روماتیسم، به ویژه روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید)، یک بیماری مزمن و خودایمنی است که در حال حاضر درمان قطعی ندارد. با این حال، درمان‌های موجود می‌توانند به طور قابل توجهی علائم بیماری را کنترل کرده، پیشرفت آن را کند کرده و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشند. هدف اصلی درمان، کاهش التهاب و درد، جلوگیری از آسیب به مفاصل و حفظ عملکرد آنها است. در ادامه، به برخی از روش‌های مدیریت و کنترل روماتیسم پرداخته می‌شود. در ادامه این مقاله از سایت برترین ها با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید : مراقبت های قبل از عمل تعویض مفصل زانو
درمان روماتیسم با دارو
درمان روماتیسم با دارو شامل استفاده از چندین دسته مختلف از داروها است که هر یک با هدف خاصی برای کاهش علائم، کنترل التهاب و جلوگیری از پیشرفت بیماری استفاده می‌شوند. در زیر به توضیح هر یک از این دسته‌ها پرداخته می‌شود:
1. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)
این داروها برای کاهش درد و التهاب استفاده می‌شوند. NSAIDها شامل ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک هستند. این داروها می‌توانند به تسکین سریع درد کمک کنند، اما باید با احتیاط مصرف شوند زیرا ممکن است باعث عوارض جانبی مانند مشکلات گوارشی شوند.
2. داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری (DMARDs)
این داروها برای کاهش پیشرفت بیماری و جلوگیری از آسیب‌های مفصلی استفاده می‌شوند. متوترکسات یکی از پرکاربردترین DMARDها است. سایر داروهای این دسته شامل سولفاسالازین و هیدروکسی کلروکین هستند. DMARDها ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا اثرات کامل خود را نشان دهند.
3. بیولوژیک‌ها
این دسته از داروها شامل داروهایی هستند که مولکول‌های خاصی از سیستم ایمنی را هدف قرار می‌دهند و می‌توانند به طور موثرتری التهاب را کاهش دهند. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از اتانرسپت (Enbrel)، آدالیموماب (Humira) و اینفلیکسیماب (Remicade). این داروها معمولاً برای بیمارانی که به DMARDها پاسخ نمی‌دهند، تجویز می‌شوند.
4. کورتیکواستروئیدها
کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون و متیل پردنیزولون به سرعت التهاب را کاهش می‌دهند و برای کنترل کوتاه‌مدت علائم استفاده می‌شوند. به دلیل عوارض جانبی احتمالی مانند افزایش وزن، پوکی استخوان و فشار خون بالا، مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک و به صورت محدود باشد.
5. داروهای سرکوب‌کننده ایمنی
این داروها مانند آزاتیوپرین و سیکلوسپورین برای سرکوب سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شوند و می‌توانند به کاهش التهاب و جلوگیری از آسیب به مفاصل کمک کنند. این داروها معمولاً در موارد شدیدتر بیماری استفاده می‌شوند و نیاز به نظارت دقیق دارند.
درمان روماتیسم با جراحی
درمان روماتیسم با جراحی در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد که دارودرمانی و سایر روش‌های غیرجراحی نتوانند به طور کامل علائم بیماری را کنترل کنند یا آسیب مفصلی به حدی شدید باشد که نیاز به مداخله جراحی داشته باشد. در ادامه به توضیح انواع روش‌های جراحی رایج برای درمان روماتیسم پرداخته می‌شود:
1. سینوکتومی
سینوکتومی یک روش جراحی است که در آن بافت سینوویال ملتهب و آسیب‌دیده از مفصل برداشته می‌شود. این جراحی می‌تواند به کاهش درد و تورم و بهبود عملکرد مفصل کمک کند. این روش معمولاً برای مفاصل زانو، مچ دست و انگشتان انام می‌شود.
2. تعویض مفصل (آرتروپلاستی)
در مواردی که مفصل به شدت آسیب دیده و تخریب شده باشد، تعویض مفصل ممکن است لازم باشد. این روش شامل جایگزینی مفصل آسیب‌دیده با یک مفصل مصنوعی (پروتز) است. تعویض مفصل زانو و تعویض مفصل لگن از رایج‌ترین انواع این جراحی هستند.
3. فیوژن
در این روش، دو یا چند استخوان در یک مفصل به یکدیگر متصل می‌شوند تا یک استخوان واحد تشکیل شود. این عمل برای کاهش درد و بهبود پایداری مفصل انجام می‌شود، اما منجر به کاهش حرکت در مفصل می‌شود. فیوژن معمولاً در مفاصل کوچک‌تر مانند مچ دست و انگشتان انجام می‌شود.
4. ترمیم تاندون و رباط
روماتیسم می‌تواند باعث آسیب به تاندون‌ها و رباط‌ها شود. در برخی موارد، جراحی برای ترمیم یا بازسازی این بافت‌ها انجام می‌شود. این روش می‌تواند به بهبود عملکرد و کاهش درد کمک کند.
5. برداشتن بورس (بورسکتومی)
بورس‌ها کیسه‌های کوچکی هستند که حاوی مایع هستند و به کاهش اصطکاک بین بافت‌ها کمک می‌کنند. در صورتی که بورس‌ها به دلیل روماتیسم ملتهب و دردناک شوند، می‌توان آنها را با جراحی برداشت.
6. ترمیم یا برداشتن ندول‌های روماتیسمی
ندول‌های روماتیسمی توده‌های سختی هستند که در زیر پوست، معمولاً در نزدیکی مفاصل، تشکیل می‌شوند. اگر این ندول‌ها دردناک باشند یا عملکرد را مختل کنند، می‌توانند با جراحی برداشته شوند.
بیشتر بخوانید : مدت زمان عمل تعویض مفصل زانو چقدر است؟
درمان روماتیسم با استفاده از تجهیزات پزشکی
درمان روماتیسم با استفاده از تجهیزات پزشکی شامل موارد زیر است:
وسایل کمکی: استفاده از عصا، واکر، بریس و طبی برای حمایت و کاهش فشار بر مفاصل آسیب‌دیده.
ورزش درمانی: انجام حرکات ویژه توسط فیزیوتراپ یا کاردرمانگر برای تقویت عضلات و بهبود دامنه حرکتی.
تجهیزات فیزیوتراپی که شامل موارد زیر است:
• امواج مافوق صوت: برای کاهش درد و التهاب مفاصل
• لیزر درمانی: برای کاهش درد و بهبود جریان خون
• الکتروتراپی: استفاده از جریان الکتریکی برای کاهش درد
• هیدروتراپی: استفاده از آب برای تسکین و حرکت دادن مفاصل
درمان با طب سوزنی
طب سوزنی، یک روش درمانی باستانی چینی است که در آن سوزن‌های نازک در نقاط خاصی از بدن وارد می‌شوند. این روش درمانی می‌تواند به کاهش علائم روماتیسم مانند درد، التهاب و سفتی مفاصل کمک کند. اگرچه طب سوزنی نباید جایگزین درمان‌های اصلی مانند دارودرمانی و فیزیوتراپی شود، اما می‌تواند به عنوان یک روش درمانی مکمل مفید واقع شود. همواره توصیه می‌شود قبل از شروع هر درمانی با پزشک خود مشورت کنید.
بیشتر بخوانید : بهترین شکل خوابیدن بعد از تعویض مفصل زانو
سخن نهایی
بیماری‌های روماتیسمی طیف گسترده‌ای از اختلالات را در بر می‌گیرند. درمان قطعی برای این بیماری‌ها هنوز شناخته نشده است، اما روش‌های متعددی وجود دارند که می‌توانند موجب بهبود نسبی و کنترل پیشرفت این بیماری‌ها شوند.
علائم رایج بیماری‌های روماتیسمی شامل درد، التهاب، سفتی و تغییر شکل در مفاصل یا سایر نقاط آسیب‌دیده است. پزشک معالج می‌تواند از طیف گسترده‌ای از داروها مانند داروهای سرکوب‌کننده ایمنی، داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی استفاده کند. همچنین، آب‌درمانی، پیلاتس، بهبود سبک زندگی، تغذیه مناسب و تمرینات ورزشی تقویت‌کننده می‌توانند زمینه بهبودی و کنترل بیماری‌های روماتیسمی را فراهم کنند.
درمان روماتیسم با دارو نیاز به رویکردی چندجانبه دارد که شامل استفاده از داروهای مختلف برای کاهش درد، التهاب و پیشرفت بیماری است. انتخاب داروها و تنظیم دوز آنها باید تحت نظر پزشک انجام شود تا از عوارض جانبی جلوگیری و بهترین نتیجه ممکن حاصل شود. همکاری نزدیک با پزشک و پیگیری مداوم درمان می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به روماتیسم کمک کند