14 (بعد از تخمک گذاری) شروع شده و تا 7 روز پس از آن ادامه یابد.
2. خفیف تا متوسط: در حدود 80 درصد زنان، علائم خفیف یا متوسط است و به طور قابل توجهی بر عملکرد روزانه تأثیر نمی‌گذارد.
3. متوسط تا شدید: در 20 تا 32 درصد زنان، علائم متوسط تا شدیدی وجود دارد که برخی از جنبه‌های زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
3 تا 8 درصد زنان از اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی یا PMDD رنج می‌برند که نوع شدید PMS است. اگر علائم PMS شدید باشد و در زندگی روزمره شما تداخل ایجاد کند، به پزشک زنان مراجعه کنید.
دوره PMS چند روزه هست؟
دوره PMS به طور متوسط 7 تا 10 روز است که می تواند در افراد مختلف و در ماه های مختلف متفاوت باشد. شروع علائم سندرم پیش از قاعدگی، حدود 14 روز قبل از پریود است که 2 تا 3 روز قبل از قاعدگی این علائم شدت پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید : پریود بدون درد میخوای اینارو نخور
علل PMS
علت دقیق PMS ناشناخته است، اما عوامل متعددی می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند:
• تغییرات هورمونی: نوسانات هورمون‌های استروژن و پروژسترون در طول چرخه قاعدگی می‌تواند بر خلق و خو، علائم جسمی و رفتار زنان تاثیر بگذارد.
• سروتونین: سطوح پایین سروتونین، یک انتقال‌دهنده عصبی که در تنظیم خلق و خو نقش دارد، می‌تواند با علائم افسردگی و اضطراب در PMS مرتبط باشد.
• کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی: کمبود ویتامین B6، منیزیم و کلسیم ممکن است در تشدید علائم PMS نقش داشته باشد.
• عوامل استرس‌زا: استرس می‌تواند علائم PMS را تشدید کند.
تشخیص PMS یا سندرم پیش از قاعدگی
تشخیص سندرم پیش از قاعدگی یا PMS بر اساس نشانه‌ها و علائمی که در طول دوره پیش از قاعدگی تجربه می‌شوند، قرار می‌گیرد. اما برای تشخیص دقیق‌تر و اطمینان حاصل کردن از عدم وجود سایر عوامل مشابه، ممکن است پزشک از شما سوالاتی بپرسد و بررسی‌هایی انجام دهد. در ادامه، چند روش تشخیص PMS را بررسی می‌کنیم:
1. سابقه پزشکی: پزشک ممکن است سوالاتی درباره تاریخچه پزشکی شما، شدت و نوع علائم و زمانبندی آنها را بپرسد. اطلاعات در مورد فعالیت‌های روزمره، تغذیه، سطح استرس و فعالیت‌های ورزشی نیز می‌تواند مفید باشد.
2. ردیابی علائم: برای تشخیص دقیق‌تر، ممکن است پزشک از شما بخواهد علائم PMS را برای چند ماه یادداشت کنید. شما می‌توانید یک دفترچه کوچک برای علائم تهیه کنید و در طول ماه، نوع و شدت علائم را ثبت کنید. این کمک می‌کند تا الگوهای مشخص‌تری شناسایی شود.
3. معیارهای تشخیصی: برخی از سازمان‌ها و مراکز بهداشتی از معیارهایی برای تشخیص PMS استفاده می‌کنند. معیارهای تشخیصی نشانه‌های عمده PMS را شامل می‌شوند و ممکن است پزشک شما از آنها استفاده کند تا تشخیص بدهد. به عنوان مثال، معیارهای تشخیصی پزشکی برخی از موارد شامل تجربه علائم در نیمی از دوره‌ی قاعدگی، ثبت علائم در روزهای مشخص و شدت علائم قابل توجه هستند.
4. بررسی عوامل دیگر: برای اطمینان از عدم وجود عوامل دیگری که می‌توانند علائم مشابه PMS را ایجاد کنند، پزشک ممکن است عوامل دیگری مانند بیماری‌های تیروئید، اختلال افسردگی یا اضطراب، عوامل تغذیه‌ای و داروهای مصرفی را بررسی کند.
5. اندازه‌گیری هورمون‌ها: در مواردی که پزشک شک دارد یا برای تأیید تشخیص بیشتر، ممکن است از آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح هورمون‌های مرتبط با دوره قاعدگی، مانند استروژن و پروژسترون، استفاده کند.
بیشتر بخوانید : علائم و علت پریود نامنظم، بهترین راه درمان چیست؟
درمان سندروم پیش از قاعدگی یا PMS
درمان سندرم پیش از قاعدگی یا PMS متناسب با شدت علائم و تأثیر آن بر کیفیت زندگی شما می‌تواند متفاوت باشد. در ادامه، چندین روش درمانی رایج برای کنترل علائم PMS را بررسی می‌کنیم:
تغییر شیوه زندگی
• تغییرات در سبک زندگی: این شامل تغییرات در تغذیه، ورزش و مدیریت استرس است.
• تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی سالم و تغذیه‌ای که در آن میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و منابع پروتئینی اصلی و بدون چربی باشند، همچنین محدود کردن مصرف غذاهای شور، چرب و کافئین‌دار می‌تواند به کاهش علائم PMS کمک کند.
• ورزش: فعالیت بدنی منظم و ملایم مانند پیاده‌روی، شنا و یوگا می‌تواند به کاهش استرس، بهبود خلق و خو و کاهش علائم جسمی PMS کمک کند.
• خواب کافی: خواب کافی برای سلامت جسمی و روانی ضروری است و می‌تواند به کاهش علائم PMS کمک کند.
• مدیریت استرس: فنون مدیریت استرس مانند تمرینات تنفسی، ماساژ، روش‌های آرامش و مدیتیشن می‌توانند به کاهش علائم PMS کمک کنند.
داروها در درمان PMS
در مواردی که تغییرات در سبک زندگی کافی نیستند، پزشک زنان ممکن است داروهایی را تجویز کند:
• ضد التهاب‌ها غیراستروئیدی NSAIDs : داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند در کاهش درد و التهاب مفید باشند.
• داروهای ضدافسردگی: در موارد شدید PMS، داروهای ضدافسردگی می‌توانند به کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کنند.
• کنترل هورمونی: در موارد شدید، پزشک ممکن است داروهای کنترل هورمونی مانند کنتراسپتیو‌ها (قرص‌های ضدبارداری) یا داروهایی که بر تولید هورمون‌های تخمدان تأثیر دارند را تجویز کند.
درمان تکمیلی
برخی از روش‌های درمان تکمیلی می‌توانند در کاهش علائم PMS مؤثر باشند:
• تراپی روانشناختی: تراپی روانشناختی می‌تواند به کاهش اضطراب، افسردگی و مشکلات روحی کمک کند.
ن مکمل‌های غذایی: برخی مکمل‌های غذایی مانند ویتامین B6، کلسیم، منیزیم و روغن‌های گیاهی مانند روغن پریم‌روزه کمک کننده‌اند.
• طب سنتی: برخی از درمان‌های سنتی مانند عرق‌های گیاهی و استفاده از گیاهان آرامش‌بخش مانند بابونه، زنجبیل و نعناع می‌توانند در کاهش علائم PMS مفید باشند.
مهم است که با پزشک خود در مورد علائم و شدت PMS خود صحبت کنید. او می‌تواند بر اساس شدت علائم، تاریخچه پزشکی شما و عوامل دیگر، برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.