یبوست در نوزادان یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از والدین با آن مواجه می‌شوند. این مشکل می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله تغییرات در رژیم غذایی، کمبود مایعات یا عوامل فیزیکی رخ دهد و بسته به علت، روش‌های درمانی متفاوتی نیاز دارد. مدفوع سفت و خشک که قبل از شروع تغذیه با غذای جامد مشاهده می‌شود، معمولاً بارزترین نشانه یبوست در نوزادان است. اگر یبوست به صورت مزمن ادامه یابد، می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند کم اشتهایی، کاهش وزن و رشد ضعیف نوزاد شود. در موارد شدیدتر، یبوست مزمن ممکن است به عوارضی مانند انسداد روده یا مشکلات تغذیه‌ای جدی‌تر منجر شود. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع یبوست برای حفظ سلامت و رشد نوزادان بسیار اهمیت دارد. در ادامه این مطلب از سایت برترین ها نکاتی مهم رای رفع این مشکل با شما در میان میگذاریم.
بیشتر بخوانید : چه زمانی نوزاد شروع به صحبت کردن می کند؟
علت بروز یبوست در نوزادان
یبوست در نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، شایع‌تر از نوزادانی است که از شیر مادر تغذیه می‌کنند. مصرف غذای جامد بدون فیبر همچنین می‌تواند به یبوست منجر شود. اما وجود یبوست در برخی از نوزادان، حتی با رعایت رژیم غذایی و مصرف مایعات کافی، معمولاً نشانه‌ای از بیماری نیست. این مشکل معمولاً با تغییراتی در رژیم غذایی نوزادان، مانند تغییر تغذیه از شیر مادر به شیر خشک یا برعکس، مصرف غذاهای جدید یا کم‌آبی، رخ می‌دهد.
نوزاد هر چند وقت یکبار باید دفع داشته باشد؟
در روزها و هفته‌های اولیه تولد، نوزادان به‌طور مرتب دفع دارند و نیاز است چند بار پوشک عوض شود. با افزایش سن نوزاد، دفعات دفع کمتر می‌شود و برخی نوزادان ممکن است هر چند روز یا حتی یکبار در هفته دفع کنند. اگر نوزاد تغذیه و رشد خوبی دارد، تعداد دفعات دفع اهمیت چندانی ندارد و مهم این است که عمل دفع راحت و بدون مشکل باشد.
بیشتر بخوانید : بهترین اسباب بازی‌ها برای نوزاد کدام است؟
درمان یبوست در نوزادان
افزایش مایعات: مطمئن شوید که نوزاد به اندازه کافی مایعات مصرف می‌کند. اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می‌کند، تعداد دفعات شیردهی را افزایش دهید. در مورد نوزادانی که شیر خشک می‌خورند، می‌توانید مقدار آب مصرفی را با مشورت پزشک افزایش دهید.
افزودن فیبر به رژیم غذایی: اگر نوزاد شما غذای جامد مصرف می‌کند، اطمینان حاصل کنید که غذاهای حاوی فیبر مانند پوره میوه‌ها (مانند سیب و گلابی)، سبزیجات پوره‌شده (مانند هویج و نخودفرنگی) و غلات کامل (مانند جو دوسر) را به رژیم غذایی او اضافه کنید.
ماساژ شکم: ماساژ ملایم شکم نوزاد می‌تواند به تحریک حرکات روده کمک کند. با استفاده از حرکات دایره‌ای در جهت عقربه‌های ساعت به آرامی شکم نوزاد را ماساژ دهید.
حمام گرم: حمام گرم می‌تواند به آرامش عضلات شکم و تسهیل دفع مدفوع کمک کند. نوزاد را در یک وان کوچک با آب گرم قرار دهید و او را به آرامی در آب حرکت دهید.
تمرینات حرکتی: حرکت دادن پاهای نوزاد به صورت دوچرخه‌ای می‌تواند به تحریک حرکات روده کمک کند. نوزاد را به پشت بخوابانید و به آرامی پاهایش را مانند حرکت دوچرخه به جلو و عقب ببرید.
مشاوره پزشکی: اگر یبوست نوزاد با این روش‌ها برطرف نشد، حتماً با پزشک مشورت کنید. پزشک می‌تواند بر اساس نشانه‌ها و علائم نوزاد، داروهای ملین خاصی تجویز کند یا بررسی‌های بیشتری انجام دهد تا علل زمینه‌ای را تشخیص دهد.
در برخی موارد، پزشک اطفال ممکن است برای رفع یبوست کودکان دارو تجویز کند. برخی از این داروها عبارتند از:
پودر پیدرولاکس (Pidrolax): این داروی ملین با اثرات قوی برای درمان یبوست‌های مزمن استفاده می‌شود.
لوبیپروستون (Lubiprostone): این دارو برای درمان یبوست‌های مزمن با علت نامشخص تجویز می‌شود.
پوسته پسیلیوم (Psyllium Husk): این دارو با افزایش حجم مدفوع، به حرکت آن در طول روده کمک کرده و دفع را آسان‌تر می‌کند.
شیاف گلیسیرین (Glycerin Suppositories): این شیاف باعث باز شدن بنداره مقعد و تحریک احساس دفع مدفوع می‌شود.
لاکتولوز (Lactulose): این ملین به‌دلیل عوارض کم، اغلب برای کودکان تجویز می‌شود.
سدیم دوکوزات (Docusate Sodium): این دارو با اضافه کردن آب و چربی به بافت مدفوع، از خشک شدن آن جلوگیری کرده و دفع مدفوع را تسهیل می‌کند.
این توصیه‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا یبوست نوزاد خود را مدیریت کرده و راحتی و سلامت او را بهبود بخشید.
درمان یبوست با روش‌های خانگی چگونه است؟
مصرف غذاهای غنی از فیبر:
برای نوزادانی که غذای جامد می‌خورند، اطمینان حاصل کنید که غذاهای حاوی فیبر مانند پوره میوه‌ها (مانند سیب و گلابی)، سبزیجات پوره‌شده (مانند هویج و نخودفرنگی) و غلات کامل (مانند جو دوسر) را به رژیم غذایی او اضافه کنید.
برای کودکان بزرگتر، مصرف غذاهای پر فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و نان‌های سبوس‌دار توصیه می‌شود.
بیشتر بخوانید : راهنمای خرید سرویس خواب کودک و نوزاد، ویژگی و قیمت
تمرینات حرکتی:
حرکت دادن پاهای نوزاد به صورت دوچرخه‌ای می‌تواند به تحریک حرکات روده کمک کند. نوزاد را به پشت بخوابانید و به آرامی پاهایش را مانند حرکت دوچرخه به جلو و عقب ببرید. تشویق کودکان بزرگتر به فعالیت بدنی منظم نیز می‌تواند به بهبود عملکرد روده‌ها کمک کند.
تنظیم برنامه غذایی و زمان‌بندی وعده‌ها:
خوردن وعده‌های غذایی منظم و تنظیم زمان‌بندی غذاها می‌تواند به بهبود حرکات روده کمک کند. سعی کنید کودک را به خوردن وعده‌های کوچک و مکرر تشویق کنید.
استفاده از روغن زیتون:
اضافه کردن چند قطره روغن زیتون به غذای کودک می‌تواند به نرم شدن مدفوع و تسهیل دفع کمک کند.
اجتناب از مصرف غذاهای یبوست‌زا:
برخی غذاها می‌توانند یبوست را تشدید کنند، مانند برنج سفید، موز نارس و سیب‌زمینی. بهتر است مصرف این غذاها را محدود کنید.
کلام پایانی
یبوست در نوزادان معمولاً خود بخود حل می‌شود و استفاده از روش‌های خانگی ممکن است موثر باشد. اگر روش‌های خانگی نتیجه ندهند، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا مشکل را تشخیص دهد. بیشتر موارد یبوست مسئله جدی‌ای نیستند و نیاز به نگرانی ندارد، اما در صورتی که نگرانی دارید، به زودی با متخصص نوزاد مشورت کنید.